Tuy nhiên, Madrid vẫn bán các toa tàu điện ngầm chứa amiăng cho Buenos Aires.
Có một số loại sợi amiăng. Loại cơ bản nhất là amiăng amphibole và amiăng trắng.
Amiăng trắng là vật liệu an toàn là, nó có chứa trong vật liệu xây dựng. Sợi của nó có độ bền tương đương với thép!
Bài báo này đề cập đến một loại amiăng khác, đó là amiăng amphibole, vốn đã từng phổ biến ở Châu Âu. Các sợi của loại amiăng này mỏng manh và rất dễ gẫy. Tác hại của loại amiăng là khi hít phải có thể gia tăng nguy cơ phát triển bệnh ung thư. Hiện nay, tất cả các nước đều cấm khai thác và sử dụng amiăng amphibole.
Ngày nay, theo khuyến nghị của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), việc sử dụng amiăng amphibol bị cấm ở mọi nơi, kể cả ở Nga. Ngược lại, không ai cấm sử dụng amiăng trắng. Trong các tài liệu chính thức của WHO có đề cập rằng cần tách riêng hai loại amiăng. Amiăng trắng không nằm trong danh sách các chất nguy hiểm của Công ước Rotterdam (công ước quy định về các hóa chất độc hại và thuốc trừ sâu trong thương mại quốc tế) do Nga phê chuẩn. Tuy vậy, phương Tây vẫn đang tiếp tục chiến dịch chống amiăng, và các đối thủ của khoáng chất này không từ bỏ nỗ lực cấm amiăng trắng.
Mảng màng phổi, xơ phổi, ung thư phổi, thanh quản và buồng trứng, u trung biểu mô màng phổi ác tính... Thoạt nhìn có vẻ danh sách này giống như một cuốn từ điển bệnh lý, nhưng, trên thực tế đây là các thứ bệnh do tiếp xúc với amiăng amphibol. Chất độc hại này đã được sử dụng rộng rãi trong những năm 1970 -1990. Amiăng được đánh giá cao vì sợi này có khả năng chịu nhiệt, chịu lửa.
“Chúng tôi coi đây là một đại dịch bởi vì amiăng là một vật liệu rất phổ biến, nó đã được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng và trong một số ngành công nghiệp. Và chúng tôi không thể bỏ qua thực tế rằng, amiăng đã được sử dụng rộng rãi nhất ở Tây Ban Nha vào những năm 1970 -1980. Tây Ban Nha không phải là nước sản xuất amiăng, chúng tôi đã nhập khẩu nó để sử dụng trong các ngành khác nhau. Đã có hơn 3.000 cách sử dụng amiăng trong công nghiệp", - bà Carmen Diego Roza, trưởng Khoa Phổi của Tổ hợp Bệnh viện thuộc Đại học Ferrol, Tổng thư ký của SEPAR (Hiệp hội Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực Tây Ban Nha) cho biết.
Ông Julián Marín, một nhân viên của hệ thống tàu điện ngầm, đã chết vào năm 2018. Trong hơn ba thập kỷ, ông đã làm việc trong Metro Madrid: sửa chữa toa tàu và hệ thống điện tử trên các đoàn tàu và nhà ga. Tại tất cả những nơi này, ông đã tiếp xúc với những bộ phận có chứa amiăng mà không có biện pháp bảo vệ nào.
“Chồng tôi có những dấu hiệu đầu tiên cảnh báo bệnh nghiêm trọng vào đầu năm 2017. Vào mùa đông, anh ấy bị ho nhiều. Có lần anh ấy nói với tôi: “Tôi nghi mình bị bệnh, các cơn ho vẫn không chấm dứt”. Khi đó chúng tôi nghĩ đó chỉ là bệnh cảm lạnh và các triệu chứng sẽ chấm dứt sau vài ngày. Nhưng, vào tháng Ba, đã xuất hiện cơn đau lưng. Một cái gì đó giống như vết sưng thuôn dài xuất hiện trên phía bên phải lưng, và chúng tôi nghĩ rằng đây là cơn co thắt cơ”, - bà quả phụ của ông Julian là Eugenia Marín nói với Sputnik Mundo.
