Tổng giám đốc IAEA nói Iran sắp có vũ khí hạt nhân

MATXCƠVA (Sputnik) - Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi, người đang có chuyến thăm Tehran vào ngày 16 và 17 tháng 4, cho biết Iran đang tiến gần đến việc phát triển vũ khí hạt nhân và lưu ý rằng IAEA nên tham gia vào mọi cuộc đàm phán về chương trình hạt nhân của Tehran.
Sputnik

"Mặc dù Iran có đủ vật liệu để chế tạo không chỉ một mà là nhiều quả bom, nhưng họ vẫn chưa có vũ khí hạt nhân... Nhưng phải thừa nhận rằng họ không còn xa mục tiêu đó nữa. Trong bốn năm qua, chúng ta đã thấy Iran tăng tốc rất đều đặn trong lĩnh vực này", ông Rafael Grossi nói trong cuộc phỏng vấn với ấn phẩm của Pháp.

Phó Tổng thống Iran nhận định về các cuộc đàm phán với Mỹ
Chuyến thăm Iran của người đứng đầu IAEA diễn ra trong bối cảnh hàng loạt các cuộc đàm phán gián tiếp giữa Iran và Hoa Kỳ do Oman làm trung gian. Vòng đầu tiên diễn ra vào ngày 12 tháng 4 tại Muscat, nơi mà theo những người tham gia, cuộc họp diễn ra trong bầu không khí xây dựng và bình tĩnh. Theo tuyên bố từ Bộ Ngoại giao Iran, vòng đàm phán thứ hai dự kiến ​​diễn ra vào ngày 19 tháng 4 tại Oman.
Tổng giám đốc Grossi lưu ý rằng IAEA không thể đứng ngoài cuộc đàm phán giữa Iran và Hoa Kỳ về chương trình hạt nhân của Tehran, vì nếu không có sự chấp thuận của cơ quan này thì "bất kỳ thỏa thuận nào cũng chỉ là tờ giấy lộn".

"Chúng tôi không tham gia vào cuộc đối thoại song phương này giữa ông Araghchi và ông Witkoff, nhưng chúng tôi không thờ ơ với nó. Họ biết rất rõ rằng chúng tôi sẽ phải bày tỏ quan điểm của mình về mọi thỏa thuận tiềm năng, vì chúng tôi sẽ phải kiểm tra nó. Do đó, chúng tôi đã có các cuộc đàm phán không chính thức với họ. Nhưng ngay khi một văn bản có các điều khoản cụ thể xuất hiện, chúng tôi sẽ bày tỏ quan điểm của mình về các điều kiện của nó và phạm vi kiểm tra phải được thực hiện", ông Grossi nói.

Theo ông Grossi, Hoa Kỳ quan tâm đến một thỏa thuận "nhẹ nhàng", không có nhiều chi tiết kỹ thuật, nhưng đồng thời cũng chặt chẽ hơn thỏa thuận năm 2015. Đồng thời, theo ông Grossi, việc châu Âu bị loại khỏi các cuộc đàm phán là hoàn toàn dễ hiểu.

"Ngày nay, nhóm các quốc gia đã ký kết thỏa thuận năm 2015 đang rất phân cực; rõ ràng là điều này không còn hiệu quả nữa. Các diễn biến quốc tế đã thay đổi vai trò của các bên liên quan khác nhau và khả năng tác động của họ đến tiến trình hạt nhân hiện tại của Iran. Mục tiêu cuối cùng là hòa bình, tránh chiến tranh và ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân", ông Grossi nói, đồng thời lưu ý thêm rằng "Nga và Trung Quốc không còn coi EU là bên trung lập nữa".

Iran gọi các cuộc đàm phán thỏa thuận hạt nhân là chìa khóa cho Trump
Trump đã nhiều lần bày tỏ lo ngại về chương trình hạt nhân của Iran, tuyên bố rằng Tehran đang tiến gần đến việc chế tạo vũ khí hạt nhân và Hoa Kỳ có ý định ngăn chặn điều này. Tehran tuyên bố rằng họ không có kế hoạch chế tạo vũ khí hạt nhân.
Đầu tháng 3, Trump đã gửi thư cho Lãnh tụ tối cao Iran nói rằng ông muốn đạt được thỏa thuận với Tehran về chương trình hạt nhân, nếu không sẽ đe dọa đáp trả bằng quân sự. Theo Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, trong một lá thư phản hồi, Tehran đã từ chối đàm phán trực tiếp với Hoa Kỳ về vấn đề chương trình hạt nhân, cánh cửa đàm phán chỉ mở thông qua sự làm trung gian của các nước thứ ba. Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi cho biết các quan chức Iran và Hoa Kỳ dự kiến ​​sẽ tổ chức các cuộc đàm phán gián tiếp cấp cao tại Oman vào ngày 12 tháng 4.
Năm 2015, Anh, Đức, Trung Quốc, Nga, Hoa Kỳ, Pháp và Iran đã đạt được thỏa thuận hạt nhân, theo đó dỡ bỏ lệnh trừng phạt để đổi lấy việc hạn chế chương trình hạt nhân của Iran. Trong nhiệm kỳ tổng thống trước của Trump, Hoa Kỳ đã rút khỏi Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA) vào tháng 5 năm 2018 và áp đặt lại các lệnh trừng phạt đối với Tehran. Để đáp lại, Iran tuyên bố sẽ giảm dần các cam kết theo thỏa thuận, đặc biệt là từ bỏ các hạn chế về nghiên cứu hạt nhân và mức độ làm giàu uranium.
Thảo luận