Trung Quốc khởi động khôi phục nền kinh tế thế giới

Theo lời ông Chen Yulu, cần đặc biệt chú ý đến thương mại, tài chính, chính sách tiền tệ.

Theo ước tính trung bình của các chuyên gia được Bloomberg khảo sát, vào cuối năm 2020, nền kinh tế Trung Quốc có thể chỉ tăng trưởng 2,9%. Do việc ngừng hoạt động kinh doanh vào tháng 1-tháng 2 do dịch coronavirus bùng phát, ít nhất 17 ngân hàng và tổ chức phân tích được Bloomberg khảo sát, bao gồm Barclays, Oxford economics, Nomura và S & P, cho rằng trong quý đầu tiên, GDP Trung Quốc sẽ giảm ít nhất 6% so với cùng kỳ năm trước. Doanh số bán lẻ hàng hóa cơ bản (trừ thực phẩm) đã giảm 17,6% trong hai tháng. Đầu tư vào tài sản cố định giảm 24,5%. Sản xuất công nghiệp giảm 13,5%. 

Nhưng ở các nước khác, tình hình kinh tế không có nghĩa là tốt hơn. 31 trong số 41 nhà kinh tế được Reuters tham khảo ý kiến đã công nhận sự khởi đầu của một cuộc suy thoái toàn cầu là thực sự đã xảy ra. Dự báo trung bình của họ về tăng trưởng GDP cho năm 2020 trên thế giới là 1,6%. Trong khi đó, IMF xem xét tăng trưởng kinh tế toàn cầu dưới 2,5% là suy thoái kinh tế toàn cầu. Hơn nữa, theo đánh giá của Morgan Stanley, nền kinh tế Mỹ trong quý II sẽ giảm 30% và điều này sẽ kéo theo tỷ lệ thất nghiệp ở nước này tăng lên 12,8%. Bank of America nói chung dự đoán một cuộc suy thoái cho năm 2020 trong các nền kinh tế Mỹ và EU. Nếu Hoa Kỳ thực hiện kịch bản mà các nhà phân tích hiện đang dự đoán, đây sẽ là sự suy thoái mạnh nhất kể từ năm 1958. Ngay cả trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, không có sự suy giảm như vậy. 

Vấn đề là cuộc khủng hoảng trước đó ảnh hưởng chủ yếu đến lĩnh vực ngân hàng. Thật vậy, nhiều người vay phá sản bị mất nhà do đã cam kết bảo đảm với ngân hàng. Và nhiều nhân viên của ngành tài chính, chủ yếu là các ngân hàng đầu tư, bị mất việc. Tuy nhiên, nhìn chung, cuộc khủng hoảng năm 2008 chỉ có tác động gián tiếp đến cuộc sống của người dân thường. Và bây giờ tình hình đã khác - cuộc khủng hoảng không chỉ ảnh hưởng đến tài chính mà còn ảnh hưởng đến lĩnh vực thực sự của nền kinh tế, sản xuất công nghiệp. Do đó, Trung Quốc đề xuất phối hợp nỗ lực của tất cả các nước để nhanh chóng xử lý khủng hoảng, như Bian Yongzu, chuyên gia tại Đại học Nhân dân Bắc Kinh nói với Sputnik. 

«Các nước nên làm cho chính sách tiền tệ và tài chính của mình trở nên tích cực hơn. Ai cũng biết rằng Trung Quốc theo đuổi chính sách tài khóa tích cực, bao gồm giảm thuế, mở rộng đầu tư, v.v. Điều này không chỉ hỗ trợ nền kinh tế thực mà còn mang lại cho các nhà đầu tư niềm tin vào triển vọng kinh tế trong tương lai. Tuy nhiên, chỉ nỗ lực của Trung Quốc thôi là chưa đủ. Tác động của cuộc khủng hoảng hiện nay đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ lớn hơn nhiều so với cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Bây giờ không chỉ khu vực tài chính, mà cả khu vực thực sự của nền kinh tế đã bị tấn công. Mặc dù Hoa Kỳ đã đưa ra một số biện pháp tài khóa nhất định, bao gồm mở rộng gói các biện pháp khuyến khích để chống lại ảnh hưởng của dịch bệnh từ 1,2 đến 2 nghìn tỷ đô la, vẫn chưa biết liệu Quốc hội có phê chuẩn các biện pháp này hay không. Các nước EU hiện không áp dụng các biện pháp tài khóa tích cực, vì vậy tôi nghĩ họ nên suy nghĩ về việc tăng cường nỗ lực theo hướng này và điều phối các chính sách tiền tệ và tài khóa. Một tuyên bố gần đây của Mỹ rằng họ sẽ tiến hành chính sách nới lỏng định lượng không giới hạn có thể được coi là chưa từng có. Nhưng chính sách tiền tệ như vậy thường gây tổn hại cho các quốc gia khác vì vị thế đồng đô la trong nền kinh tế toàn cầu. Chúng tôi hy vọng rằng nền kinh tế của tất cả các nước sẽ phát triển tốt. Và không ai sẽ thoát ra với chi phí của nước khác. Bởi vì điều này không chỉ sai mà còn cản trở sự phục hồi của nền kinh tế thực sự».

