Việt Nam cần làm gì để khiến mưu đồ, kế hoạch kêu gọi “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang bị thất bại hoàn toàn?
Có thể khẳng định, tại Việt Nam, các lực lượng vũ trang gồm Quân đội và Công an nhân dân, từ cách mạng lịch sử giải phóng dân tộc, đến thời kỳ hòa bình, đổi mới, xây dựng và phát triển đất nước đều xác định “tin tưởng tuyệt đối” vào sự lãnh đạo của Đảng, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ chế độ, bảo vệ nhà nước xã hội chủ nghĩa, bảo vệ tính mạng và sự an toàn của nhân dân.
Đảo chính quân sự Myanmar 2021 diễn ra như thế nào?
Sự kiện đảo chính quân sự ở Myanmar trở thành chủ đề thời sự quốc tế nóng bỏng được đông đảo dư luận thế giới quan tâm. Vì sao chính phủ dân sự Myanmar do cựu Cố vấn Nhà nước Aung San Suu Kyi và lãnh đạo Đảng NLD cầm quyền lại dễ dàng bị lật đổ bởi phe Quân đội?
Như Sputnik Việt Nam đã thông tin và cập nhật tin tức liên tục liên quan đến tình hình Myanmar, sáng 1/2/2021, Quân đội đã tiến hành bắt giữ Cố vấn nhà nước Aung San Suu Kyi, Tổng thống Myanmar Win Myint và một loạt nhân vật cấp cao khác của Đảng Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (NLD) cầm quyền.
Ngay trong sáng 1 tháng 2, Quân đội Myanmar ban bố tình trạng khẩn cấp, đồng thời, toàn bộ quyền lực được giao lại cho Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Min Aung Hlaing. Phe quân đội Myanmar cũng tuyên bố sẽ kiểm soát chính quyền trong vòng một năm cho đến khi cuộc bầu cử mới dân chủ diễn ra “công bằng, trung thực và đáp ứng nguyện vọng của người dân”.
Sự kiện đảo chính quân sự ở Myanmar xảy ra sớm hơn kế hoạch tuyên thệ nhậm chức trước Quốc hội Myanmar của các thành viên đắc cử trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11/2020 đúng một ngày.
Quân đội Myanmar nhanh chóng triển khai binh lính bên ngoài tòa nhà chính quyền Thủ đô Naypyitaw và tòa thị chính thành phố Yangon. Đáng chú ý, toàn bộ hệ thống viễn thông, truyền hình, mạng internet ở Myanmar đều bị gián đoạn, thậm chí có thời điểm tê liệt hoàn toàn.
Theo truyền thông và các tổ chức quốc tế, nhà quan sát, nỗ lực đảo chính tại Myanmar vào tháng 2 năm 2021 này diễn ra sau cuộc tổng tuyển cử vào ngày 8 tháng 11 năm 2020, trong đó Liên minh Quốc gia vì Dân chủ đã giành được 396 trong số 476 ghế trong Quốc hội. Trong khi đó, Đảng ủy nhiệm của Quân đội là Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển chỉ giành được 33 ghế. Phe Quân đội phản đối kết quả trên và cho rằng đã có gian lận bầu cử. Quốc tế cũng đồng loạt có những phản ứng xung quanh tình hình Myanmar.
Phản ứng của Việt Nam và dư luận quốc tế về đảo chính ở Myanmar
Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres lên tiếng bày tỏ quan ngại về tình hình ở Myanmar và kêu gọi tất cả các bên từ bỏ mọi hình thức khiêu khích sau cuộc tổng tuyển cử ngày 8 tháng 11. Hội đồng nhân quyền LHQ kêu gọi Myanmar thể hiện quan ngại về cuộc đảo chính quân sự và các hành động vi phạm nhân quyền tại Myanmar, đồng thời, yêu cầu Cao ủy Nhân quyền theo dõi và đánh giá tình hình nhân quyền tại Myanmar.
Các quốc gia Đông Nam Á lo lắng tình hình bất ổn ở Myanmar có thể ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định trong khu vực. Lãnh đạo ASEAN cũng kêu gọi các bên ở Myanmar đối thoại hòa giải và sớm đưa đất nước trở lại bình thường. Cùng với đó, các nhà lãnh đạo nhiều nước Đông Nam Á nhấn mạnh nguyên tắc quan trọng của ASEAN bao gồm tuân thủ các nguyên tắc dân chủ, pháp quyền, tôn trọng và bảo vệ các quyền con người và các quyền tự do cần được tuân thủ.
