Chia sẻ quan điểm về vụ việc, luật sư Bùi Quốc Tuấn cho biết, việc người đại biểu có 2 quốc tịch (như trường hợp của ĐBQH Phạm Phú Quốc) cho thấy họ đã không hoàn toàn trung thành với Tổ Quốc, với nhân dân. Đặc biệt, nếu đại biểu Quốc hội là Đảng viên, họ sẽ tuyên thệ với Đảng.
Chờ lãnh đạo mới xử lý được vụ ông Phạm Phú Quốc
Trong buổi họp báo của UBND TPHCM chiều 9/9, Sở Nội vụ TP.HCM cho biết hiện phải chờ chỉ đạo mới của lãnh đạo mới có hướng giải quyết tiếp theo.
Phó Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM Lâm Hùng Tấn cho hay, đơn vị đã kiểm tra các hồ sơ liên quan đến trường hợp đại biểu Quốc hội Phạm Phú Quốc có 2 quốc tịch, đồng thơi có báo cáo đầy đủ lên Thành ủy và UBND TPHCM.
“Hiện nay Sở Nội vụ đang chờ ý kiến lãnh đạo để có bước xử lý tiếp theo”, ông Tấn nói.
Trước đó, Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) đã có văn bản báo cáo và xin ý kiến Thường trực Thành ủy, Ban cán sự Đảng UBND TPHCM và Thường trực UBND TPHCM về đơn xin thôi việc của ông Phạm Phú Quốc - Tổng Giám đốc IPC.
Ngày 3/9, Đảng ủy và Hội đồng thành viên đã nhận được đơn xin thôi việc của ông Phạm Phú Quốc - Phó Bí thư Đảng ủy, thành viên không chuyên trách hội đồng thành viên, Tổng giám đốc công ty. Theo đó, ông Quốc xin “thôi việc và các nhiệm vụ do Thành ủy, UBND TPHCM phân công hiện nay”.
Trong thời gian chờ đợi chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, ông Phạm Phú Quốc ủy quyền cho ông Phùng Đức Trí - Phó bí thư Đảng ủy, Phó tổng giám đốc công ty điều hành hoạt động hàng ngày của công ty nhằm đảm bảo sự hoạt động của công ty.
Sẽ đình chỉ chức vụ đối với ông Phạm Phú Quốc
Liên quan đến vụ việc ông Phạm Phú Quốc, hôm nay, cũng trong buổi họp báo về tình hình kinh tế- xã hội 8 tháng đầu năm, Chánh văn phòng UBND TP.HCM Hà Phước Thắng thông tin cho biết nguyên nhân ông Phạm Phú Quốc tiếp tục được bổ nhiệm làm Tổng Giám đốc Công ty phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) dù từng bị kỷ luật.
Theo ông Hà Phước Thắng, vào thời điểm bổ nhiệm, ông Phạm Phú Quốc đã hết thời hiệu xử lý kỷ luật. Ngoài ra, việc xem xét, lựa chọn nhân sự lãnh đạo của công ty Nhà nước đã được Sở Nội vụ thực hiện chặt chẽ quy trình 5 bước theo quy định công tác cán bộ.
Về quy trình xử lý vụ ông Quốc sở hữu hai quốc tịch, người phát ngôn của UBND TP.HCM khẳng định, trong tháng 9, chính quyền thành phố sẽ đình chỉ chức vụ tổng giám đốc của ông Quốc để kiểm tra mọi công việc đã làm trong thời gian người này điều hành Công ty phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC).
Bên cạnh đó, Sở Nội vụ đang chuẩn bị hồ sơ để báo cáo Ban Cán sự Đảng UBND và Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM xem xét hướng xử lý tiếp theo.
Như Sputnik Việt Nam đã thông tin, ông Phạm Phú Quốc đã gửi đơn xin thôi việc tới Đảng ủy và Hội đồng thành viên Công ty Tân Thuận. Trong đơn, ông Quốc mong muốn được thôi việc và các nhiệm vụ do Thành ủy, UBND TP.HCM phân công.
