Từ lịch sử hàng không: Giữ ngôi vương kỷ lục - máy bay P-42 của Liên Xô

© Ảnh : Sergey RyabtsevMáy bay chiến đấu P-42
Máy bay chiến đấu P-42 - Sputnik Việt Nam, 1920, 23.03.2025
Đăng ký
Mới đây, ngành hàng không Nga đã kỷ niệm mốc lịch sử rất quan trọng: 37 năm trước, vào tháng 3 năm 1987, phi công thử nghiệm Liên Xô Nikolai Sadovnikov đã lập kỷ lục thế giới về tốc độ lên cao trên chiếc máy bay P-42 đặc biệt, đạt tới độ cao 3, 9, 12 và 15 km trong 25.4, 44.18, 55.54 và 75.7 giây tương ứng.
Đây không phải là chuyến bay đầu tiên của mẫu máy bay độc đáo này, nhưng chính vào mùa xuân năm 1987, nó đã phá vỡ kỷ lục thế giới trước đó về tốc độ leo lên độ cao, vốn đã duy trì trong hơn 10 năm. Vào năm 1975, kỷ lục đó do các phi công Mỹ Roger Smith, Willard Macfarlane và Dave W. Peterson thiết lập trên một chiếc YF-15A Streak Eagle được chuẩn bị đặc biệt.
"Sputnik" giới thiệu với các bạn đam mê hàng không và công nghệ nói chung về kỷ lục của máy bay Xô-viết P-42.
Vào đầu những năm 1980, ngành hàng không Liên Xô đang ở thế "bắt kịp". "Đối thủ tiềm tàng" (là Hoa Kỳ) đã bắt đầu sản xuất hàng loạt chiến đấu cơ "hạng nặng" đa chức năng thế hệ thứ 4 F-15 Eagle, lập một số kỷ lục thế giới về vận tốc, tầm bay cao và tốc độ leo cao: đó là những đặc điểm chiến thuật-kỹ thuật cực kỳ quan trọng đối với máy bay chiến đấu. Ngoài ra, việc lập kỷ lục còn là hoạt động quảng cáo tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu chiến đấu cơ.
 Su-57E - Sputnik Việt Nam, 1920, 31.01.2025
Tướng Nga so sánh máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm Su-57 với F-35 của Mỹ
Tất nhiên Liên Xô hiểu rất rõ điều này và Cục thiết kế "Sukhoi" đã quyết định chế tạo chiếc máy bay của riêng mình để phá kỷ lục. Hơn nữa, vừa mới hoàn tất chu trình thử nghiệm máy bay chiến đấu hạng nặng thế hệ thứ 4 T-10 của Liên Xô (sau này được nhận mã hiệu huyền thoại là Su-27).
Một trong những chiếc T-10 sản xuất hàng loạt đầu tiên đã được chọn để chuẩn bị dành cho kỷ lục. Vì mẫu máy bay vẫn còn là bí mật nên nó được đổi tên, mang mã số trung tính là P-42. Trước hết, máy bay được thiết kế nhẹ tối đa vì nó phải cất cánh gần như theo chiều thẳng đứng, giống như tên lửa. Toàn bộ vũ khí và hệ thống điều khiển được tháo ra, bỏ cả dù phanh và thùng nhiên liệu phía sau. Rửa sạch toàn bộ sơn bề ngoài và cả lớp sơn lót: giảm thêm được 60 kg! Kết quả là, trọng lượng cất cánh của P-42 đã giảm hơn một nửa: 14.1 tấn thay vì 30 tấn của T-10 sản xuất hàng loạt.
Chiếc máy bay đã giảm trọng lượng tối đa được trang bị hai động cơ R-32 chế tạo đặc biệt: gần giống với động cơ AL-31F tiêu chuẩn, nhưng trong cấu hình có cải tiến đáng kể.
Tuy nhiên, từ điều này lại phát sinh vấn đề: hệ thống phanh không kìm giữ được chiếc máy bay “điên rồ”, nó bắt đầu lê trên đường băng ngay cả trước khi động cơ đạt đến chế độ cất cánh! Mà theo quy định của Liên đoàn Hàng không Quốc tế (FAI), thời gian đếm ngược khi lập một kỷ lục hàng không cụ thể sẽ tính từ thời điểm máy bay bắt đầu chạy và cất cánh.
Phải làm gì đây? Chiếc P-42 được gắn từ đuôi bằng dây cáp vào một chiếc máy kéo 30 tấn, có bảo vệ là một tấm giáp (để tránh bị hư hại do luồng khí phản lực từ động cơ). Vô ích thôi: máy bay vẫn phi như điên, còn lôi theo cả cỗ máy kéo nữa! Như lời kể sau này của phi công thử nghiệm Anh hùng Liên Xô Viktor Pugachev, chỉ có thể giữ được máy bay ít nhiều bằng cách ghép máy kéo với một chiếc máy ủi lớn, bánh xích bị chặn. Ngay khi động cơ đạt chế độ cất cánh, bộ đốt sau tăng lực được bật lên, khóa điện tử của dây giữ được mở từ xa và chiếc P-42 lao như chớp trên đường băng rồi bay vút lên trời. Lượng nhiên liệu được tính toán chính xác, chỉ vừa đủ để cất cánh, hoàn thành nhiệm vụ và hạ cánh.
Đội máy bay chiến đấu MiG của Nga - Sputnik Việt Nam, 1920, 09.12.2024
Nhanh nhẹn và dữ dội: Máy bay chiến đấu MiG của Nga chinh phục thế giới
Từ năm 1986 đến năm 1993 "Phiên bản kỷ lục của T-10/Su-27" đã lập tổng cộng 41 kỷ lục thế giới. Trong đó có “mức trần chiến đấu” dành cho các phương tiện bay tiền tuyến (không phải máy bay đánh chặn phòng không!). Sau đó, trong thời kỳ vô cùng khó khăn đối với nước Nga và ngành hàng không Nga, may thay, chiếc P-42 vẫn còn nguyên vẹn dù đã thuộc dạng kim loại phế liệu. Thoạt đầu, nó đã đứng một thời gian dài "ở ngoài rìa" căn cứ thử nghiệm của công ty "Sukhoi"; người ta đã lên kế hoạch gửi nó cho Bảo tàng Không quân.
Kết quả là, vào năm 2023, chiếc máy bay độc đáo này đã có mặt ở một sân bay miền Trung nước Nga, nơi nó được các chuyên gia từ Câu lạc bộ Thể thao Hàng không "Albatros-Aero" tiếp quản, những người chuyên phục chế các kỹ thuật hàng không cổ: không chỉ của Nga và Liên Xô.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала