Sáng 7-12, tại Hà Nội, Quân chủng Phòng không- Không quân (PK-KQ) tổ chức Hội thảo khoa học "Chiến thắng "Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không", bản lĩnh, trí tuệ và sức mạnh Việt Nam trên mặt trận đối không". Các ý kiến tham luận tại hội thảo đã tiếp tục làm sáng tỏ nhiều vấn đề lớn, đồng thời khẳng định Chiến thắng "Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không" tháng 12-1972 là chiến thắng của ý chí quật cường, lòng dũng cảm, bản lĩnh, trí tuệ và tài năng quân sự Việt Nam…
Tầm nhìn chiến lược của Đảng, Bác Hồ
Đến dự hội thảo có Thượng tướng Phạm Thanh Ngân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam; Trung tướng Trần Hanh, nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, cùng đông đảo các tướng lĩnh, Anh hùng LLVT nhân dân, đại diện một số cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường trong Quân đội và đại diện lãnh đạo TP Hà Nội… Các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, có tham luận gửi về hội thảo.
Phát biểu đề dẫn hội thảo, Trung tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh Quân chủng PK-KQ nhấn mạnh: Hội thảo được tổ chức nhằm một lần nữa khẳng định và làm sáng tỏ tầm nhìn chiến lược của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong việc lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng lực lượng và phát triển nghệ thuật tác chiến Phòng không, Không quân nói chung, nghệ thuật tác chiến Phòng không bảo vệ mục tiêu yếu địa nói riêng. Đây cũng là dịp tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ về yêu cầu nhiệm vụ của Bộ đội PK-KQ trong sự nghiệp bảo vệ bầu trời Tổ quốc, củng cố niềm tin, lòng tự hào, xây dựng ý chí quyết tâm phấn đấu khắc phục mọi khó khăn, sẵn sàng hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao trong tình hình mới.
Trong tham luận gửi về hội thảo, Thượng tướng Phan Văn Giang khẳng định, tầm nhìn chiến lược của Đảng, Bác Hồ trong chỉ đạo xây dựng lực lượng PK-KQ chính là nhân tố quyết định làm nên chiến thắng "Hà Nội- Điện Biên Phủ trên không". Đồng chí Tổng Tham mưu trưởng nhấn mạnh, trên cơ sở phân tích, đánh giá khách quan, khoa học bối cảnh quốc tế, trong nước, quy luật chiến tranh, tình hình chiến trường, nhất là âm mưu, thủ đoạn của đế quốc Mỹ, Đảng và Bác Hồ đã lãnh đạo xây dựng lực lượng PK-KQ không ngừng phát triển. Đến giữa cuộc chống chiến tranh phá hoại miền Bắc lần thứ nhất, lực lượng Phòng không đã phát triển thêm nhiều trung đoàn tên lửa, với trang bị kỹ thuật ngày càng hiện đại. Đây là lực lượng tác chiến chủ lực của Quân chủng PK-KQ trên mặt trận đối không trong Chiến dịch Phòng không năm 1972. Cùng với đó, để không ngừng nâng cao trình độ, khả năng tác chiến của từng lực lượng, Đảng và Bác Hồ đã chủ trương chỉ đạo đưa một số đơn vị tên lửa, rađa, không quân và bộ phận kỹ thuật, cán bộ khoa học trực tiếp vào chiến trường để nghiên cứu đánh máy bay B-52 ngay từ khi chúng mới xuất hiện trên chiến trường miền Nam. Với chủ trương này, lần đầu tiên Bộ đội PK-KQ đã nghiên cứu, xây dựng được kế hoạch tác chiến để đối phó với máy bay B-52, với nhiều thủ đoạn gây nhiễu, tạo giả và tiến công mục tiêu mặt đất, để xác định cách đánh sáng tạo, hiệu quả. Đây là những tư liệu đầu tiên, "tuyệt mật" được bộ đội ta khám phá bằng thực tiễn chiến đấu và chiến trường, xuất phát từ chủ trương đúng đắn, sáng tạo và sự chỉ đạo nhạy bén, sắc sảo, táo bạo của Đảng ta và Bác Hồ. Các tư liệu đó ngày càng được bổ sung và phân tích, đánh giá một cách khoa học từ thực tiễn thành công và chưa thành công trong các lần đụng đầu với máy bay B-52; trở thành tài liệu huấn luyện quan trọng cho bộ đội, làm cơ sở để các lực lượng hoàn thiện kế hoạch, phương án đối phó với cuộc tập kích đường không chiến lược của địch.
Với quan điểm, đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn, sáng tạo, ta đã chủ trương xây dựng, phát triển lực lượng phòng không ba thứ quân; kết hợp chặt chẽ bộ đội phòng không chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, nhất là trên các khu vực trọng điểm về phòng không, tạo nên thế trận phòng không liên hoàn, vũng chắc cả trên không và mặt đất, mạnh ở trọng điểm, đảm bảo đánh máy bay địch ở nhiều tầng, nhiều lớp, với mọi độ cao, để bảo vệ các mục tiêu trọng yếu.