Sau khi nhận đơn của ông Phạm Phú Quốc, Hội đồng thành viên Công ty IPC đã tổ chức cuộc họp mở rộng để xem xét, giải quyết đơn của ông Quốc theo quy định. Kết quả cuộc họp, các thành viên tham dự thống nhất các nội dung theo đơn xin thôi việc của ông Quốc.
Được biết, quyết định đồng ý cho ông Quốc thôi việc được đưa ra sau cuộc họp mở rộng của Thường trực Đảng ủy, các thành viên của Hội đồng thành viên, Ban giám đốc và Kiểm soát viên Công ty Tân Thuận IPC.
Đại biểu Quốc hội có 2 quốc tịch là không trung thành với nhân dân
Liên quan đến vụ đại biểu Quốc hội Phạm Phú Quốc có quốc tịch Cyprus, mới đây, ông này đã có đơn xin thôi nhiệm vụ đại biểu Quốc hội và sẽ được xem xét bãi nhiệm trong thời gian tới. Tuy nhiên, Luật sư Bùi Quốc Tuấn – Đoàn Luật sư TP. HCM chia sẻ trên Viettimes cho rằng, việc đại biểu Quốc hội có hai quốc tịch là “không trung thành với nhân dân”.
Luật Quốc tịch Việt Nam sửa đổi bổ sung năm 2014 quy định, trước hết phải hiểu “người có quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam”.
Như vậy người có quốc tịch Việt Nam là công dân Việt Nam đang định cư ở một số nước mà ở đó khi nhập quốc tịch nước sở tại không bắt buộc phải thôi quốc tịch Việt Nam, do đó người Việt Nam định cư ở nước ngoài có 2 quốc tịch.
Luật sư Bùi Quốc Tuấn cũng cho biết, hiện Luật quốc tịch Việt Nam không cho phép công dân Việt Nam mang 2 quốc tịch. Tuy nhiên có một số trường hợp đặc biệt như người được Chủ tịch nước cho phép; trường hợp xin trở lại quốc tịch Việt Nam; người Việt Nam định cư ở nước ngoài và đã nhập quốc tịch nước ngoài nhưng vẫn muốn mang quốc tịch Việt Nam. Ngoài ra, trẻ em là con nuôi; người có vợ chồng, cha mẹ đẻ, con đẻ là công dân Việt Nam thì được nhập quốc tịch Việt Nam và giữ lại quốc tịch của họ.
Khi mang 2 quốc tịch, công dân Việt Nam phải có trách nhiệm thực hiện sao cho phù hợp với quy định của mỗi quốc gia để không ảnh hưởng đến quyền và lợi ích lâu dài. Tuy nhiên, việc thực hiện các nghĩa vụ pháp lý không giống nhau sẽ không tránh khỏi sự lúng túng.
Cụ thể, nghĩa vụ kê khai thuế, nộp thuế hay các nghĩa vụ liên quan đến an ninh, chính trị, nghĩa vụ bị hạn chế do sự khác biệt quy định về độ tuổi trong một số lĩnh vực kinh doanh…
Vì vậy, một người sống ở nước ngoài, có quốc tịch của nước đang sống, thì họ phải theo quy định của Luật pháp nước sở tại. Hoặc khi họ về Việt Nam sinh sống thì phải chịu pháp luật Việt Nam điều chỉnh.
Cũng theo vị chuyên gia, người có 2 quốc tịch sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam có các quyền và nghĩa vụ pháp lý như người có một quốc tịch Việt Nam. Trong trường hợp người đó vi phạm pháp luật trên lãnh thổ Việt Nam cũng bị xử lý như người có 1 quốc tịch.