"Anh ấy đến gặp bác sĩ, và họ bắt đầu điều trị chứng co thắt cơ, cho anh ấy uống những loại thuốc giảm đau, chống co thắt cơ. Nhưng sau đó, vì cơn đau không biến mất, anh ấy đã được gửi đi kiểm tra vùng ngực và được chẩn đoán mắc bệnh ung thư phổi. Các bác sĩ chuyên khoa lồng ngực nói ngay rằng, bệnh này là do amiăng. Chúng tôi rất ngạc nhiên vì anh ấy không bao giờ nói về amiăng, anh ấy không hề biết rằng mình đang làm việc với amiăng”, - bà Eugenia Marin cho biết.
Năm 1976, Liên đoàn Công đoàn Seville (khi đó là bất hợp pháp) đã bắt đầu cảnh báo sự nguy hiểm của amiăng, đề nghị giám sát sức khỏe người lao động và yêu cầu cấm loại amiăng xanh, độc hại nhất. Vào tháng 3 năm 1977, công nhân của Uralita-Seville lại nói với báo chí về sự nguy hiểm nghiêm trọng của chất amiăng amphibol. Nhưng, chỉ vào năm 2002, việc sử dụng amiăng bị cấm ở Tây Ban Nha.
Bà Eugenia nói:
“Cả công ty Madrid Metro và các chính trị gia đã biết về điều đó, bởi vì ngay từ năm 1992, nếu tôi không nhầm, một đại diện của đảng Nhân dân (Partido Popular) tại Quốc hội Madrid đã cảnh báo rằng, công nhân của Madrid Metro đang tiếp xúc với amiăng”.
Bà Eugenia không nhầm - vào tháng 1 năm 1992, nghị sĩ và người phát ngôn về môi trường của Đảng Nhân dân trong Quốc hội Madrid, bà María Teresa de Lara đã hướng tới Guillermo Vasquez, Giám đốc Công ty Quản lý, vận hành metro, và Luis Maestre, Giám đốc Bảo vệ Môi trường, yêu cầu giải thích “việc xử lý sai các chất có hại cho sức khỏe”. Bà María Teresa de Lara đã nhấn mạnh rằng, “đây là một dấu hiệu của thái độ nhẫn tâm đối với những công dân vẫn tiếp tục làm việc trong không gian ngầm, mặc dù đã được cảnh báo về sự nguy hiểm của amiăng”.
“Nhưng, mọi thứ đã bị lãng quên”, - bà Eugenia than thở.
Các tổ chức công đoàn cho biết, họ đã được cảnh báo vào năm 2017 sau khi Viện An sinh Xã hội Quốc gia công nhận bệnh ung thư phổi của Julian Marin là một bệnh nghề nghiệp.
Bà Eugenia nói:
“Sau khi bệnh ung thư của chồng tôi được công nhận là bệnh nghề nghiệp, chúng tôi đã gửi đơn khiếu nại lên cơ quan thanh tra lao động, vì các chuyên gia đã xác nhận rằng, trường hợp này là do amiăng. Khi đó tình trạng chồng tôi đã là rất nặng, bởi vì ngay từ khi bệnh ung thư được phát hiện, anh được kê đơn morphine và hầu như không thể cử động được. Vì thế, tôi đã thay mặt ông ấy đệ đơn khiếu nại lên cơ quan thanh tra lao động", - bà góa nói.
“Cơ quan thanh tra lao động không hề biết rằng, trong hệ thống tàu điện ngầm có chất amiăng, vì thế họ rất ngạc nhiên. Tôi đã nhắc nhở về luật cấm amiăng và hỏi về các biện pháp an toàn mà công ty phải áp dụng. Nhưng, hóa ra, công ty không làm gì cả, không thực hiện các quy định pháp luật”, - bà Eugenia cho biết.
