Trong “Thông điệp Putin” có những điểm tương đồng với Việt Nam

Vì vậy mặc dù những ngày này ở Việt Nam đang tập trung chuẩn bị tổ chức cuộc gặp Mỹ-Triều, đông đảo người Việt Nam vẫn chăm chú theo dõi Thông điệp của ông Putin ở Matxcơva. Ngay sau khi kết thúc buổi trình bày Thông điệp, chuyên gia bình luận chính trị quốc tế nổi tiếng của Việt Nam — Đại tá Lê Thế Mẫu ở Hà Nội — đã chia sẻ nhanh với nhà báo Đan Thi của Sputnik Vietnam ở Matxcơva những ấn tượng và suy nghĩ về sự kiện hôm nay.

Thông điệp năm nay có gì khác với bản Thông điệp trước?

Mỗi năm thông điệp Tổng thống đều gồm hai phần chính — nói về tình hình Nga và tình hình công việc quốc tế, qua đó thể hiện những nội dung cơ bản của chính sách đối nội và đối ngoại. Đại tá Lê Thế Mẫu cho rằng so với thông điệp gửi Quốc hội Liên bang năm 2018, Thông điệp 2019 có điểm khác biệt đáng chú ý: Điểm nhấn trong Thông điệp 2018 của Tổng thống Vladimir Putin là về sức mạnh quốc phòng-quân sự của Nga — quân đội được tái trang bị hiện đại và sở hữu hàng loạt vũ khí tối tân bậc nhất, đủ khả năng bảo vệ đất nước để nhân dân Nga yên tâm phấn đấu xây dựng đất nước trong bối cảnh Hoa Kỳ và các nước phương Tây áp đặt trừng phạt. Năm nay khi nói về nước Nga, ông Putin tập trung đánh giá tình hình chính trị-xã hội-kinh tế. Có thể nói ông đã vẽ nên bức tranh toàn cảnh về mọi mặt của đất nước Nga. Chuyên gia Việt Nam chia sẻ: "Tôi tâm đắc lời khẳng định của ông Putin, là trong điều kiện liên tục bị bao vây cấm vận hiện nay, nước Nga vẫn dồi dào sức lực, đầy đủ tiềm năng về vật chất và con người để phát triển đất nước thành công, giữ vững vị thế và củng cố định đề bất biến là quốc gia có chủ quyền".

Trong lĩnh vực xã hội, Tổng thống Vladimir Putin dành lưu tâm đặc biệt cho yếu tố con người, đó là quan điểm rất biện chứng. Tổng thống nêu quyết tâm giảm số người nghèo, cải thiện mức sống của cư dân, khắc phục vấn đề giảm tỷ lệ sinh sản để tăng dân số, tạo môi trường thuận lợi về y tế, xã hội, đảm bảo công ăn việc làm cho người Nga, nhất là cho số công dân trẻ được đào tạo bài bản.

Nhắc tới những đề án quốc gia, ông Vladimir Putin khẳng định đây là công việc cần thực hiện lập tức, bởi tất cả đều gắn với mục tiêu cải thiện dân sinh, đảm bảo quốc phòng-an ninh và tạo đà phát triển bền vững. Chuyên gia Lê Thế Mẫu bình luận: Khi ông Vladimir Putin tuyên bố bộ máy hành chính Nhà nước phải nỗ lực nhanh chóng đáp ứng nguyện vọng bức thiết của nhân dân, rõ ràng đó là những ý tưởng mục tiêu rất cụ thể, cho thấy hình ảnh một nhà lãnh đạo gần dân và hết lòng vì dân.

Cử tọa khá bất ngờ khi nguyên thủ quốc gia Nga nhắc đến "một vấn đề nhức nhối của xã hội Nga là rác thải", mà ông Putin thừa nhận "chưa từng được chính quyền chú ý khắc phục". Qua thực tế những sự kiện trước đây trong mỗi chuyến đi khi ông Vladimir Putin thị sát kiểm tra công trình, xí nghiệp hay giao lưu trực tuyến với người dân, có thể tin rằng một khi Tổng thống đã nhận thấy và nhắc nhở, chắc vấn đề này sẽ sớm được hóa giải.

Theo Đại tá Lê Thế Mẫu, tóm lại, trong phần nói về chính sách đối nội của Thông điệp năm nay, điểm nổi bật rất đáng chú ý là Tổng thống Vladimir Putin nhấn mạnh yếu tố con người và môi trường sống của con người. Thông điệp 2019 thể hiện tâm nguyện của nhà lãnh đạo Vladimir Putin, mong muốn làm sao để người dân Nga có cuộc sống xứng đáng với tư thế một cường quốc thế giới.

