Mỹ nên hành xử quân tử với Việt Nam
18:35 08.07.2025 (Đã cập nhật: 18:42 08.07.2025)
© AP Photo / /Ben Curtis
Đăng ký
Tổng Bí thư Tô Lâm là một trong những nhà lãnh đạo nước ngoài đầu tiên gọi điện ngay cho Tổng thống Donald Trump sau khi Mỹ công bố chính sách thuế đối ứng.
Việt Nam xứng đáng được ghi nhận vì đã phản ứng rất nhanh, rất chủ động và thực sự là một đối tác tuyệt vời trong đàm phán thuế quan. Tuy nhiên, cách Hoa Kỳ đáp lại Hà Nội rõ ràng là không tương xứng.
Lý do các CEO hàng đầu của Mỹ như Tim Cook, Jensen Huang đến Việt Nam
Theo ông Knapper, quan hệ song phương Việt – Mỹ đã mở rộng rất mạnh mẽ trong 30 năm qua, trong đó kinh tế thương mại được xem là một trụ cột quan trọng. Cần nhắc lại rằng, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Hoa Kỳ, còn Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
“Các doanh nghiệp Mỹ đầu tư rất nhiều vào Việt Nam và ngày càng có nhiều doanh nghiệp Việt đầu tư sang Mỹ”, Đại sứ Marc Knapper nói khi trao đổi với một số phóng viên ngày 8/7.
Tháng 5 vừa qua, Hội nghị thượng đỉnh đầu tư SelectUSA diễn ra ở Maryland đón hơn 100 nhà đầu tư Việt Nam đến tìm hiểu cơ hội kinh doanh tại Mỹ. Đây cũng là đoàn doanh nghiệp Việt Nam đông nhất từ trước tới nay. Điều này thể hiện Việt Nam đang coi trọng cơ hội đầu tư vào Mỹ và cho thấy quan hệ kinh tế giữa hai nước ngày càng sâu sắc và mạnh mẽ.
Ông cũng nhắc về các trụ cột quan trọng khác của quan hệ Việt – Mỹ như giáo dục, y tế, quốc phòng an ninh quân sự.
Nhà ngoại giao cho rằng, Mỹ mong muốn đồng hành cùng Việt Nam trong kế hoạch phát triển công nghệ cao, thông qua đầu tư, thương mại, nghiên cứu và sản xuất chung, chuyển giao công nghệ...
Đặc biệt, các hãng công nghệ cao hàng đầu của Mỹ như Intel, Nvidia, Marvell…đều đã có mặt và hoạt động mạnh mẽ tại Việt Nam, khi Việt Nam xây dựng hệ sinh thái công nghệ cao của riêng mình.
Làm rõ thêm về hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực công nghệ cao, nhất là về bán dẫn, Đại sứ Knapper đánh giá Việt Nam hoàn toàn có năng lực và đã sẵn sàng để vươn lên trong chuỗi giá trị toàn cầu về sản xuất công nghệ cao.
“Đây là điều không chỉ mang lại lợi ích cho Việt Nam mà cũng mang lại lợi ích cho Mỹ”, ông nhấn mạnh.
Đại sứ cho rằng, hai bên càng hợp tác nhiều lĩnh vực công nghệ cao thì người dân và nền kinh tế hai nước càng được hưởng lợi nhiều hơn.
Về giáo dục, ở cấp độ Chính phủ, hai bên đang hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ các trường đại học Mỹ như Đại học bang Arizona, phối hợp với các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam để phát triển các chương trình đào tạo về công nghệ cao, cụ thể là xây dựng chương trình giảng dạy để các trường đại học Việt Nam có thể đào tạo về chất bán dẫn và những ngành kỹ thuật công nghệ tương tự như ở Mỹ.
Còn ở cấp độ tư nhân, các trường đại học Mỹ cũng rất mong muốn hợp tác với Việt Nam trong đào tạo công nghệ cao. Ví dụ, ĐH Purdue ở bang Indiana hay ĐH Portland State, có liên kết với Intel cũng đang phát triển nội dung giáo dục tại Việt Nam.
Thêm vào đó, các ông ty Mỹ cũng đang tích cực hỗ trợ việc đào tạo lại hoặc nâng cao kỹ năng cho lực lượng lao động Việt Nam vì họ cần nguồn lao động có kỹ năng phù hợp cho nhà máy sản xuất chất bán dẫn hay thiết kế chip.
Những hoạt động này giúp Việt Nam đóng vai trò ngày càng lớn và quan trọng hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu về công nghệ cao.
“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng Việt Nam có thể phát huy hết tiềm năng để trở thành một trung tâm chất bán dẫn – cả ở cấp khu vực và toàn cầu – nơi tinh thần đổi mới, sáng tạo và khởi nghiệp của Việt Nam được phát huy đầy đủ”, theo Đại sứ đây là điều mà các công ty Mỹ đều nhận thấy rất rõ.
Đó cũng là lý do vì sao nhiều lãnh đạo doanh nghiệp công nghệ cao đến thăm Việt Nam như CEO Tim Cook của Apple, Jensen Huang của NVIDA, lãnh đạo Qualcomm cũng mới tới Việt Nam vài tuần để công bố việc mua lại mảng trí tuệ nhân tạo từ Vingroup.
Những động thái và xu hướng này cho thấy, Chính phủ Mỹ và các doanh nghiệp, cơ sở giáo dục của Hoa Kỳ đều muốn trở thành một phàn trong tương lai công nghệ cao của Việt Nam.
