Sputnik đã có cuộc trao đổi với Tiến sỹ kinh tế - tài chính, chuyên gia ngân hàng và chứng khoán Lê Hòa về những gì đang diễn ra trên thị trường chứng khoán Việt Nam những ngày vừa qua.
Thị trường chứng khoán Việt Nam bắt đầu những ngày đầu tháng 11 với thanh khoản giảm rất sâu
Sputnik: Thưa Tiến sỹ Lê Hòa, ngày 6/11, sau khi bầu cử tổng thống ở Mỹ có kết quả rõ ràng, thị trường chứng khoán Việt Nam đã có một phiên hồi phục ngoạn mục về điểm. Tuy nhiên, thanh khoản vẫn khá thấp. Ông có thể cho biết đánh giá của ông về điều này?
Tiến sỹ kinh tế - tài chính Lê Hòa:
Ngày 6/11, thông tin về việc ông Donald Trump chính thức thắng ứng viên Đảng Dân chủ đã tác động mạnh tới thị trường tài chính toàn cầu, không chỉ thị trường Châu Á hay Việt Nam. Các chỉ số cho thấy, chứng khoán Mỹ đã tăng mạnh và đóng cửa ở mức cao kỷ lục. Còn ở châu Á, các chỉ số tăng giảm trái chiều, nhưng sắc xanh vẫn chiếm chủ đạo.
Ở Việt Nam, khép phiên giao dịch ngày 6-11, VN-Index tăng 1,25% (gần 16 điểm). Giá trị giao dịch khớp lệnh đạt hơn 13.500 tỉ đồng, phục hồi so với phiên trước đó, nhưng vẫn giảm gần 6% so với trung bình 20 phiên.
Thị trường chứng khoán Việt Nam bắt đầu những ngày đầu tháng 11 với thanh khoản giảm rất sâu. Nguyên nhân chính là dòng tiền bị hút vào các kênh đầu tư khác. Tất nhiên, còn có những nguyên nhân khác như phải tập trung xử lý vấn đề khác nhau, rồi trong nhiều tháng trở lại đây, chỉ số nhiều thời điểm phục hồi, nhưng thanh khoản chưa trở lại mức cao. Vậy cho nên, việc thiếu hụt thanh khoản ở kênh chứng khoán không có gì lạ.
Những điều kiện để thanh khoản phục hồi
Sputnik: Như vậy, theo ông thanh khoản có thể trở lại trong những điều kiện nào?
Tiến sỹ kinh tế - tài chính Lê Hòa:
Trước hết, tôi muốn nói tới Thông tư 02 mà sẽ hết hiệu lực vào cuối năm 2024 (tại hội nghị trực tuyến các giải pháp đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng năm 2024 tổ chức 19/6/2024 Ngân hàng Nhà nước cho biết gia hạn hiệu lực Thông tư 02 tới 31/12/2024).Thời điểm hiện tại, nhiều ngân hàng phải tập trung xử lý, hạch toán, hoàn thiện sổ sách trước 31/12/2024. Và một dòng tiền nhất định các ngân hàng sẽ dành để xử lý các vấn đề nhạy cảm.
Tiếp theo là lượng trái phiếu đáo hạn tương đối lớn vào cuối năm 2024, trước hết là trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản, xây dựng (theo dữ liệu của VCI, cơ cấu vốn hóa chiếm phần lớn là ngân hàng, bất động sản xây dựng).
Thời gian gần đây, có thể thấy rõ rằng, nhiều kênh đầu tư khác như đô là Mỹ, vàng, bitcoin liên tục tăng giá. Ví dụ USD, chỉ số Dollar Index (DXY) đã tăng một mạch từ khoảng 100 lên vùng 105. Việc đồng USD tăng giá cũng khiến thanh khoản bị hút bớt. Áp lực này đã khiến Ngân hàng Nhà nước phải có những biện pháp can thiệp.
Theo tôi, thanh khoản chỉ có thể hồi phục lại khi những vấn đề nói trên cơ bản được giải quyết, mà trước hết là đáo hạn trái phiếu và thông tư 02.
Chứng khoán Việt Nam: Hưởng ứng rồi lại hoài nghi ngay. Vì sao?
Sputnik: Vì sao chứng khoán Việt Nam “hưởng ứng” tích cực tin Donald Trump trúng cử tổng thống Mỹ rồi tại ảm đạm trở lại, cho tới hôm nay, tiếp tục chịu áp lực điều chỉnh, lùi sâu về dưới mốc 1.250 điểm? Các nhà đầu tư đang chờ đợi điều gì?