“Tôi đã bắt đầu làm việc trong hệ thống tàu điện ngầm từ đủ 16 tuổi, - ông Santos González Rollán, một công nhân của Metro Madrid, nói với Sputnik Mundo. - Thâm niên công tác của tôi- 45 năm. Tôi là công nhân cơ khí. Chúng tôi biết trong các bộ phận này có chất amiăng, nhưng, không biết ở đâu. Và không ai nói cho chúng tôi biết. Căn bệnh của tôi chỉ được phát hiện sau khi có ca tử vong đầu tiên, - ông González nói, - nhưng, từ năm 2013 đến năm 2018, họ đã giữ im lặng".
“Và cả đời tôi đã làm việc với amiăng, chẳng hạn, trên phanh tàu có chất amiăng. Tôi bị bệnh bụi phổi amiang là bệnh gây xơ hoá phổi, tổn thương màng phổi. Tôi bị giảm dung tích phổi, nhưng tôi không bị ung thư. Tôi thường xuyên cảm thấy khó thở, có các triệu chứng mệt mỏi”, - ông González nhấn mạnh.
"Vấn đề chính là họ đã che giấu sự thật về chất amiăng, họ đã không làm những gì họ phải làm: giám sát y tế, thông báo cho người lao động, hướng dẫn cụ thể áp dụng các biện pháp bảo vệ. Đáng lẽ, các biện pháp này phải được thực hiện ở Madrid nhiều năm trước", - ông Juan Carlos de la Cruz, thư ký ủy ban lao động của hệ thống Metro cho biết.
Ông nhắc nhở về việc, kể từ năm 1995, luật pháp yêu cầu các công ty phải thông báo cho nhân viên mối nguy hiểm của việc tiếp xúc với vật liệu độc hại này.
Nhưng, trên thực tế Công ty Metro Madrid không làm được gì cho đến khi cơ quan thanh tra lao động can thiệp vào cuối năm 2018. Họ thậm chí không loại bỏ amiăng, ông nói.
“Còn có một điều làm tôi ngạc nhiên: vào năm 2017, chồng tôi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối. Đây là vào tháng 5. Còn vào tháng 2, anh ấy đã trải qua đợt giám sát y tế định kỳ, bao gồm cả kiểm tra hệ hô hấp, và họ đã nói rằng, mọi thứ đều ổn, anh ấy đã sẵn sàng làm việc. Và chỉ 4 tháng sau, anh ấy bị chuẩn đoán ung thư nặng không thể chữa khỏi”, - bà Eugenia nói.
Điểm dừng tiếp theo: Buenos Aires
Các toa tàu chứa chất amiăng amphibol để lại “vết tích” ở rất xa, đến tận Argentina. Năm 2011, Madrid đã bán ra một số đoàn tàu chứa vật liệu này (36 toa tàu loại 5000), hơn mười năm sau khi chính phủ Tây Ban Nha cấm "sử dụng, sản xuất và tiếp thị" sợi amiăng và các thành phần chứa vật liệu này.
Tổng thư ký Công đoàn lao động Công ty tàu điện ngầm Buenos Aires cho biết: “Ngay sau khi chúng tôi biết về điều đó, chúng tôi đã nói rằng chúng tôi sẽ không đi trên các đoàn tàu này”.
“Chúng tôi đã yêu cầu họ cung cấp hướng dẫn vận hành tàu, và khi họ cho chúng tôi những hướng dẫn này, chúng tôi đã thấy trong đó có thông tin về amiăng. Tức là, sau khi đọc sách hướng dẫn, những người bán các toa tàu và những người mua chúng đã biết rõ rằng, giao dịch này không thể được thực hiện vì nó bị cấm", - ông nói thêm.
"Giám đốc Công ty tàu điện ngầm Buenos Aires thừa nhận rằng, họ đã không đọc sách hướng dẫn vì có quá nhiều trang. Ông giải thích, họ đã không có thời gian để đọc. Không rõ bây giờ họ sẽ làm gì, vì công ty Madrid nói rằng, họ không hề có ý định lừa đảo, họ đã cung cấp cho Buenos Aires tất cả các tài liệu về sản phẩm này", - thư ký công đoàn nói.