Thực tế lịch sử cho thấy rằng nước Nga ngày nay là cường quốc yêu chuộng hòa bình, không bao giờ gây chiến. Những năm vừa qua, trong bối cảnh Mỹ và phương Tây cố gắng áp đặt trừng phạt, nước Nga đã vươn lên đạt những thành tựu đột phá về kỹ thuật-quân sự, xứng đáng kế thừa và phát huy di sản vinh quang quân sự của Liên Xô. Nhưng phải thấy điểm khác biệt rõ rệt ở đây là sức mạnh quân sự đó của Nga hướng vào bảo vệ chủ quyền quốc gia và hỗ trợ  cho nền hòa bình thế giới. Trong khi đó, Hoa Kỳ gây hấn, ỷ vào vũ lực can thiệp thô bạo để kiếm lợi ích kỷ. Hoa Kỳ rút khỏi Hiệp ước về tên lửa tầm trung và tầm ngắn (INF) sau vô số vi phạm trắng trợn nhưng lại ngang nhiên đổ lỗi cho Nga. Vạch rõ rằng  việc Mỹ cố gắng tận dụng ưu thế của hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có và triển khai tên lửa ở châu Âu đẩy tăng nguy cơ bất ổn an ninh đe dọa thế giới, Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố: "Đó cũng là mối đe dọa đối với Nga". Không khó để tính rằng thời gian tên lửa bay đến Matxcơva chỉ khoảng 10 phút. Cần kết liễu ảo tưởng thống lĩnh ngông cuồng như vậy bởi trong trường hợp đó, chắc chắn Nga sẽ phải có hành động đáp trả bất đối xứng. Đại tá Lê Thế Mẫu nhận xét: Vẫn giữ vững lập trường nguyên tắc về bảo vệ quyền lợi và chủ quyền quốc gia, nhưng trong Thông điệp năm nay, lần đầu tiên ông Putin cảnh báo đanh thép: "Chúng ta sẽ buộc phải  tạo ra và triển khai vũ khí không chỉ ở những nơi bố trí tên lửa, mà nhắm cả tới những vùng lãnh thổ, nơi đưa ra  quyết định hiếu chiến". Hiển nhiên, với những siêu vũ khí mà năm trước ông Putin đã giới thiệu, đòn giáng trả của Nga sẽ có hiệu suất cao nhất. Tuy vậy, Tổng thống Vladimir Putin cũng đồng thời nhấn mạnh rằng Nga không bao giờ muốn làm tình hình gia tăng căng thẳng, mà tốt nhất là chung sống trong hòa bình và tôn trọng lẫn nhau.

Thông điệp của Tổng thống Putin toát lên sự phối hợp tương hỗ giữa yêu cầu chính sách đối nội và đối ngoại của Nga, — chuyên gia Lê Thế Mẫu đánh giá. Giải quyết các tồn tại xã hội, kinh tế, cải thiện đời sống cư dân là cơ sở củng cố tiềm năng và nội lực, để từ đó có sức mạnh sẵn sàng hành động hiệu quả bảo vệ lợi ích dân tộc và chủ quyền quốc gia. Có thể hoàn toàn tin tưởng rằng sức mạnh đó không chỉ là điểm ưu việt của Nga mà còn là một trụ cột của hòa bình thế giới và hậu thuẫn bảo đảm an ninh chung.

Mặc dù thể chế chính trị, cấu trúc kinh tế-xã hội có khác nhau nhưng liệu trong "Thông điệp Putin" có nét tương đồng nào chăng với tình hình Việt Nam hôm nay?

Tổng thống Putin nêu chủ trương củng cố khối đoàn kết toàn dân, tự tin vào sức lực của chính mình để xây dựng đất nước hùng cường và hiện đại.  Khối đoàn kết cộng đồng xã hội hàm chứa nguồn nội lực tự thân để đương đầu với tất cả những thách thức và nguy cơ đó — đó chính là một trong những bài học  thắng lợi của Việt Nam mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tổng kết "Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công".

Một nội dung nữa được coi là trọng tâm trong chính sách đối nội ở Thông điệp Putin là đấu tranh chống nạn quan liêu, nhất là chống tham nhũng quyết liệt. Đây cũng chính là công việc mà ban lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam đang tích cực tiến hành.  

Như Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố, Liên bang Nga hôm nay đang vươn tới những thành tựu mới, tạo ra bước đột phá. Đại tá Lê Thế Mẫu nhận xét: Nga và Việt Nam có nét giống nhau ở chỗ trong hoàn cảnh gay cấn tưởng chừng "ngàn cân treo sợi tóc", hai đất nước chúng ta đều chứng tỏ nội lực phi thường qua những bước chuyển lớn dù đầy rẫy khó khăn để đưa quốc gia lên tầm cao mới.