Sân bay Long Thành: “Mục tiêu” và “thực tế”

Chính phủ thống nhất tinh thần cố gắng đẩy nhanh tiến độ thi công cảng hàng không quốc tế Long Thành, phấn đấu đến cuối 2024 hoàn thành xây dựng, đầu năm 2025 có thể vận hành thử, sau đó khánh thành, không thể làm “túc tắc”, lần lữa mãi.

Sáng ngày 28/12, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cùng đoàn công tác của Chính phủ đã tiến hành kiểm tra thực địa dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.

Cần nhắc lại, trước đó, tại cuộc họp đầu tháng này về dự án tiến độ sân bay Long Thành, Chính phủ đã yêu cầu UBND tỉnh Đồng Nai “chậm nhất là ngày 31/12/2021” phải hoàn thành công tác bàn giao, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho toàn bộ 1.810 ha cũng như bàn giao 722 ha khu vực dự trữ đất dôi dư để xây dựng dự án Cảng hàng không Long Thành.

Chính phủ nêu rõ, dự án sân bay Long Thành “có vai trò đặc biệt quan trọng”, “chậm ngày nào là thiệt hại lớn ngày ấy”, nên cần tập trung cao độ cho công tác giải phóng mặt bằng.

Thế nhưng, vẫn luôn có khoảng cách rất lớn giữa “mục tiêu” Chính phủ giao, Quốc hội mong đạt được, địa phương nhắm tới và “thực tế” thực hiện ở địa phương. Theo đó, trong báo cáo mới nhất của tỉnh Đồng Nai, địa phương thừa nhận, “không kịp” giao đất sân bay Long Thành theo chỉ đạo của Thủ tướng, mốc 31/12 là “gần như không thể thực hiện được”.

Báo cáo của tỉnh Đồng Nai gửi Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho thấy, ở khu vực 1.810 ha, tính đến nay địa đã bàn giao giai đoạn 1 được hơn 1.284,57 ha (đạt khoảng 70,97%) cho Cảng vụ Hàng không miền Nam.

Lãnh đạo Đồng Nai cho biết, còn khoảng hơn 525,4 ha thì cố gắng bàn giao hết những ngày cuối năm này cũng chỉ có thể đạt khoảng 383 ha.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Tấn Đức cho hay, số diện tích còn lại gồm 106 ha đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, đang thực hiện chi trả cho người dân. Có 34,6 ha đất chuyển nhượng bằng giấy tay, các ngành của huyện Long Thành hiện vẫn đang hoàn chỉnh hồ sơ, nỗ lực thêm.

Đối với khu 772 ha (dự trữ đất dôi dư), Đồng Nai mới chỉ tiến hành bàn giao được 194,96 ha, tức vào khoảng 27%. Địa phương cho biết, còn lại 434 ha huyện Long Thành hiện đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, cũng đang tiến hành chi trả. Có 68,1 ha tiếp theo Long Thành đang gấp rút làm xong hồ sơ phương án bồi thường trình thẩm định phê duyệt theo quy định hiện hành.

Lý giải vì sao việc bàn giao đất bị chậm ở giai đoạn 1, tỉnh Đồng Nai cho biết, do dự án thu hồi đất, bồi thường và tái định cư được triển khai cùng với việc kiểm kê tài sản, xây dựng khu tái định cư.

Huyện Long Thành cho biết, việc đầu tư xây dựng hạ tầng tái định cư đến nay mới cơ bản hoàn thành nên người dân cần có thời gian, khoảng nửa năm để có thể chuyển đến nơi tái định cư, ổn định cuộc sống.

Tỉnh Đồng Nai cũng xin Chính phủ chỉ đạo Bộ GTVT nhằm thúc đẩy Cảng Hàng không miền Nam phối hợp chặt chẽ khi tiếp nhận bàn giao mặt bằng đợt 3, với diện tích 383 ha ngay trong năm. Trong khi đó, phần còn lại 142,43ha cố gắng bàn giao trong tháng 1 năm sau.

Về khu đất dôi dư dữ trữ, tỉnh Đồng Nai cũng cam kết sẽ cố gắng bàn giao theo phương pháp “cuốn chiếu”, hoàn thành trong quý 1 năm tới, đảm bảo có đủ mặt bằng thi công, không làm ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng giai đoạn 1 dự án sân bay Long Thành.

Phát biểu với Phó Thủ tướng về tiến độ xây dựng sân bay Long Thành, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) – Vũ Thế Phiệt cho biết, đơn vị đặt mục tiêu khởi công phần thân nhà ga trong tháng 10/2022.

Theo ông Phiệt, hiện nay, đối với hạng mục san nền, hạng mục quan trọng – mang tính chất “tiền đề”, ngày 17/12 đã phát hồ sơ mời thầu.

Phía Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam sẽ tập trung chọn cho xong nhà thầu “trong vòng 1 tháng” và sau đó sẽ khởi công hạng mục san nền với khối lượng công việc dự kiến là trên 56 triệu mét khối đất.

Về kế hoạch xây phần thân nhà ga vào tháng 10 năm sau, ông Vũ Thế Phiệt bổ sung thêm rằng, đây là nhà ga có quy mô lớn nhất từ trước đến nay tại Việt Nam, sẽ thi công trong vòng khoảng 34 tháng.