Trả lời phỏng vấn của CNN, ông Eduardo de Montmollin, Chủ tịch Công ty tàu điện ngầm của thủ đô Argentina, cho biết:
“Đúng, chúng tôi đã nhận được các tài liệu, nhưng không thể đọc cẩn thận những hướng dẫn, bởi vì những thông tin quan trọng nhất có chữ in rất nhỏ có thể xuất hiện trên trang 463 của tập 4.Tôi không thể đảm bảo rằng chúng tôi đã đọc cẩn thận mọi thứ trong các sách hướng dẫn. Chúng tôi đã xuất phát từ quan điểm rằng, nếu tài liệu này chứa cảnh báo nào đó thì ban lãnh đạo Công ty tàu điện ngầm Madrid đã áp dụng các biện pháp cần thiết và các sản phẩm của họ ở trong tình trạng thích hợp để bán".
Phía Madrid đã tuyên bố rằng, mẫu toa xe 5000 mà họ cung cấp cho Metro Buenos Aires từ năm 2011, chỉ chứa amiăng "có lớp che phủ". Ví dụ, vào năm 2018 Tổng Giám đốc Công ty Madrid Metro Borja Carabante đã nhấn mạnh rằng, họ đang xem xét lại toàn bộ thủ tục mua bán để xác nhận rằng, giao dịch đã được thực hiện đúng cách, để hiểu liệu có bất kỳ sai sót nào trong hoạt động này.
Trong cuộc phỏng vấn của El Pais, ông Beto Pianelli, tổng thư ký của liên đoàn công nhân tàu điện ngầm Buenos Aires, đã bác bỏ thông tin này. Ông cho biết rằng, "amiăng không được bao phủ bởi một lớp đặc biệt", không được xử lý để vô hiệu hóa những tác hại của nó.
Ông Pianelli nói với Sputnik Mundo:
“Chúng tôi đã có nhu cầu về các đoàn tàu cho tuyến metro AB, vì tuyến này đã được mở rộng. Và chúng tôi đã thực hiện giao dịch này. Nhưng, tại sao thương vụ thứ hai lại được thực hiện? Vì trong lô hàng đầu tiên, tất cả các thiết bị đều không làm việc. Chắc là ở đây có yếu tố tham nhũng, bởi vì chúng tôi đã mua rác thải. Ở phần còn lại của thế giới, bạn nhận được rác thải miễn phí. Còn ở nước chúng tôi, bạn phải trả nửa triệu euro cho mỗi chiếc toa tàu".
Ông Pianelli thừa nhận rằng, ngay sau khi có tin về chất amiăng, họ đã nói “Chúng tôi sẽ không đi trên những đoàn tàu này nữa”.
Ông nhấn mạnh rằng, amiăng là kẻ giết người thầm lặng vì chất độc này hiện có trong các đường hầm của hệ thống tàu điện ngầm. Các chuyên gia đã và vẫn đang tìm thấy rất nhiều chỗ chứa chất amiăng.
Theo ông Pianelli, số liệu thống kê về amiăng gây sốc: 60% công nhân thuộc biên chế (4.260 người) đã và đang tiếp xúc trực tiếp với amiăng tại nơi làm việc. Theo dữ liệu vào tháng 8, trong đó 64% (2.550 người) trong nhóm rủi ro cao. 50% công nhân thuộc biên chế (1.660 người) đã được kiểm tra y tế và 27 người được chẩn đoán mắc bệnh bụi phổi do tiếp xúc với amiăng. Trong số đó có ba người bị chẩn đoán bệnh ung thư, một người đã trải qua ca phẫu thuật nội soi cắt bỏ thùy phổi biệt lập.
"Họ không thực hiện các nghiên cứu cần thiết. Trong thời gian đại dịch, họ đã tìm ra lý lẽ xác đáng để không theo dõi, giám sát y tế công nhân có nguy cơ mắc bệnh. 30 đồng nghiệp của tôi mắc bệnh lý gọi là mảng màng phổi và ba người khác mắc bệnh ung thư. Một người trong số họ đã trải qua ca phẫu thuật, các bác sĩ đã cứu sống bệnh nhân này, nhưng, một bên phổi bị cắt bỏ”, - ông Pianelli cho biết
Chiến thắng nhỏ, nhưng cần có một đạo luật
Vào đầu tháng 9 năm 2020, các công đoàn lớn nhất trong công ty nhà nước đã đạt được thỏa thuận với Công ty Metro Madrid. Theo kế hoạch, 3.500 công nhân bảo trì tàu điện ngầm tiếp xúc với amiăng sẽ tham gia chương trình kiểm soát y tế đặc biệt.
