Tuần làm việc cuối cùng của kỳ họp thứ 5, Quốc hội dành nhiều phiên làm việc để đại biểu bấm nút biểu quyết thông qua các dự án Luật, nghị quyết theo lịch trình.
Nhà sử học Dương Trung Quốc cho hay, việc bố trí thời gian như trên là cách làm theo thông lệ và với tư cách cá nhân, ông đã nhiều lần phát biểu trên diễn đàn về việc Quốc hội nên có hình thức "công khai nút bấm" của đại biểu. VnExpress có cuộc phỏng vấn ông Dương Trung Quốc xung quanh vấn đề này.
"Tôi luôn sẵn sàng công khai quyết định của mình"
- Hôm qua 12/6, Quốc hội đã thông qua một dự thảo Luật được cử tri quan tâm là Luật An ninh mạng với 423 trong tổng số 466 đại biểu có mặt bấm nút tán thành (86,86%); 15 đại biểu không tán thành; 28 đại biểu không biểu quyết. Vậy ông đã bấm nút như thế nào?
— Tôi là một trong 15 người bỏ phiếu không tán thành thông qua dự thảo Luật An ninh mạng. Vì sao như vậy? Trước hết, tôi hoan nghênh có Luật để đảm bảo an ninh trên môi trường mạng, đặc biệt là vấn đề an ninh quốc gia trong thời đại công nghệ phát triển, mạng đã trở thành không gian cuộc sống hiện đại. Nhưng qua nghiên cứu, tôi nhận thấy dự thảo Luật chưa đáp ứng được như mong muốn và yêu cầu đặt ra.
Hơn nữa, chúng ta phải có bước đi thích hợp để giữ được các cam kết trong quá trình hội nhập quốc tế. Luật nào cũng có đời sống của nó. Công nghệ đang phát triển và thay đổi từng ngày, từng giờ. Ai biết trước chỉ một vài năm tới công nghệ thay đổi thì nhà chức trách sẽ quản lý ra sao? Hay khi đó lại phải sửa luật?
Tôi hiểu tinh thần chung các đại biểu Quốc hội muốn đảm bảo an ninh mạng. Nhưng khi dân trí ngày càng cao, ý thức tham gia mạng cũng sẽ tốt hơn để phát huy được những mặt tích cực. Đừng vì một số người làm bậy mà tiếp cận vấn đề theo hướng khiến ảnh hưởng đến tất cả mọi người trên mạng.
- Đây là lần thứ mấy ông công khai nút bấm của mình?
— Với bất cứ nội dung gì dù nhạy cảm hay không, nếu báo chí và cử tri hỏi, tôi luôn sẵn sàng công khai quyết định của mình trên nghị trường.
Thời điểm đó, tuy không biểu quyết về dự thảo Hiến pháp (sửa đổi) nhưng tôi vẫn đồng thuận khi Quốc hội thông qua nghị quyết thi hành Hiến pháp. Với tư cách là một thành viên ban biên tập, tham gia trực tiếp vào quá trình dự thảo, tôi nghĩ bản Hiến pháp này nếu đi vào cuộc sống sẽ tạo nên nhiều sự thay đổi, vì trong đó chứa đựng những quy định tiến bộ hơn nếu so với Hiến pháp năm 1992.
Nhớ lại, người thứ hai bỏ phiếu trắng như tôi là ai thì đến thời điểm này tôi cũng không biết bởi việc này chưa được công khai. Với tư cách người làm sử, tôi chỉ ghi được rằng khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua Hiến pháp 2013, có hai phiếu trắng, một người là tôi, còn người nữa là ai?
"Bấm nút thì chỉ có con số và tỷ lệ chung"
- Điều gì thôi thúc ông nhiều lần đề nghị Quốc hội công khai nút bấm của đại biểu?
— Từ "bấm nút" mới được sử dụng khi Quốc hội ứng dụng công nghệ, còn bản chất đó vẫn là hình thức biểu quyết công khai.
Tôi bắt đầu tham gia Quốc hội từ khoá XI, năm 2002, lúc đó chưa có công nghệ bấm nút. Mỗi đại biểu có một chiếc biển, ghi mã số, nếu ai đồng ý thì giơ lên. Cách biểu quyết đó thô sơ nhưng rất hay.
Ngày 23/5 vừa qua, khi thảo luận ở hội trường về dự án Luật đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc, một lần nữa tôi đã nêu ý kiến là mong Quốc hội có hình thức công bố quyết định của đại biểu.
- Quốc hội các nước sử dụng hình thức biểu quyết như thế nào thưa ông?
— Tôi không có điều kiện để biết hết, nhưng qua tham quan một số nước tôi thấy họ rất coi trọng việc minh bạch biểu quyết. Cử tri các nước không chỉ giám sát hoạt động chung của Quốc hội mà quan trọng hơn là giám sát người mà họ bầu ra xem có phản ánh đúng nguyện vọng, ý chí của họ hay không. Người dân phải được biết rõ những ai biểu quyết ủng hộ hay phản đối về những quyết sách quan trọng của đất nước.
Vương quốc Anh vẫn giữ tập quán hàng trăm năm nay khi biểu quyết là ai đồng ý thì sang cửa tả, ai không đồng ý sang cửa hữu. Mỗi bên đều có sổ ghi rõ từng người. Bất kỳ người dân hay ai đến đều có thể xem những cuốn sổ để biết vào thời gian nào, từng nghị sĩ có thái độ ra sao với các quyết sách.
- Qua nhiều lần kiến nghị chưa thành hiện thực, ông tiếp tục theo đuổi vấn đề này như thế nào?
Với trường hợp Bộ Luật Hình sự 2015, vừa được Quốc hội thông qua thì đã phải hoãn thi hành do có nhiều sai sót. Ở đây có lý do là Bộ Luật với hàng nghìn điều mà chúng tôi chưa hiểu hết được những ngóc ngách của cuộc sống, nhưng với tư cách đại biểu có một lá phiếu thì tôi phải chịu trách nhiệm với điều đó. Khi tiếp xúc cử tri, tôi đã nhận lỗi của mình.
Với tinh thần như vậy, tôi nghĩ rằng việc công khai nút bấm sẽ góp phần tích cực vào sinh hoạt nghị trường.
Theo: Vnexpress