Việt Nam tại cuộc họp của Hội đồng Nhân quyền LHQ cũng như trong nhiều bình luận liên quan đều khẳng định “theo dõi sát các diễn biến tại Myanmar”. Đồng thời, Việt Nam mong Myanmar sẽ sớm ổn định tình hình để xây dựng và phát triển đất nước vì hòa bình, ổn định và hợp tác tại khu vực và tiếp tục đóng góp vào tiến trình xây dựng cộng đồng ASEAN.
Cùng với đó, Việt Nam kêu gọi cộng đồng quốc tế và các đối tác phát triển tiếp tục hỗ trợ tiến trình chuyển tiếp dân chủ tại Myanmar, phù hợp với mong muốn và lợi ích của người dân Myanmar.
Vì sao Quân đội Myanmar lại đảo chính?
Các chuyên gia trong lĩnh vực chính trị quốc tế nhận định, việc quân đội Myanmar tiến hành đảo chính là “hệ quả tất yếu” của những mâu thuẫn kéo dài giữa phe quân sự với chính phủ dân sự cầm quyền ở quốc gia này.
Sau cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11/2020, việc NLD giành thắng lợi áp đảo được xem là “nguyên nhân trực tiếp”, là nhân tố làm bộc phát cuộc xung đột trực diện giữa Quân đội và phe cầm quyền.
Như đã đề cập bên trên, việc Đảng Liên minh Quốc gia vì Dân chủ NLD cầm quyền chiến thắng với 396 ghế trong Quốc hội (hơn 60%), bên cạnh việc Quân đội nghiễm nhiên có 25% số ghế bắt buộc, việc Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển (USDP) được phe Quân đội ủng hộ, chỉ giành được 30 ghế. Các lực lượng vũ trang nước này cho kết quả này là “không công bằng”, đã xảy ra gian lận bầu cử.
Tất nhiên, Đảng Liên minh Đoàn kết và Phát triển không công nhận kết quả bầu cử và lên tiếng cáo buộc có gian lận trong cuộc bầu cử và yêu cầu Ủy ban Bầu cử phải điều tra và giải quyết. USDP cho rằng, thậm chí phải có đến 10 triệu phiếu gian lận. Đến ngày 26/1/2021, Quân đội Myanmar ra tối hậu thư cho Ủy ban Bầu cử Myanmar, đòi hỏi cơ quan này cần có hành động phù hợp, đồng thời khẳng định, nếu không giải quyết thích đáng vấn đề danh sách cử tri thì phe Quân sự sẽ có kế hoạch “đáp trả”.
Ủy ban Bầu cử Myanmar sau đó đã lên tiếng phủ nhận việc gian lận nghiêm trọng, khẳng định bầu cử đã diễn ra tự do, công bằng, đáng tin cậy và “phản ánh ý nguyện của người dân”. Tuy nhiên, số lượng cáo buộc gian lận bầu cử ngày càng tăng, áp lực lên phe cầm quyền ngày càng lớn để đến khi cuộc chính biến xảy ra vào rạng sáng 1/2 với sự trỗi dậy của phe Quân đội.
Theo tác giả Nguyễn Sơn trong bài bình luận “Phi Chính trị hóa lực lượng vũ trang” – vấn đề nhìn từ Myanmar”, đăng trên báo Công an Nhân dân ngày 20/2 nhận định, cuộc chính biến ở Myanmar có thể sẽ để lại nhiều hệ lụy to lớn. Thứ nhất, đảo chính quân sự ở thời điểm này có thể đẩy nền dân chủ non trẻ ở Myanmar rơi vào khủng hoảng.
Bên cạnh đó, việc đóng cửa các ngân hàng và những bất ổn chính trị sẽ gây ra tổn thất lớn cho nền kinh tế Myanmar, vốn bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch Covid-19, điều mà cả thế giới cũng đang phải đối mặt. Tiếp đó, cuộc đảo chính có thể dẫn đến tình trạng đổ vỡ các thỏa thuận giữa chính quyền với các nhóm nổi dậy tại Myanmar. Nếu thực tế này xảy ra, có thể một lần nữa đẩy Myanmar vào vòng xoáy của bạo lực, bất ổn.