Đối với hạ tầng cảng hàng không Long Thành, theo ông Phiệt, hiện ACV đã chọn xong liên danh tư vấn, sẽ sớm hoàn thành thiết kế kỹ thuật vào tháng 6/2022, khởi công trong tháng 8/2022, bảo đảm đúng tiến độ nhà ga. Phía ACV cũng cam kết “tìm mọi cách” đẩy nhanh tiến độ dự án.

Sau khi nghe báo cáo của chủ đầu tư, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết, ông ghi nhận nỗ lực của ACV nhưng “chưa hài lòng” với một số hạng mục chậm hoàn thiện thủ tục để triển khai.

Ông Phiệt cho hay, do hồ sơ mời thầu tổ chức “cuốn chiếu” theo tiến độ thi công các hạng mục công trình nên dự kiến, thời gian hoàn thành toàn bộ quá trình san lấp cả dự án là 30 tháng.

Nhấn mạnh việc tiến độ thi công thể hiện ngay ở hồ sơ mời thầu, một khi đã ký hợp đồng thì sẽ rất khó điều chỉnh, ông Thành yêu cầu chủ đầu tư cùng các đơn vị liên quan phải đổi mới tư duy, phương pháp thực hiện, chứ không thể túc tắc mãi.

Lãnh đạo ACV cho biết sẽ “tiếp thu ý kiến chỉ đạo” của Phó Thủ tướng và cố gắng rút bớt thời gian san lấp mặt bằng ngay trong hồ sơ mời thầu.

Như Sputnik đã thông tin, chủ trương đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế Long Thành được Quốc hội Việt Nam thông qua với công suất lên đến 100 triệu hành khác, 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.

Dự kiến sơ bộ, vốn đầu tư ban đầu toàn bộ dự án vào khoảng trên 336.630 tỷ đồng (tức khoảng 16,06 tỷ USD, với tỷ giá áp dụng thời điểm năm 2014), trong đó, giai đoạn 1 dự kiến sẽ đầu tư khoảng 114.450 tỷ đồng.

Đây là dự án đặc biệt quan trọng của Việt Nam, quy mô lớn, mang tính trọng điểm quốc gia, theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến nay, ngân sách đã bố trí đủ vốn cho dự án. Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân hiện đang còn thấp – mới chỉ đạt 57%.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc đề nghị tỉnh Đồng Nai nhanh chóng tháo gỡ khó khăn, sớm đẩy nhanh giải ngân để làm cho xong khâu giải phóng mặt bằng, bàn giao đất cho dự án.

Bàn về chất lượng nhà thầu, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể đề nghị phía ACV rút ngắn thời gian khi giao nhiệm vụ cho nhà thầu, đảm bảo, ai có khả năng thì mới lựa chọn.

Ông Nguyễn Hoàng Anh, Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cũng cho rằng, mục tiêu đầu năm 2025 đưa dự án đi vào hoạt động là có thể.

Vị này cũng đề nghị ACV tăng cường nhân lực để triển khai dự án, phải lấy mục tiêu bảo đảm thời hạn để giao “đầu bài” cho nhà thầu.

Kết luận phiên làm việc, Phó Thủ Lê Văn Thành yêu cầu các bộ, ngành địa phương phải thay đổi tư duy chỉ đạo, lãnh đạo điều hành và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đối với những dự án trọng điểm, trong đó có sân bay quốc tế Long Thành (đã bàn nhiều thời gian qua).

Ông Thành muốn Đồng Nai phải tập trung cao độ cho công tác giải phóng mặt bằng, vì dự án này quan trọng, tạo động lực phát triển mới cho tỉnh nhà. Do đó, Long Thành, Đồng Nai phải “cố gắng giữ cam kết”, “lời hứa” đã đưa ra.

Đại diện lãnh đạo Chính phủ cũng đề xuất xây trụ sở Ban quản lý dự án ngay ở công trường. Theo Phó Thủ tướng, làm sao lại để cả dự án (trọng điểm quốc gia) hơn trăm ngàn tỷ đồng (giai đoạn 1) mà không có trụ sở cơ quan điều hành.

Lưu ý vấn đề nếu không có ban quản lý đủ mạnh, có cơ sở vật chất, phương tiện đầy đủ, thì sẽ dễ xảy ra thất thoát, tiêu cực, đồng chí Lê Văn Thành cho rằng, trên công trường, có thể phải họp giao ban nhiều lần mỗi ngày, giao ban với tư vấn, với nhà thầu.

Đại diện Chính phủ cho biết, thủ tục làm chặt chẽ và khởi công sớm gói thầu san nền sân bay. Áp dụng công nghệ mới để đẩy nhanh tiến độ thi công đồng thời khởi công đồng loạt nhiều hạng mục thời gian tới.

Chốt lại, Phó Thủ tướng cho biết, trên tinh thần cố gắng đẩy nhanh tiến độ thi công, phấn đấu cuối năm 2024 là hoàn thành phần xây dựng, đầu năm 2025 là vận hành thử và khánh thành.