Về khả năng mới của những phương tiện bay đặc biệt này, theo tài liệu của "Sputnik".
Công cụ quan sát
Chiếc máy bay quan sát đặc biệt đầu tiên Tu-214ON cất cánh vào năm 2011, chiếc thứ hai ra đời 2 năm sau đó. Vài năm sau, những cỗ máy này được Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga tiếp nhận vào trang bị, và đã đạt chứng chỉ bay quốc tế.
Tu-214ON được đưa vào hoạt động trong thời gian Hoa Kỳ áp đặt các lệnh trừng phạt chống Nga. Washington cũng đã tăng cường các yêu cầu đối với Moskva trong khuôn khổ Hiệp ước bầu trời mở. Theo đó, họ cấm bay ở độ cao thấp qua Washington, hạn chế các chuyến bay quan sát trên quần đảo Hawaii và Aleutian, đồng thời từ chối việc lưu trú qua đêm tại Hoa Kỳ đối với các quan sát viên Nga.
Tu-214ON đã thực hiện chuyến bay đầu tiên và duy nhất trên lãnh thổ Hoa Kỳ vào tháng Tư năm 2019, đã bay qua các bang Colorado, New Mexico và Texas, kiểm tra một số cơ sở quân sự lớn: thao trường tên lửa White Sands, căn cứ Fort Bliss, phòng thí nghiệm quốc gia Sandia và Los Alamos, và kho hóa chất ở Pueblo. Vào cuối tháng Năm 2020, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Mỹ rút khỏi thỏa thuận do Nga bị cáo buộc nhiều lần vi phạm Hiệp ước. Tháng Một năm 2021, Moskva cũng khởi động quá trình rút khỏi Hiệp ước bầu trời mở.
Thiết kế của tương lai
Máy bay quan sát giờ sẽ được trang bị lại và trở thành "máy bay do thám". Các phương tiện này cũng có thể được sử dụng để giám sát an ninh các cơ sở quân sự Nga, theo dõi đánh giá kết quả các cuộc thử nghiệm vũ khí khác nhau và hiệu quả của các cuộc tập trận quân đội.
Theo Vladimir Verba – Tổng công trình sư thiết kế của công ty “Vega” (thành viên “Ruselectronics”), các hệ thống mới được lắp đặt trên máy bay có khả năng độc đáo trong lĩnh vực giám sát từ trên không.
"Những cỗ máy này hữu ích cho quân đội trong việc giải quyết nhiều nhiệm vụ đặt ra, - ông nói trong một cuộc phỏng vấn với Sputnik, - Ví dụ, để đánh giá khả năng ngụy trang của các đơn vị hay công trình, lập bản đồ, thậm chí để kiểm soát tình hình băng giá. Ngoài thiết bị chụp ảnh hàng không, còn có thêm máy móc giám sát: radar quét bên, truyền hình, thiết bị ảnh nhiệt. Thiết kế của radar có khả năng tăng độ phân giải lên 4 - 6 lần".
Máy ảnh kỹ thuật số trên khoang Tu-214ON xác định chính xác tọa độ của các đối tượng trong toàn bộ trường quan sát ảnh, hiển thị hình ảnh bề mặt bên dưới theo thời gian thực và ở tỷ lệ do người vận hành chỉ định.
Vào đầu tháng Ba năm nay, một trong những chiếc Tu-214ON đã thực hiện chuyến bay với công năng mới, thử nghiệm khả năng ngụy trang của các đơn vị, hạng mục quân sự trên bờ Biển Đen và thử nghiệm khả năng "phát hiện" các mục tiêu trên không của hệ thống phòng không khi hoạt động ở trạng thái "thụ động".
Phương tiện không thể thay thế
Theo các nhà phát triển, chiếc máy bay này có thể dễ dàng trang bị lại thay đổi công năng để đáp ứng các yêu cầu mới mà không mất thêm nhiều chi phí. Điều này cũng được các chuyên gia khẳng định.
"Khi sửa đổi lại các phương tiện do thám, rõ ràng sẽ thêm vào đó hệ thống nhận dạng “địch – ta”, thiết bị thu phát truyền thông tin tới các sở chỉ huy và các điểm kiểm soát của Không quân và Lục quân, những thứ trước đây không thể có trên Tu-214ON, - phi công quân sự danh dự Nga, Tướng Vladimir Popov cho biết, - Nếu những chiếc Tu-214 chuyển đổi vẫn nằm trong trang bị của sư đoàn Hàng không đặc biệt, có căn cứ ở ngoại ô Moskva, thì chúng có thể nhanh chóng được triển khai trong các cuộc tập trận theo nhiều hướng chiến lược khác nhau".
Chuyên gia nhấn mạnh: ngay cả khi tính đến sự phát triển của trinh sát từ quỹ đạo vũ trụ, vẫn không thể thiếu được máy bay trinh sát trên không.
"Cần phải do thám từ trên không để làm rõ tình hình trước khi tấn công, loại trừ những yếu tố bất ngờ, - chuyên gia giải thích, - Tiện thể nói thêm, nhiều phi công hiện nay thích bay với máy thu GPS. Nhưng trong trường hợp bùng nổ chiến sự, tất cả những tiện ích của hệ thống định vị toàn cầu sẽ trở nên vô dụng".
Tướng Popov nhắc lại điều này đã từng xảy ra. Trong Chiến dịch “Bão táp sa mạc”, người Mỹ cố tình giảm độ chính xác của hệ thống GPS bằng cách thủ công, đưa ra những sai lệch nhỏ so với các chỉ số thực. Quân đội Iraq, sử dụng tín hiệu GPS để dẫn đường cho các tên lửa chiến thuật do Liên Xô, liên tục bắn trượt. Chỉ với sự trợ giúp của các chuyên gia Liên Xô, tự tính toán lại bằng tay tọa độ của các mục tiêu, độ lệch bán kính của quả đạn tên lửa mới trở nên tối thiểu.
