"Đồng USD là một hố đen". Liệu đồng NDT có thể trở thành đồng tiền thống trị toàn cầu?

Nền kinh tế Trung Quốc là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới. Sputnik tìm hiểu về cách trả lời câu hỏi: liệu đồng nhân dân tệ có thể cạnh tranh với đồng đô la trong hệ thống tài chính toàn cầu hay không?

Ngay từ năm 2019, Matxcơva và Bắc Kinh đã thông qua quyết định từ bỏ dần đồng USD trong giao dịch với nhau. Nhưng, vào thời điểm đó, đây chỉ là những dự định và bước đầu tiên: nhìn chung, các ngân hàng Trung Quốc vẫn không thoát khỏi đồng tiền của Mỹ.

Giờ đây, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lại đưa ra chủ đề chuyển sang thanh toán với Nga sang đồng rúp hoặc đồng nhân dân tệ. Hiện nay họ chỉ nói về việc chuyển thanh toán bằng đồng tiền quốc gia các mặt hàng năng lượng. CHND Trung Hoa đang thúc đẩy chiến lược tương tự ở Đông Nam Á và trong các giao dịch với các nước Ả Rập. Ví dụ, Saudi Arabia không hài lòng với các chính sách của Washington và gọi đồng đô la là một hố đen. Kết quả là Riyadh và Bắc Kinh đang thảo luận về việc thay đổi đơn vị tiền tệ thanh toán, ông Wang Zaibang, nhà phân tích của Trung tâm Nghiên cứu Taihe, nói với Sputnik. Tờ Wall Street Journal cũng đã đưa tin về cuộc đàm phán này.

10 năm trước, Trung Quốc đã bắt đầu thúc đẩy việc sử dụng đồng NDT trên phạm vi quốc tế và đã đạt được một số thành công trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, các biện pháp trừng phạt của phương Tây cũng như chiến dịch đặc biệt ở Ukraina sẽ không dẫn đến việc thay đổi trật tự thế giới trên thị trường ngoại hối. Tờ South China Morning Post viết, thành công thực sự sẽ đến với đồng nhân dân tệ chỉ trong trường hợp Trung Quốc cải cách cơ bản cấu trúc tài chính của mình.

Song, các đối thủ ở nước ngoài đang theo dõi các động thái của Bắc Kinh với vẻ e ngại. Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết, các sự kiện ở Ukraina có thể "thay đổi quỹ đạo tài chính" của Trung Quốc. Theo ông Powell, trước đây Bắc Kinh đã hướng tới sự cô lập khỏi hệ thống tiền tệ toàn cầu, và bây giờ họ có thể tận dụng tình hình và bắt đầu “bành trướng” đồng nhân dân tệ.

Theo IMF, nhân dân tệ là đồng tiền dự trữ lớn thứ năm trên thế giới, với các ngân hàng trung ương nắm giữ tương đương khoảng 319 tỷ USD dự trữ nhân dân tệ. Trong phạm vi nền kinh tế toàn cầu, con số này không quá lớn: đồng nhân dân tệ chỉ chiếm khoảng 2,5% tổng dự trữ của các ngân hàng trung ương. Để so sánh, đồng đô la chiếm hơn 50% dự trữ, đồng euro - 19%. Đồng thời, vào đầu năm, hãng Bloomberg đã đưa tin rằng, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã trở thành phương tiện thanh toán phổ biến thứ tư trên thế giới.

Hiện nay đồng nhân dân tệ được sử dụng làm tiền dự trữ ở khoảng 75 quốc gia trên thế giới, - chuyên gia Vladislav Petlenko, giám đốc đầu tư tại Sigma Global Management, nói với Sputnik.

Theo ý kiến ​​của ông, đồng nhân dân tệ sẽ trở thành tiền tệ quốc tế mới, bởi vì CHND Trung Hoa có nền kinh tế mạnh và quốc gia này sản xuất ra mọi thứ - từ cái kim đến quả tên lửa.

Các chính sách của phương Tây khiến Liên bang Nga mở rộng giao thương với các nước châu Á, và ở đây nói không chỉ về Trung Quốc. Ví dụ, Ấn Độ và Nga đang thảo luận về việc tạo ra một cơ chế thanh toán bằng tiền tệ quốc gia, tờ Mint đưa tin trích dẫn một nguồn tin trong chính phủ Ấn Độ.

Bằng cách này hay cách khác, thương mại song phương Nga-Trung Quốc sẽ mở rộng trong hoàn cảnh hiện nay. Trung Quốc là một trong những quốc gia có dự trữ đồng tiền Nga lớn nhất – đồng rúp chiếm 13,8% kho dự trữ ngoại hối của nước này. Ngoài ra, Bắc Kinh là đối tác thương mại chính của Matxcơva. Khối lượng giao dịch giữa hai nước đã vượt 148 tỷ USD vào năm ngoái.

Tuy nhiên, trong một số vấn đề quan trọng - ví dụ, việc cung cấp các bộ phận cho máy bay - Bắc Kinh cho đến nay vẫn chưa thông qua quyết định cụ thể. Reuters viết rằng, Trung Quốc được cho là đã khuyến nghị 4 công ty dầu khí lớn nhất của họ giảm sự tham gia vào các dự án của Nga. Bộ Ngoại giao Trung Quốc bác bỏ thông tin này.

Đồng thời, Washington tiếp tục đe dọa sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt nếu Bắc Kinh lách trừng phạt của phương Tây nhắm vào Nga. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo đe dọa sẽ cấm các nhà sản xuất chất bán dẫn Trung Quốc sử dụng các phần cứng và phần mềm của Hoa Kỳ.

Một công cụ để lách các lệnh trừng phạt có thể là đồng nhân dân tệ kỹ thuật số chính thức ra mắt vào tháng Hai. Giống như các loại tiền điện tử khác, nó cho phép bạn bỏ qua một số đợt giám sát của ngân hàng về việc tuân thủ danh sách cấm.

Việc Trung Quốc ra mắt ứng dụng tiền kỹ thuật số đã khiến Washington e ngại: đồng đô la điện tử vẫn đang trong quá trình phát triển. Ngân hàng Trung ương Mỹ cho rằng, do tốc độ quá chậm, vị thế thống trị quốc tế của đồng USD có thể bị lung lay.

Các chuyên gia cho rằng, nguyên nhân khiến đồng nhân dân tệ không được ưa chuộng lắm trong các giao dịch thương mại quốc tế là do chính quyền Trung Quốc muốn điều chỉnh tỷ giá hối đoái.

Tuy nhiên, việc đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ kinh tế của Trung Quốc còn kém phát triển.

Cho đến khi điều này chưa xảy ra, vai trò ngày càng tăng của các công ty Trung Quốc trên thị trường thế giới sẽ dẫn đến việc đồng nhân dân tệ giảm giá. Nếu nói về vai trò của đồng tiền Trung Quốc trong ngoại thương với Nga, kết quả sẽ phụ thuộc vào ý muốn và quan trọng nhất vào khả năng của Bắc Kinh hoạt động độc lập, tự chủ trong cuộc chơi với phương Tây.