Như đã đưa tin, ngày 20-5, Cơ quan An ninh điều tra - Công an tỉnh Sơn La đã kết thúc điều tra, chuyển hồ sơ sang Viện KSND tỉnh đề nghị truy tố 8 người trong vụ án gian lận thi cử tại địa phương này.
8 bị can bị đề nghị truy tố cùng về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" theo điểm a, khoản 2, điều 356 Bộ luật hình sự.
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cũng nhờ nâng điểm
Theo kết quả điều tra (đã được tống đạt đến các bị can), nhân vật quan trọng nhất trong vụ án này là ông Trần Xuân Yến, phó giám đốc Sở Giáo dục - Đào tạo tỉnh Sơn La.
Trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018, ông Yến được phân công là ủy viên Ban chỉ đạo thi của tỉnh, phó chủ tịch Hội đồng thi, trưởng Ban vận chuyển và bàn giao đề thi, phó trưởng Ban thường trực Ban coi thi, phó trưởng ban thường trực Ban chấm thi, tổ trưởng Tổ xử lý bài thi trắc nghiệm.
Trong vụ án gian lận thi cử, bị can Trần Xuân Yến đã nhận sửa giúp bài thi để nâng điểm cho 13 thí sinh. Đây là những trường hợp do cấp trên, do đồng nghiệp, người quen nhờ vả.
Cụ thể, ngày 28-6-2018, ông Hoàng Tiến Đức, giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La, gọi phó giám đốc Trần Xuân Yến đền phòng làm việc của ông Đức. Tại đây, ông Đức đưa cho ông Yến hai tờ giấy ghi thông tin cá nhân của 8 thí sinh nhờ nâng điểm.
Trong 8 trường hợp này, thí sinh số báo danh 1400.0619 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Lịch sử để đạt tổng số 27 điểm.
Thí sinh 1400.1279 nhờ nâng điểm Toán, Vật lý, Tiếng Anh để đạt tổng 27 điểm. Thí sinh 1400.1545 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Lịch sử để đạt tổng 27 điểm. Thí sinh 1400.1293 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh để đạt tổng 27 điểm.
Thí sinh 1400.1415 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh để đạt tổng 24 điểm. Thí sinh 1400.1479 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh để đạt tổng 27 điểm.
Thí sinh 1400.1394 nhờ nâng điểm Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh để đạt tổng 24 điểm. Thí sinh 1400.1480 nhờ nâng điểm Toán, Vật lý, Hóa học để đạt tổng 24 điểm.
Cùng ngày 28-6, ông Nguyễn Ngọc Hà, trưởng Phòng giáo dục trung học của Sở Giáo dục - Đào tạo, cũng đến gặp ông Trần Xuân Yến tại phòng làm việc, đưa thông tin của 4 thí sinh để nhờ nâng điểm. Trong số này, có hai trường hợp trùng với danh sách giám đốc Sở đã nhờ trước đó.
Ngoài hai người này, ông Yến còn nhận lời giúp nâng điểm cho ba cá nhân (mỗi người nhờ giúp một thí sinh), trong đó có trường hợp ông Phan Ngọc Sơn, chánh thanh tra Sở Giáo dục - Đào tạo, nhờ nâng điểm Toán, Vật lý, Hóa học cho con trai để thí sinh này đạt tổng 24 điểm.
Sau khi có thông tin của 13 thí sinh, ông Trần Xuân Yến tổng hợp thành một danh sách, trong đó ghi rõ họ tên thí sinh, số báo danh, địa điểm thi, các môn thi cần nâng điểm, các mã đề, tổng số điểm cần phải đạt được của từng thí sinh.
Sau đó, bị can Yến trực tiếp đưa danh sách này cho Nguyễn Thị Hồng Nga, chuyên viên Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng của Sở Giáo dục - Đào tạo Sơn La, thành viên Tổ xử lý bài thi trắc nghiệm để Nga xử lý điểm cho các thí sinh.
Theo kết quả điều tra, hành vi của bị can Trần Xuân Yến là lợi dụng chức vụ được giao để làm trái công vụ, không chỉ đạo niêm phong các lô bài thi sau khi quét để tạo điều kiện cho các đối tượng liên quan rút bài ra sửa.
