Pháo ZIS-3 cho Thủy quân lục chiến Việt Nam - giải pháp tạm thời?

Liên Xô đã viện trợ cho Việt Nam các khẩu pháo đó trong thời kỳ chiến tranh, sau đó chúng đã được đưa vào niêm cất mấy thập kỷ. Và bây giờ sau khi được tối tân hoá tại nhà máy Z133 Bộ Quốc phòng, các vũ khí này chuyển dần cho thủy quân lục chiến Việt Nam.

Trước hết phải nói rằng, các chuyên gia của Bộ Quốc phòng Việt Nam phải được khen ngợi vì thái độ hợp lý đối với các vũ khí hiện có, họ duy trì tốt tình trạng kỹ thuật của các loại vũ khí đó. ZIS-3 là một loại vũ khí huyền thoại và độc đáo. Nhà thiết kế xuất sắc Vasily Grabin đã tạo ra ZIS-3 vào năm 1942. Pháo kéo chống tăng khá đơn giản, đáng tin cậy, chiều dài nòng pháo gấp 40 lần cỡ nòng, là một loại vũ khí rất tốt để yểm trợ bộ binh. Nó có thể bắn tất cả các loại đạn 76 mm: đạn chống tăng nổ cao và đạn cháy xuyên giáp, đạn lửa, đạn khói, đạn cháy phá. Tầm bắn tối đa của ZIS-3 là 13 km, nhưng thông thường nó được dùng để bắn ở khoảng cách nhỏ hơn nhiều. Khẩu pháo cố định vào mặt đất hầu như không rung xóc khi bắn, 6 người có thể tương đối dễ dàng di chuyển khẩu pháo từ vị trí này sang vị trí khác. Bất kỳ máy kéo nào có thể di chuyển chiếc ZiS-3 có trọng lượng dưới 2 tấn.

Ngày nay, quân đội Nga cũng sử dụng các khẩu pháo ZIS-3, nhưng chỉ để làm pháo hoa. Tuy nhiên, ở nước ngoài, pháo ZIS-3 vẫn được sử dụng trong những cuộc xung đột quân sự cục bộ. Trong cuộc phỏng vấn độc quyền với Sputnik, chuyên gia quân sự Nga Alexei Leonkov lưu ý:

Những kinh nghiệm của chiến dịch quân sự ở Syria cho thấy rằng, pháo binh đã đóng góp đáng kể vào việc đánh bại những nhóm khủng bố. Nhìn chung, năm sản xuất khẩu súng, khẩu pháo hay súng cối không có ý nghĩa lớn.  Điều quan trọng là trạng thái của thiết bị quân sự, chiến thuật sử dụng, trình độ của các binh sĩ. Không có gì đáng ngạc nhiên khi quân đội của một số quốc gia vẫn sử dụng vũ khí thời Thế chiến thứ 2. Tất nhiên, những khẩu pháo như vậy cần được hiện đại hóa, được trang bị hệ thống dẫn đường hiện đại — hệ thống điện tử, giúp tăng đáng kể độ chính xác. Nếu nói về Thủy quân lục chiến, thì quân chủng này cũng cần đến sự yểm trợ của pháo binh trong quá trình chiếm giữ các căn cứ điểm. Thủy quân lục chiến cần có cả pháo kéo và pháo tự hành gồm nhiều loại pháo khác nhau: từ pháo tự động 30 mm thông thường trên xe bọc thép đến pháo kéo cỡ nòng 122mm và pháo tự hành D-30 122 mm, cũng như pháo cối tự hành 2S23 "Nona-SVK" trên khung gầm BTR-80. Bộ Quốc phoàng đang xem xét khả năng cung cấp pháo tự hành chống tăng "Sprut-SDM-1" với cỡ nòng 125 mm cho thủy quân lục chiến Nga.

Tuy nhiên, cho dù khẩu súng cũ là đáng tin cậy đến đâu, cuối cùng nó cũng sẽ bị hao mòn và trở nên lỗi thời. Sẽ đến thời gian khi thủy quân lục chiến Việt Nam phải thay thế ZIS-3 bằng vũ khí mới. Loại pháo nào của Nga là hiện đại hơn và phù hợp tốt nhất với thủy quân lục chiến, và có thể thay thế hoàn toàn ZiS-3? Trong cuộc phỏng vấn với Sputnik, chuyên gia Alexey Leonkov trả lời câu hỏi này như sau:

Rất có thể, chúng ta có thể nói về lựu pháo xe kéo D30, nhưng nên phát triển nó để đáp ứng các yêu cầu của thủy quân lục chiến. Đây là loại vũ khí vạn năng, có thể bắn hiệu quả vào bất kỳ mục tiêu nào theo bất kỳ hướng nào: dùng bệ pháo 3 chân cho phép pháo thủ nhanh chóng quay pháo 360 độ. Tầm bắn là hơn 15 km, và với đạn tăng tầm — lên tới 22 km. Đặc điểm của lựu pháo D30 là độ chính xác tuyệt vời và tính cơ động cao.