FDI: Mặc dù thế giới đang bất ổn nhưng Việt Nam vẫn được tin tưởng
© Ảnh : TTXVN - Phạm Thanh TânCông nhân sản xuất lốp xe của Công ty TNHH SaiLun Việt Nam tại KCN Phước Đông, Xã Phước Đông, Huyện Gò Dầu, Tỉnh Tây Ninh kiểm tra kỹ thuật độ hoàn thiện sản phẩm.
© Ảnh : TTXVN - Phạm Thanh Tân
Đăng ký
Theo báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn rất tin tưởng vào tiềm năng tăng trưởng của thị trường Việt Nam. Rất nhiều cơ hội của Việt Nam đang dần lộ rõ.
Tuy vậy, để hiện thực hoá các cơ hội, Việt Nam cần có chính sách xử lý khôn khéo trong vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu, cũng như các vấn đề liên quan môi trường đầu tư, kinh doanh trong nước.
Việt Nam có tận dụng được cơ hội tỷ đô về thu hút FDI?
Ngay sau thương vụ VPBank bán cổ phần khoảng 1,5 tỷ USD cho Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC - Nhật Bản), tình hình thu hút FDI của Việt Nam đã được cải thiện đáng kể.
Theo đó, tổng FDI đăng ký trong 4 tháng đầu năm đạt gần 8,9 tỷ USD, chỉ giảm 17,9% so với cùng kỳ năm ngoái, thay vì giảm tới 38,8% sau 3 tháng. Trong đó, vốn đầu tư thông qua góp vốn, mua cổ phần đã đảo chiều từ mức 1,22 tỷ USD trong 3 tháng, giảm 25,5%, vọt lên 3,1 tỷ USD, tăng 70,4% so với cùng kỳ 2022.
Thương vụ tỷ đô giữa VPBank và SMBC đã “hâm nóng” thị trường M&A Việt Nam, đồng thời làm “ấm” lại dòng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.
“Các nhà đầu tư nước ngoài vẫn rất tin tưởng vào tiềm năng tăng trưởng của thị trường Việt Nam”, báo Đầu tư dẫn lời Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) Đỗ Nhất Hoàng đánh giá.
Đã từ lâu, thị trường tài chính - ngân hàng Việt Nam tỏ ra hấp dẫn nhà đầu tư ngoại. Trong bối cảnh việc mở ngân hàng 100% vốn nước ngoài mới đang bị siết lại, cách nhanh nhất để thâm nhập thị trường Việt Nam chính là góp vốn, mua cổ phần của các ngân hàng nội.
“Mặc dù thế giới đang có nhiều bất ổn, song chúng tôi tin tưởng vào sự phát triển của Việt Nam cũng như tin rằng, VPBank sẽ trở thành ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam trong tương lai. SMBC cam kết sẽ hỗ trợ toàn diện để VPBank đạt mục tiêu này”, Giám đốc Điều hành SMBC Jun Ohta phát biểu tại lễ ký kết thỏa thuận với VPBank về việc phát hành riêng lẻ 15% vốn điều lệ cho SMBC.
Trước đó, tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ đối thoại với các nhà đầu tư nước ngoài, Phó thủ tướng Lê Minh Khái đã tiết lộ thông tin cho biết, ngay tại Hội nghị, đã có 3 tập đoàn trao đổi với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cam kết đầu tư mới và đầu tư mở rộng trong năm nay, với tổng vốn đầu tư lên tới 3,7 tỷ USD.
Các dự án này đến từ nhà đầu tư Đức, Hàn Quốc, Nhật Bản, dự kiến đầu tư vào lĩnh vực sản xuất xanh, năng lượng tái tạo, sản xuất trong lĩnh vực thiết bị y tế. Trong đó, dự án sản xuất xanh, năng lượng tái tạo có tổng vốn khoảng 1,5 tỷ USD; dự án sản xuất trang thiết bị y tế khoảng 600 triệu USD; dự án sản xuất năng lượng, logistics khoảng 1,6 tỷ USD.
Ngoài tin vui kể trên, vừa qua Tập đoàn Quanta Computer (Đài Loan) đã ký thỏa thuận với UBND tỉnh Nam Định về việc phát triển dự án sản xuất máy tính quy mô lớn tại KCN Mỹ Thuận. Vốn đầu tư dự án khoảng 120 triệu USD. Nhà máy được xây dựng trên diện tích 22,5 ha.
Đây là nhà máy thứ 9 của Quanta trên toàn cầu, nhưng là nhà máy đầu tiên của tập đoàn tại Việt Nam. Đáng chú ý, Quanta là đối tác sản xuất MacBook của Apple, nên sự việc tập đoàn này đến Việt Nam cũng cho thấy xu hướng dịch chuyển sản xuất của “Táo khuyết” sang Việt Nam.