Ông Juan Carlos de la Cruz cho biết:
“Cho đến nay, công ty tàu điện ngầm Madrid chỉ thừa nhận trách nhiệm về 2.000 trong tổng số 7.000 nạn nhân bị ảnh hưởng. Chúng tôi đã đệ đơn kiện công ty vì chúng tôi có các vụ kiện tập thể từ nhân viên các bộ phận khác, những người cũng thuộc nhóm rủi ro này”.
Dù có thắng lợi nhỏ này, Liên đoàn Công đoàn Madrid lưu ý rằng, trong nhóm rủi ro cao phải có thêm nhiều người, ví dụ, những nhân viên đang nghỉ hưu đã từng tiếp xúc với amiăng. Đại diện công đoàn nhấn mạnh rằng, những người này phải được thêm vào danh sách khám sức khỏe định kỳ hàng năm theo chương trình an sinh xã hội.
Và Hiệp hội Phẫu thuật Tim mạch và Lồng ngực Tây Ban Nha (SEPAR) kêu gọi thông qua đạo luật cấm sử dụng amiăng. Các bác sĩ cảnh báo rằng, cần phải xử lý an toàn các thành phần bê tông amiăng trước năm 2032.
SEPAR khẳng định rằng, amiăng là nguyên nhân gây ra 88.000 ca tử vong ở châu Âu mỗi năm, chiếm 55–85% ca ung thư phổi tại nơi làm việc. Theo dự đoán của các chuyên gia, đến năm 2050, amiăng có thể giết chết 130.000 người ở Tây Ban Nha. Tuy nhiên, người ta có thể tiếp xúc với amiăng không chỉ tại nơi làm việc mà còn ở nhà và những nơi công cộng.
“Những người dân bình thường có mức độ rủi ro thấp. Trong số những người bị ảnh hưởng mạnh là công nhân thực hiện các công việc kỹ thuật trên các tuyến metro. Ngoài ra còn có tác động nghề nghiệp, trong gia đình và tác động đến môi trường. Ví dụ, khi trong gia đình công nhân, bà vợ giặt quần áo lao động của người chồng, điều này không được làm", - bà Carmen Diego Roza nói.
"Các tòa nhà được xây dựng vào những năm 1970 -1980 cũng chứa amiăng, hầu hết các vật liệu cách nhiệt đều chứa amiăng, ví dụ như máng xối. Và nếu ngày mai nhà tôi bắt đầu được sửa chữa và mái nhà đột ngột bị dỡ bỏ, thì tôi cũng có thể tiếp xúc với amiăng", - bà Roza cho biết thêm.
"Và có cả tác động đến môi trường. Tức là, dù tôi không tiếp xúc trực tiếp với amiăng, nhưng, nếu có nhà máy xi măng sợi gần đó, chẳng hạn như ở trung tâm thị trấn Cerdanyola, thì rõ ràng không chỉ công nhân và gia đình họ mà cả những người dân sống gần nhà máy cũng bị ảnh hưởng”, - bà Roza giải thích.
Vấn đề chính là các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh bụi phổi amiăng thường biểu hiện sau một khoảng thời gian đáng kể đã qua sau khi phơi nhiễm amiăng, thường là sau 20 đến 40 năm. Các bệnh liên quan đến amiăng đang được chẩn đoán ở những người bị phơi nhiễm trước năm 2002. Chất amiăng vẫn được tìm thấy không chỉ trong hệ thống tàu điện ngầm mà còn ở nhiều nơi khác: trong xi măng sợi, trên mái nhà và các công trình công nghiệp, trong đường ống nước, trong cấu trúc của các tòa nhà khác nhau, trong chất thải rắn ở thành thị và nông thôn, trong các phương tiện giao thông và cơ sở hạ tầng, chẳng hạn, trên đường sắt.
Ý kiến trong bài viết là quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Sputnik.