Tiến sỹ kinh tế - tài chính Lê Hòa:
Chứng khoán Việt Nam hứng khởi nhưng ngay sau đó chuyển sang hoài nghi về tác động những chính sách kinh tế sắp tới của tân tổng thống đối với quan hệ thương mại và đầu tư Mỹ - Việt Nam.
Năm 2023, Việt Nam có thặng dư thương mại với Mỹ khoảng 100 tỉ USD, với con số này Việt Nam trở thành quốc gia có cán cân thương mại lớn thứ ba với Mỹ, sau Trung Quốc và Mexico. Đây cũng là điều gây lo ngại. Có chuyên gia cho rằng, điều này có thể giải quyết bằng việc mua các sản phẩm có giá trị cao như khí LNG và động cơ máy bay từ Mỹ. Nhưng tôi không nghĩ là đơn giản như vậy, như LNG chẳng hạn, vì sao Việt Nam phải mua của Mỹ, khi có các nguồn cung chất lượng khác với giá tốt hơn và chi phí vận chuyển thấp hơn?
Một điểm tác động đến thị trường chứng khoán Việt Nam nữa là khả năng Mỹ sẽ áp thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam 20-30.
Một yếu tố nữa, như đang thấy, dòng tiền tiếp tục đổ về chứng khoán Mỹ. Theo WiGroup, dòng tiền chảy vào các quỹ ETF cổ phiếu Mỹ trong năm 2024 đã ghi nhận mức cao nhất mọi thời đại, đạt 572 tỷ USD.
Hiện còn quá sớm để nói về tác động cụ thể của những chính sách kinh tế của tân Tổng thống Mỹ đối với quan hệ thương mại - đầu tư Hoa Kỳ - Việt Nam
Sputnik: Tính từ đầu tháng 11 đến nay, từ thời điểm thông tư 68 cho phép nhà đầu tư ngoại không cần đủ tiền vẫn được mua cổ phiếu, khối ngoại đã bán ròng gần 4.000 tỷ đồng. Theo Tiến sỹ, nguyên nhân là do đâu? Có thể chờ đợi điều gì?
Tiến sỹ kinh tế - tài chính Lê Hòa:
Một số nhà phân tích cho rằng, nguyên nhân chính là đà tăng giá của chỉ số USD (DXY). Nhưng hiện nay, tôi cho rằng, hiện tượng bán ròng của các nhà đầu tư nước ngoài xuất phát từ việc tỷ suất lợi nhuận thị trường phát triển, đặc biệt là thị trường Mỹ đang nổi trội hơn các thị trường mới mới nổi và các thị trường cận biên. Như Việt Nam, tính chung từ đầu năm 2024, khối ngoại đã bán ròng gần 80.000 tỷ đồng trên HoSE - mức kỷ lục trong hơn 24 năm hoạt động của chứng khoán Việt Nam. Và các nhà đầu tư nước ngoài đang tập trung dòng tiền cho các thị trường có tỷ suất lợi nhuận lớn hơn.
Tuần qua Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã bơm ròng tổng cộng hơn 65.000 tỷ đồng trên kênh thị trường mở, nhằm mục đích cùng thực hiện hai mục tiêu hết sức khó khăn là giữ cho mặt bằng lãi suất liên ngân hàng không xuống quá thấp để giảm áp lực cho tỷ giá, nhưng không được tăng quá cao để giảm chi phí vốn cho hệ thống ngân hàng.
Hiện Fed đã cắt giảm thêm lãi suất và lo ngại về chính sách thâm hụt tài khóa của Mỹ có thể tạo áp lực lên đồng USD, cho nên triển vọng là đồng USD yếu sẽ trở lại. Điều này sẽ giúp ổn định dư địa tỉ giá và chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Hiện còn quá sớm để nói về tác động cụ thể của những chính sách kinh tế của tân Tổng thống Mỹ đối với quan hệ thương mại - đầu tư Hoa Kỳ - Việt Nam. Và trong tuần giao dịch này, thị trường sẽ tiếp tục giao dịch giằng co bởi vì hiện chưa có những thông tin hỗ trợ đủ mạnh. Còn các nhà đầu tư thì đang chờ đợi tín hiệu hạ nhiệt của tỷ giá cũng như những động thái điều hành tiếp theo của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam để đánh giá tình hình.
Sputnik: Xin cảm ơn Tiến sỹ Lê Hòa!