Đồng thời, các lực lượng nổi dậy có thể có thêm động cơ để chấm dứt các thỏa thuận ngừng bắn và tìm cách mở rộng ảnh hưởng lợi dụng tình hình đất nước đang trong cơn bạo loạn.
Bên cạnh đó, hệ lụy đáng lo ngại từ cuộc đảo chính quân sự vừa qua chính là các cuộc biểu tình của người dân Myanmar. Cuộc đảo chính của quân đội Myanmar đã làm dấy lên làn sóng phản đối không chỉ trong nước mà cả cộng đồng quốc tế thời gian qua.
Tại khu vực Đông Nam Á, tương tự như ở Thái Lan, quân đội ở Myanmar có vị thế đặc biệt và thường tham gia chấp chính.
Như đã thấy, tại Thái Lan, Quân đội đã nhiều lần đảo chính và thiết lập chính quyền quân sự lâm thời. Thế kỷ XX trước đó hay thế kỷ này, thực tế, quân đội Myanmar không thực hiện nhiều các cuộc đảo chính như Thái Lan nhưng thời gian họ nắm giữ chính quyền nhà nước lại kéo rất dài. Cụ thể, sau khi tiến hành đảo chính vào năm 1962, quân đội Myanmar đã duy trì chính quyền quân sự suốt từ năm đó đến năm 2011.
Những cuộc đảo chính rầm rộ ở hai quốc gia Đông Nam Á này cho thấy điểm chung giữa quân đội Thái Lan và quân đội Myanmar đều là không nằm dưới sự lãnh đạo của bất kỳ một chính Đảng nào. Điều này có nghĩa các lực lượng vũ trang hai quốc gia này có quyền lực rất to lớn và được phép nắm quyền trong trường hợp khẩn cấp.
Đảo chính ở Myanmar và vấn đề phi chính trị hóa các lực lượng vũ trang
Đảo chính quân sự Myanmar liên quan gì đến vấn đề “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang đang được các thế lực thù địch, phản động “rêu rao” ở Việt Nam?
Theo Việt Nam, thời gian qua, lợi dụng quá trình đóng góp ý kiến vào dự thảo các văn kiện Đại hội XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam và các văn bản quy phạm pháp luật, nhiều cá nhân, tổ chức, đối tượng thù địch trong và ngoài nước đã đưa ra những luận điệu đòi đa nguyên, đa đảng, đòi bỏ Điều 4 Hiến pháp năm 2013.
Đặc biệt, các thế lực phản động còn đòi tam quyền phân lập, đòi “phi chính trị hóa” các lực lượng vũ trang nhân dân tại Việt Nam.
Trong đó, luận điệu “phi chính trị hóa” Quân đội và Công an được các thế lực thù địch, phản động xác định là một nội dung quan trọng.
Các thế lực chống phá Đảng, Nhà nước và Chính phủ nêu quan điểm công kích rằng: Công an, Quân đội phải “trung lập”, “đứng giữa”, không thuộc một đảng phái nào, “Quân đội phải đứng ngoài chính trị”.
Theo những luận điểm sai trái này, Đảng Cộng sản Việt Nam đã “hoàn thành sứ mệnh cao cả” là giải phóng dân tộc, nay nên trao lại quyền lãnh đạo đất nước cho “lực lượng dân chủ cấp tiến”.
Bài viết nhấn mạnh, đây là những luận điệu sai trái, nhằm thực hiện âm mưu thâm độc là tách Công an và Quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng, tiến tới vô hiệu hóa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Công an, Quân đội tại Việt Nam.
Đặc biệt, âm mưu thâm sâu của các thế lực thù địch, chống phá chính quyền là làm cho lực Công an, Quân đội “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, mất phương hướng, mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, xa rời bản chất giai cấp công nhân, dẫn đến suy yếu về chính trị, tiến tới làm cho lực lượng vũ trang bị vô hiệu hóa.
Với thủ đoạn này, các thế lực thù địch, phản động không có gì khác là muốn làm cho lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam dần dần biến chất, từ lực lượng vũ trang của nhân dân, mang bản chất của giai cấp công nhân, trở thành một đội quân phản bội lại lợi ích của Đảng, của nhân dân, bảo vệ cho lợi ích của các tầng lớp, giai cấp tư sản.