Sử dụng hiệu quả lực lượng, hiệp đồng tác chiến nhịp nhàng
Bài học về kinh nghiệm sử dụng lực lượng và hiệp đồng tác chiến giữa không quân và phòng không trong đánh trả tập kích đường không chiến lược của Mỹ tháng 12-1972, là tham luận của Trung tướng, Anh hùng LLVT nhân dân Nguyễn Đức Soát, nguyên Phó tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam. Tham luận chỉ rõ, sự hiệp đồng đánh trả các đợt tập kích bằng B-52 ban đêm và đánh trả tập kích ban ngày, giữa Bộ đội Phòng không và Bộ đội Không quân được thực hiện nhịp nhàng, hiệu quả. Khi đánh đêm, nhờ thực hiện phương pháp hiệp đồng tác chiến theo khu vực nên đã tạo được thế trận liên hoàn, có khả năng đánh địch từ xa và Không quân ta không cản trở hỏa lực tên lửa khi địch bay vào khu vực sát thương của tên lửa phòng không. Trong khi đó, trong đánh trả tập kích ban ngày, phương án hiệp đồng để Bộ đội Không quân đánh trong khu vực hỏa lực phòng không là một quyết định táo bạo, chính xác và đạt hiệu suất chiến đấu cao, đồng thời phát huy triệt để khả năng bảo vệ các trận địa tên lửa…
Đề cập đến sự phối hợp, hiệp đồng tác chiến của LLVT Quân khu 3 với Bộ đội PK-KQ, tham luận của Thiếu tướng Vũ Hải Sản, Ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh Quân khu 3 làm rõ: Với tinh thần chủ động, tích cực, ngay từ những tháng cuối năm 1971 đầu năm 1972, Quân khu 3 đã tổ chức nhiều cuộc họp rút kinh nghiệm chống chiến tranh phá hoại lần thứ nhất, bổ sung và hoàn chỉnh các phương án tác chiến đánh máy bay, kể cả đánh B-52, đồng thời chỉ đạo diễn tập thực nghiệm ở những khu vực trọng điểm. Qua nghiên cứu âm mưu, thủ đoạn và phương thức đánh phá mới của địch, hệ thống phòng không ba thứ quân ở cả nội và ngoại thành Hải Phòng đã được điều chỉnh, bố trí đúng theo phương án tác chiến mới. Các lực lượng cao xạ được bố trí vừa phân tán, vừa tập trung nhằm phát huy được sức mạnh tổng hợp và ưu thế các loại hỏa lực. Các đơn vị tự vệ nội thành đưa súng máy cao xạ và súng bộ binh lên nóc các nhà cao tầng để nâng cao tầm bắn…
Chủ động chuẩn bị cho cuộc đụng đầu lịch sử, tổ chức chiến đấu với tinh thần dũng cảm, kiên cường và sáng tạo, trong chiến dịch phòng không 12 ngày đêm tháng 12-1972, quân và dân miền Bắc đã giành được thắng lợi to lớn, bắn rơi 81 máy bay Mỹ, trong đó có 34 máy bay ném bom chiến lược B-52. Với tỷ lệ tổn thất quá lớn, Mỹ không thể chịu đựng nổi đã buộc phải chấm dứt cuộc tập kích. Trong chiến công chung đó, Quân chủng PK-KQ đã thực sự là lực lượng nòng cốt trên mặt trận đối không, bắn rơi 53 máy bay các loại, chiếm 65,43% tổng số máy bay bị bắn rơi, trong đó có 32 chiếc B-52.
Những bài học kinh nghiệm quý báu
Trên cơ sở thực tiễn, nhiều tham luận đã đi sâu lý giải làm rõ những bài học kinh nghiệm. Đó là bài học về đánh giá đúng tình hình, nắm bắt âm mưu, thủ đoạn mới của địch; về chủ động xây dựng kế hoạch, xây dựng phương án, tổ chức lực lượng, hoàn chỉnh thế trận chiến tranh nhân dân để giáng đòn quyết định đập tan mọi nỗ lực quân sự và bẻ gẫy ý chí xâm lược của địch; bài học về phát huy mạnh mẽ ý chí, nghị lực, sức sáng tạo của con người để chiến thắng vũ khí và phương tiện chiến tranh hiện đại của địch; về nghệ thuật tác chiến và xử lý tình huống trong quá trình diễn biến của chiến dịch… Đây là những bài học kinh nghiệm quý báu, vừa làm giàu thêm kho tàng lý luận nghệ thuật quân sự nói chung, nghệ thuật tác chiến phòng không nói riêng, vừa có giá trị thực tiễn vô cùng to lớn trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hôm nay.
Nguồn: QĐND