Bộ luật hình sự (BLHS) sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định thẩm quyền theo lãnh thổ chỉ xác định hành vi tội phạm xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam hoặc có liên quan đến bất cứ giai đoạn nào của hành vi tội phạm xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam thì thuộc sự điều chỉnh của BLHS, bất luận đó là người nước ngoài, không quốc tịch, song tịch hay chỉ có 1 quốc tịch Việt Nam.
Theo đó, Khoản 1, Điều 5 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 (Bộ luật này được áp dụng đối với mọi hành vi phạm tội thực hiện trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam) được quy định như sau:
“Đối với người nước ngoài phạm tội trên lãnh thổ nước CHXHCN Việt Nam thuộc đối tượng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao hoặc lãnh sự theo pháp luật Việt Nam, theo điều ước quốc tế mà CHXHCN Việt Nam là thành viên hoặc theo tập quán quốc tế, thì vấn đề trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết theo quy định của điều ước quốc tế hoặc theo tập quán quốc tế đó; trường hợp điều ước quốc tế đó không quy định hoặc không có tập quán quốc tế thì trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết bằng con đường ngoại giao”, luật nêu rõ.
Cũng từng có trường hợp người sử dụng quốc tịch Việt Nam để được ưu đãi nhập cảnh, đầu tư nhưng khi có hành vi vi phạm lại dùng quốc tịch nước ngoài để được hưởng bảo hộ ngoại giao, bảo hộ lãnh sự cho hành vi vi phạm pháp luật của mình.
Ở những quốc gia thừa nhận 2 quốc tịch, đây là tình trạng đáng lưu tâm vì hệ quả việc thừa nhận thường dẫn đến những tranh chấp rất phức tạp, khó giải quyết, đôi khi gây ảnh hưởng không tốt trong quan hệ giữa các quốc gia liên quan.
Đại biểu Quốc hội có được phép 2 quốc tịch hay không?
Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân năm 2015 quy định, đại biểu Quốc hội phải là công dân Việt Nam, đủ 21 tuổi trở lên, có quyền ứng cử, được Mặt trận Tổ quốc Việt Nam qua hiệp thương nhân dân đưa vào danh sách ứng cử đại biểu Quốc hội, có đủ số phiếu cần thiết để trở thành đại biểu Quốc hội và được Ủy ban thẩm tra tư cách đại biểu Quốc hội xác định đủ tư cách làm đại biểu Quốc hội.
Đại biểu Quốc hội là người đại diện cho ý chí, quyền lợi của nhân dân Việt Nam, trung thành với Tổ quốc Việt Nam.
“Do đó, việc người đại biểu có 2 quốc tịch cho thấy họ đã không hoàn toàn trung thành với Tổ Quốc, với nhân dân. Đặc biệt, nếu đại biểu Quốc hội là Đảng viên, họ sẽ tuyên thệ với Đảng. Do đó, đại biểu Quốc hội có quốc tịch nước khác không còn có thể là đại diện cho nhân dân”, Luật sư Tuấn thẳng thắn.
Điều 22 Luật tổ chức Quốc hội hiện hành quy định về tiêu chuẩn của ĐBQH gồm 5 tiêu chuẩn như: Trung thành với Tổ quốc, nhân dân và hiến pháp, phấn đấu thực hiện công cuộc đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; Liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân, được nhân dân tín nhiệm.
“Khi người đại biểu đã không trung thành rồi, thì làm sao đại diện cho nhân dân được?”, Luật sư Tuấn nêu vấn đề.
Ngoài ra, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật tổ chức Quốc hội (Luật này có hiệu lực từ 1/1/2021) bổ sung vào một tiêu chuẩn của đại biểu Quốc hội là: “Có một quốc tịch là quốc tịch Việt Nam” (khoản 1.a, điều 22).
Luật cũng quy định cho Quốc hội và cử tri có quyền bãi nhiệm tư cách đại biểu Quốc hội nếu thấy đại biểu đó không còn xứng đáng với tín nhiệm của nhân dân.