Đồng thời, bị can này đồng thuận cho các bị can Nguyễn Thị Hồng Nga, Đặng Hữu Thủy, Cầm Thị Bun Sọn rút sửa bài thi, nâng điểm cho nhiều thí sinh, trong đó có 13 thí sinh mà ông Yến trực tiếp nhận giúp.
Nhiều thủ đoạn đối phó với Bộ Giáo dục - Đào tạo
Đáng chú ý, khi có thông tin Bộ Giáo dục - Đào tạo cử tổ công tác lên kiểm tra tại tỉnh Sơn La, bị can Trần Xuân Yến lo sợ việc sửa nâng điểm bị lộ nên đã gọi chuyên viên Nguyễn Thị Hồng Nga đến nhà riêng trao đổi, yêu cầu Nga xóa dữ liệu file ảnh quét bài thi gốc của thí sinh trên máy tính tại Sở Giáo dục - Đào tạo Sơn La.
Ông Yến dặn Nga lên mạng tìm kiếm công cụ phần mềm có thể xóa triệt để toàn bộ dữ liệu file ảnh bài thi gốc trên máy tính (xóa cả trong phần "Thùng rác" trên máy tính), để nếu cơ quan chức năng có nghi ngờ cũng không thể khôi phục được dữ liệu file ảnh bài thi gốc của thí sinh.
Bà Nga lo sợ sử dụng phần mềm như vậy có nguy cơ xóa hết các dữ liệu trong máy tính nên bàn với ông Trần Xuân Yến trước khi chạy phần mềm trên thì sao lưu các dữ liệu file ảnh bài thi ra đĩa CD để đề phòng. Ông Yến đồng ý nên bà Nga đã thực hiện sao lưu toàn bộ dữ liệu ảnh bài thi trắc nghiệm của thí sinh ra 16 đĩa CD.
Sau khi sao lưu xong, bà Nga xóa toàn bộ dữ liệu file ảnh bài thi trên máy tính lưu tại Sở Giáo dục - Đào tạo, và chuyển 16 đĩa CD này cho ông Yến trực tiếp cất giữ.
Khi tổ công tác của Bộ Giáo dục - Đào tạo tới, qua kiểm tra đã phát hiện có dấu vết của việc in sao dữ liệu trên máy tính ở thời điểm cụ thể. Để hủy bằng chứng, bị can Trần Xuân Yến đã đem 16 đĩa CD này đến nghĩa trang thành phố Sơn La đốt tiêu hủy.
Trong quá trình điều tra vụ án này, dù hành vi, tính chất, mức độ rất nghiêm trọng, nhưng bị can Trần Xuân Yến vẫn được cơ quan công an cho tại ngoại.
Ngoài ra, với lời khai chi tiết của bị can Trần Xuân Yến về ông Hoàng Tiến Đức, giám đốc Sở GD-ĐT, cơ quan điều tra sẽ có nhiều việc phải làm trong giai đoạn hai của vụ án gian lận thi cử tại tỉnh Sơn La.
Trước đó, hồi đầu tháng 12-2018, khi HĐND tỉnh Sơn La tổ chức lấy phiếu tín nhiệm, ông Hoàng Tiến Đức có số phiếu tín nhiệm thấp nhiều nhất trong số 30 người được lấy phiếu tín nhiệm.
Ông này chỉ nhận được 6/70 phiếu tín nhiệm cao (tỉ lệ 8,45%), trong khi có đến 39/70 phiếu tín nhiệm thấp (tỉ lệ gần 55%).
Kết quả này là đương nhiên khi xảy ra hàng loạt bê bối như vậy trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 tại Sơn La.
Theo kết quả điều tra, trong vụ án gian lận thi cử, bị can Trần Xuân Yến nhận giúp 13 thí sinh.
Bị can Nguyễn Thị Hồng Nga (chuyên viên Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng) nhận giúp 16 thí sinh.
Bị can Đặng Hữu Thủy (phó hiệu trưởng Trường THPT Tô Hiệu, TP Sơn La) nhận giúp 4 thí sinh.
Bị can Lò Văn Huynh (trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng) nhận giúp 7 thí sinh.
Bị can Nguyễn Thanh Nhàn (phó trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng) nhận giúp 4 thí sinh.
Bị can Đỗ Khắc Hưng (nguyên cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) nhận giúp 1 thí sinh.
Bị can Đinh Hải Sơn (nguyên cán bộ Phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Sơn La) nhận giúp 2 thí sinh, trong đó có 1 thí sinh là em vợ.