Theo tuyên bố của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục duy trì thanh khoản ở mức hợp lý, hỗ trợ sự tăng trưởng tổng phương tiện thanh toán (M2), tiếp tục tăng chuyển giao xã hội và hỗ trợ khối lượng tín dụng tăng nhỏ để đảm bảo tăng trưởng kinh tế. Theo Phó Thống đốc Ngân hàng Trung ương Chen Yulu, trong quý đầu tiên, Trung Quốc rõ ràng sẽ phải đối mặt với xu hướng giảm, nhưng sau đó tăng trưởng sẽ phục hồi trong quý hai. Chuyên gia Bian Yongzu lưu ý rằng, không giống như một số nước phương Tây, Trung Quốc không tập trung vào các biện pháp hỗ trợ tiền tệ, mà còn tích cực sử dụng các biện pháp tài chính, đặc biệt là trợ cấp, ưu đãi ngân hàng. Các biện pháp tiền tệ, chẳng hạn như nới lỏng định lượng, có thể cung cấp một số hỗ trợ cho nền kinh tế của một quốc gia, nhưng chúng cũng có thể gây hại cho các quốc gia khác như là một tác dụng phụ. Do đó, cần nhấn mạnh vào các biện pháp tài khóa, chuyên gia nói. 

«Tôi nghĩ chính sách tài khóa sẽ có tác động đáng kể nhất đến nền kinh tế. Các nước phát triển quen kích thích nền kinh tế bằng các biện pháp tiền tệ. Và, thực sự, nền kinh tế đã tăng trưởng trong một thời gian ngắn, nhưng chính sách như vậy đã san bằng thành tựu kinh tế của các quốc gia khác, do đó về lâu dài nó không thuận lợi. Bây giờ các nhà kinh tế ở nhiều nước nói rằng nới lỏng định lượng không giới hạn sẽ làm suy yếu niềm tin vào đồng đô la trên thế giới, đồng thời làm trầm trọng thêm sự hỗn loạn và mâu thuẫn trong thương mại quốc tế. Bây giờ trọng tâm là chính sách tiền tệ. Trong tương lai, cần chú trọng nhiều hơn vào các biện pháp tài khóa, bao gồm cắt giảm thuế quy mô lớn và trợ cấp cho người nghèo. Trong những năm gần đây, khoảng cách thu nhập quá rộng, vì vậy chúng ta cần suy nghĩ về việc phân phối lại trợ cấp cho tầng lớp trung lưu và người nghèo để kích thích tiêu dùng của họ. Bởi vì, đây là một động lực quan trọng của tăng trưởng kinh tế. Ngoài ra, cần phải mở rộng nghiên cứu và phát triển, để tăng đầu tư vào các công nghệ mới. Đây là cơ sở cho sự phát triển trong tương lai của nền kinh tế toàn cầu và nó sẽ không thêm biến động trên thị trường tài chính. Trung Quốc đã thu thập rất nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Và, tôi tin rằng, nhiều quốc gia có thể học hỏi từ Trung Quốc».

Trung Quốc đã không thực hiện các biện pháp khuyến khích trực tiếp và quyết định tăng cường các biện pháp hỗ trợ tài chính cho người dân và các công ty. Dự trữ bắt buộc cho các ngân hàng đang được giảm để họ có thể phát hành các khoản vay cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ nhiều hơn. Ngoài ra, các công ty bị ảnh hưởng bởi các biện pháp kiểm dịch và hoạt động kinh doanh giảm sút đã được cấp «kỳ nghỉ tín dụng» cho đến tháng 6. Để hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động ở những khu vực không thuận lợi về mặt dịch tễ học, chính quyền cũng tạm thời trì hoãn thanh toán tiền điện. Vào đầu năm, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã hạ lãi suất cho vay đối với người vay hạng nhất xuống 10 điểm cơ bản và lãi suất năm năm lần lượt là 5 điểm cơ bản. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cũng hạ lãi suất vay trung hạn. 

Như Reuters đưa tin, chính quyền địa phương cũng có thể được phép phát hành trái phiếu có mục đích đặc biệt dành cho đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, với giá 2,5-2,8 nghìn tỷ nhân dân tệ. Đặc biệt chú ý, ngoài các dự án cơ sở hạ tầng chiến lược, cũng sẽ được cải thiện hệ thống y tế công cộng, cung cấp các công cụ ứng phó khẩn cấp, xây dựng mạng 5G và phát triển trung tâm dữ liệu. Cần lưu ý rằng mức thâm hụt ngân sách năm 2020 có thể tăng lên 3,5% so với 2,8% trong năm nay và các chỉ số mục tiêu tăng trưởng kinh tế hàng năm đều giảm. Tuy nhiên, những quyết định này thường được công bố sau hai phiên tổng kết, mà trong năm nay, vẫn chưa diễn ra.