Hồi đầu tháng 4/2023, UBND tỉnh Thái Bình đã ký Biên bản ghi nhớ việc nghiên cứu đầu tư Dự án Xây dựng và Kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Dược - Sinh học với Quỹ Makara Capital Partners, Sakae Corporate Advisory và CTCP Newtechco Group.
Dù dự án này có vốn đầu tư khá khiêm tốn, chỉ khoảng 150-200 triệu USD, nhưng theo dự kiến, dự án có thể thu hút được khoảng 2,8 tỷ USD vốn đầu tư thứ cấp trong các lĩnh vực dược phẩm, sinh học.
Thuế tối thiểu toàn cầu và những trở ngại khác
Có thể thấy, cơ hội hiện tại của Việt Nam là không nhỏ, nhưng điều quan trọng là làm sao hiện thực hóa các các cơ hội tỷ đô này. Vì trên thực tế, rất có thể các dự án quy mô lớn sẽ phải đối mặt vấn đề liên quan đến thuế tối thiểu toàn cầu.
Cục Đầu tư nước ngoài cho biết, trong số liệu về thu hút FDI 4 tháng đầu năm, dù vẫn nhấn mạnh yếu tố tích cực là số dự án đăng ký mới tăng mạnh (65,2%) so với cùng kỳ, đơn vị cũng phải nhắc đến thực tế là “có dấu hiệu các tập đoàn lớn cẩn trọng, xem xét kỹ việc tiếp tục đầu tư lớn vào Việt Nam trong bối cảnh tác động của chính sách thuế tối thiểu toàn cầu”.
Liên quan đến vấn đề thuế tối thiểu toàn cầu, Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam (KoCham) khuyến nghị, Việt Nam nên chuyển hướng ưu đãi dựa trên chi phí, thay vì dựa trên thu nhập như trước nay, bao gồm cả ưu đãi bằng tiền, hỗ trợ cho các hoạt động như R&D, đào tạo nhân lực…
Tại buổi đối thoại giữa Thủ tướng Chính phủ với các nhà đầu tư nước ngoài, ông Kim Sung Hun, Tổng giám đốc Công ty Amkor Technology Việt Nam cũng đề nghị Chính phủ cần sớm có biện pháp để đối phó với tình trạng xấu đi của môi trường đầu tư, trong bối cảnh chính sách thuế tối thiểu toàn cầu được áp dụng.
Amkor, tập đoàn chuyên sản xuất linh kiện, sản phẩm bán dẫn, vừa qua đã quyết định đầu tư dự án 1,6 tỷ USD vào Bắc Ninh, trong đó giai đoạn I là 500 triệu USD.
Theo kế hoạch, nhà máy của Amkor sẽ đi vào hoạt động cuối năm nay. Rất có thể, Amkor sẽ là đối tượng chịu ảnh hưởng của thuế tối thiểu toàn cầu, nên việc nhà đầu tư này lo lắng về phản ứng Chính phủ Việt Nam là dễ hiểu.
Trong thời gian qua, các nhà đầu tư, chuyên gia kinh tế đã nhiều lần cảnh báo, nếu không kịp thời có đối sách, khả năng cạnh tranh về thu hút FDI của Việt Nam sẽ bị giảm điểm, từ đó ảnh hưởng đến cơ hội đón “đại bàng”.
Ngoài thuế tối thiểu toàn cầu, còn nhiều vấn đề liên quan đến môi trường đầu tư, kinh doanh của Việt Nam đã được các nhà đầu tư nước ngoài nêu ra.
Chẳng hạn, ông Kim Sung Hun cho rằng, Việt Nam cần đưa ra các quy chuẩn rõ ràng, chi tiết hơn về văn bản dưới luật liên quan đến phòng cháy, chữa cháy, đồng thời nới lỏng các quy định kiểm duyệt, thẩm định các mô hình đặc thù kinh doanh của những ngành nghề sử dụng công nghệ cao
“Tốc độ xử lý thủ tục hành chính ở Việt Nam vẫn chậm. Tới 66% doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho biết, các thủ tục hành chính có vẻ đang chậm lại, trong khi con số này ở ASEAN chỉ là 47%. Do đó, Việt Nam cần phải loại bỏ các chi phí không chính thức. Doanh nghiệp cần thực hiện các thủ tục hành chính thông suốt và minh bạch”, Trưởng đại diện Tổ chức Xúc tiến thương mại Nhật Bản (Jetro) tại Hà Nội, ông Takeo Nakajima, khuyến nghị.