Việt Nam nhắc lại cả Thái Lan và Campuchia đều là láng giềng của nhau và của Việt Nam cũng như cùng là thành viên ASEAN.
Tình hình Campuchia-Thái Lan hết sức căng thẳng
Ngày 24/7, căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan leo thang nghiêm trọng sau một loạt vụ nổ mìn và đụng độ quân sự tại khu vực biên giới, khiến Campuchia ra quyết định hạ cấp quan hệ ngoại giao với Thái Lan xuống mức thấp nhất và yêu cầu toàn bộ các nhà ngoại giao Thái Lan rời khỏi lãnh thổ nước này.
Chính phủ Hoàng gia Campuchia quyết định hạ quan hệ ngoại giao với Thái Lan xuống cấp "Bí thư thứ hai" – mức thấp nhất trong hệ thống ngoại giao chính thức của Phnom Penh. Đồng thời, Campuchia triệu hồi toàn bộ nhân viên ngoại giao tại Đại sứ quán nước này ở Bangkok.
Phía Campuchia cũng yêu cầu các nhà ngoại giao Thái Lan rời khỏi Phnom Penh ngay lập tức. Động thái trên diễn ra sau tuyên bố của Quyền Thủ tướng Thái Lan, ông Phumtham Wechayachai, về việc Bangkok đã triệu hồi Đại sứ Thái Lan tại Campuchia và yêu cầu Đại sứ Campuchia rời khỏi Thái Lan (thực chất là hành động trục xuất), với lý do Phnom Penh “không hợp tác” trong điều tra vụ nổ mìn xảy ra tối 23/7 tại biên giới làm 5 binh sĩ Thái Lan bị thương.
Sáng 24/7, tình hình trở nên căng thẳng hơn khi xảy ra đụng độ vũ trang giữa quân đội hai nước tại khu vực đền Ta Moan Thom, nằm trên biên giới giữa tỉnh Oddar Meanchey (Campuchia) và tỉnh Surin (Thái Lan).
Theo bà Maly Socheata, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia, quân đội Thái Lan đã nổ súng trước, buộc lực lượng Campuchia "thực hiện quyền tự vệ trong phạm vi chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ".
Truyền thông Campuchia dẫn lời Đại tướng Chhum Socheat xác nhận vụ đụng độ xảy ra khoảng 9h sáng 24/7, có sử dụng vũ khí hạng nặng và lan sang một số điểm khác dọc biên giới.
Trong khi đó, theo Bangkok Post cho hay, quân đội Thái Lan cáo buộc lính Campuchia nổ súng trước vào một căn cứ tại huyện Phanom Dong Rak, tỉnh Surin. Trước đó, binh sĩ Thái Lan phát hiện một thiết bị bay không người lái do Campuchia điều khiển xâm nhập khu vực gần đền Ta Moan Thom.
Theo Đại tá Richa Suksuwanont, Phó phát ngôn viên quân đội Thái Lan, ít nhất 2 binh sĩ Thái Lan bị thương trong vụ việc. Ông cho biết Campuchia đã sử dụng bệ phóng rocket BM-21 trong cuộc tấn công.
Bộ trưởng Y tế Thái Lan Somsak Thepsuthin chiều 24/7 cho biết ít nhất 11 dân thường và một binh sĩ nước này thiệt mạng khi đụng độ nổ ra ở khu vực biên giới với Campuchia.
Bộ Ngoại giao Thái Lan trong ngày 24/7 ra tuyên bố chính thức, kêu gọi Campuchia ngừng ngay các hành động vi phạm luật pháp quốc tế và khẳng định Thái Lan “sẵn sàng tăng cường các biện pháp tự vệ nếu cần thiết”.
Trong khi đó, Thủ tướng Campuchia Hun Manet gửi thư tới Chủ tịch luân phiên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, đề nghị triệu tập họp khẩn cấp, đồng thời yêu cầu lưu hành thư này như một tài liệu chính thức của HĐBA.
Thủ tướng Hun Manet cho rằng Thái Lan đã "vi phạm luật pháp quốc tế", đe dọa hòa bình khu vực.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Quách Gia Côn (Guo Jiakun), bày tỏ quan ngại sâu sắc trước tình hình tại biên giới Campuchia – Thái Lan và kêu gọi hai bên giải quyết bất đồng thông qua đối thoại và tham vấn.
“Trung Quốc duy trì lập trường công bằng trong căng thẳng Thái Lan và Campuchia”, ông Quách khẳng định Bắc Kinh sẽ đóng vai trò xây dựng trong việc thúc đẩy giảm leo thang giữa hai nước.
Trung Quốc cũng khuyến cáo công dân nước mình tránh tới các khu vực biên giới, trong khi Đại sứ quán Thái Lan tại Phnom Penh yêu cầu công dân Thái rời Campuchia “sớm nhất có thể” nếu không có lý do bắt buộc phải ở lại.
Việt Nam kêu gọi Campuchia và Thái Lan hết sức kiềm chế
Hôm nay 24/7, trả lời câu hỏi của phóng viên đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước những diễn biến căng thẳng tại khu vực biên giới giữa Campuchia và Thái Lan, người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cũng tuyên bố:
“Việt Nam bày tỏ lo ngại về những diễn biến căng thẳng hiện nay tại khu vực biên giới giữa Thái Lan và Campuchia”.
Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định cả Thái Lan và Campuchia đều là láng giềng của nhau và của Việt Nam cũng như cùng là thành viên ASEAN.
Do đó, theo người phát ngôn Bộ ngoại giao Việt Nam: “Điều quan trọng nhất hiện nay là hai bên hết sức kiềm chế, không sử dụng vũ lực, không để căng thẳng leo thang, giải quyết hòa bình và thỏa đáng các bất đồng trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, Hiến chương ASEAN, Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) và trên tinh thần hữu nghị, đoàn kết ASEAN, vì lợi ích lâu dài của cả hai bên và của khu vực”.