Từ thực tế vừa qua có thể thấy, đảo chính quân sự ở Myanmar có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng sự kiện này có liên quan trực tiếp tới vấn đề “phi chính trị hóa” các lực lượng vũ trang Công an, Quân đội.
“Từ cuộc chính biến ở Myanmar, một bài học sâu sắc được rút ra với chúng ta, đó là phải giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng vũ trang nhân dân, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của các tổ chức đảng trong các lực lượng vũ trang”, bài viết nhấn mạnh.
Muốn vững vàng trước các luận điệu sai trái của kẻ thù, trước hết phải luôn giữ vững nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với lực lượng vũ trang nhân dân.
Cùng với đó ngừng chăm lo xây dựng các tổ chức đảng các cấp trong lực lượng vũ trang vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức. Qua đó, xây dựng tổ chức đảng các cấp trong lực lượng vũ trang thật sự trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ.
Làm sao để chống lại mưu đồ đòi phi chính trị hóa lực lượng vũ trang ở Việt Nam?
Phi chính trị hóa lực lượng vũ trang là gì? Trên thực tế, đây là “chiêu bài” nhằm tách công an, quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước cầm quyền, làm cho quân đội, công an không còn mang bản chất của giai cấp công nhân, không còn là lực lượng vũ trang của giai cấp công nhân, của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.
Theo Thiếu tướng, GS, TS Trương Giang Long, để đấu tranh phòng, chống âm mưu, thủ đoạn phi chính trị hóa lực lượng vũ trang của các thế lực thù địch hiện nay phải thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Trước hết, ở Việt Nam phải tăng cường mạnh mẽ hơn nữa sự lãnh đạo của Đảng đối với Quân đội và Công an. Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội, công an là một nguyên tắc đã được Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định nhất quán trong các văn kiện của Đảng và coi đây là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt.
Vấn đề kế tiếp, theo vị chuyên gia, việc xây dựng lực lượng Quân đội, Công an vững mạnh về mọi mặt theo mục tiêu cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
“Đặc biệt chú trọng đấu tranh ngăn chặn, kiên quyết không để xảy ra tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong quân đội, công an”, GS.TS Trương Giang Long nhấn mạnh.
Vấn đề thứ ba mà nguyên Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Công an nhân dân đề cập chính là việc đẩy mạnh cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, vạch trần âm mưu, bản chất, sự phi lý trong quan điểm đòi phi chính trị hóa lực lượng vũ trang, tách công an, quân đội ra khỏi sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Theo Tướng Long phân tích, các lực lượng quân đội, công an phải làm tốt công tác nắm, nghiên cứu, phân tích, đánh giá, dự báo tình hình, âm mưu hoạt động của các thế lực thù địch đòi phi chính trị hóa lực lượng vũ trang để chủ động tham mưu cho Đảng, Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo. Cùng với đó, cần tập trung thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để phát hiện, ngăn chặn, vô hiệu hóa âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch đòi phi chính trị hóa lực lượng vũ trang.
GS.TS Trương Giang Long cũng đề cao việc chú trọng chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ, thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, hậu phương công an để cán bộ, chiến sĩ vững vàng, yên tâm công tác, chiến đấu trong mọi hoàn cảnh.
Vị chuyên gia nhấn mạnh, việc đấu tranh, phòng, chống mưu đồ đòi phi chính trị hóa lực lượng vũ trang là nhiệm vụ cấp thiết, quan trọng, thường xuyên của Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị, của lực lượng vũ trang nhân dân và mỗi cán bộ, chiến sĩ quân đội, công an.
Tướng Trương Giang Long nhấn mạnh, cấn phải quân đội, công an có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, chế độ, Nhà nước và nhân dân là vấn đề cốt lõi, đảm bảo luôn thực sự là lực lượng vũ trang trọng yếu của Đảng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
“Không bao giờ” phản bội Tổ quốc, Đảng và Nhân dân đó là lời thề son sắt của mỗi người chiến sĩ Công an nhân dân, Bộ đội Cụ Hồ tại Việt Nam dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, trước kẻ thù nào đi nữa.