“Chúng tôi muốn cùng các bạn đồng hành trên hành trình đó. Bởi điều này không chỉ có lợi cho Việt Nam mà còn có lợi cho cả Mỹ. Chúng tôi cũng mong muốn trở thành đối tác đáng tin cậy của các bạn trong hành trình này”, Đại sứ nhấn mạnh.
Đại sứ cũng khẳng định, một phần trong nỗ lực hợp tác đó là việc Mỹ hỗ trợ Việt Nam phát triển giáo dục tiếng Anh. Việc Chính phủ Việt Nam quyết định đưa tiếng Anh trở thành một ngôn ngữ chính thức trong hệ thống giáo dục và là “bước đi táo bạo, rất quan trọng và cần thiết”.
“Chúng tôi hoàn toàn ủng hộ quyết định này. Chúng tôi cho rằng đó là một ý tưởng tuyệt vời”, Đại sứ Knapper cho hay.
Việt Nam xứng đáng được đối xử công bằng
Liên quan đến vấn đề thuế quan đối ứng, Đại sứ Knapper đánh giá Việt Nam đã phản ứng rất nhanh.
“Tổng Bí thư Tô Lâm là một trong nhà lãnh đạo đầu tiên có cuộc điện đàm với Tổng thống Donald Trump sau khi nhà lãnh đạo Mỹ công bố chính sách thuế đối ứng. Chỉ 1 tuần sau đó, đoàn của Việt Nam đã đến Washington làm việc với các đối tác Mỹ. Điều này cho thấy Việt Nam rất chủ động, tích cực, là một đối tác tuyệt vời trong tiến trình này”, Đại sứ Hoa Kỳ tuyên bố.
Như đã đưa tin, ngày 2/7, Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Trump đã có cuộc điện đàm để trao đổi về quan hệ song phương, trong đó có vấn đề thuế quan đối ứng. Trump sau đó tuyên bố đã đạt thỏa thuận thương mại với Việt Nam.
Hai nhà lãnh đạo hoan nghênh việc hai đoàn đàm phán của hai nước đã thống nhất Tuyên bố chung Việt – Mỹ về Khuôn khổ Hiệp định thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng.
Đại sứ Knapper nêu rõ, việc lãnh đạo hai nước trao đổi liên tục và ở tầm cấp cao như vậy cho thấy chất lượng của mối quan hệ Việt – Mỹ và sự tôn trọng của Hoa Kỳ đối với Việt Nam.
“Điều này cũng cho thấy mong muốn mạnh mẽ của chúng tôi nhằm đảm bảo mối quan hệ Việt – Mỹ sẽ ngày càng tiếp tục phát triển và đi lên”, ông nói.
Đại sứ Hoa Kỳ lưu ý rằng, mục tiêu và nhiệm vụ của Tổng thống Trump là đảm bảo có mối quan hệ thương mại cân bằng, lành mạnh và hiệu quả với các đối tác như Việt Nam.
Theo Đại sứ: “Chúng tôi muốn đảm bảo rằng các doanh nghiệp Mỹ được đối xử bình đẳng và doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào Mỹ cũng có thể thành công. Chúng tôi cũng muốn đảm bảo rằng những người nông dân, hộ chăn nuôi, nhà sản xuất, ngu dân Mỹ và Việt Nam đều dược lợi”.
Tổng thể, nhà ngoại giao kỳ vọng quan hệ Việt – Mỹ sẽ ngày càng phát triển theo hướng có lợi cho cả hai quốc gia.
“Tôi sẽ không suy đoán về cách mọi thứ thay đổi hoặc các quyết định mà các doanh nghiệp sẽ đưa ra, nhưng đủ để nói rằng Việt Nam xứng đáng được ghi nhận rất nhiều. Các nhà lãnh đạo Việt Nam xứng đáng được ghi nhận là một trong những người đi đầu khi Mỹ và Tổng thống Trump bắt đầu các cuộc thảo luận về thuế quan và các mối quan hệ thương mại”, ông chỉ rõ.
Như Sputnik đề cập, trong bối cảnh Việt Nam nỗ lực xóa bỏ thuế quan để thúc đẩy quan hệ thương mại với Mỹ, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick đã thẳng thừng tuyên bố rằng Washington sẽ không đáp lễ tương xứng, ngay cả khi Hà Nội gỡ bỏ toàn bộ thuế quan đối với hàng hóa Mỹ.
Trước đó, trong phiên điều trần trước Ủy ban Chuẩn chi Ngân sách Thượng viện ngày 4/6/2025, khi được Thượng nghị sĩ John Kennedy hỏi liệu Mỹ có chấp nhận thỏa thuận nếu Việt Nam xóa bỏ mọi rào cản thương mại, Lutnick khẳng định:
“Chắc chắn là không. Đó sẽ là điều ngu ngốc nhất mà chúng ta có thể làm.
Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam không phải là đối tác thương mại “cân xứng” của Hoa Kỳ, mà chủ yếu đóng vai trò trung chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang Mỹ, với kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ đạt 125 tỷ USD, trong khi chỉ nhập khẩu 12,5 triệu USD từ Mỹ.
Theo Forbes, lập trường này phản ánh chiến lược của chính quyền Trump nhằm giảm thâm hụt thương mại và bảo vệ lợi ích kinh tế Mỹ, bất chấp việc Việt Nam và Mỹ đã nâng cấp quan hệ lên mức Đối tác Chiến lược Toàn diện vào năm 2023. Forbes cũng chỉ ra rằng Việt Nam, với vị thế là cửa ngõ trung chuyển hàng hóa Trung Quốc, phải đối mặt với áp lực từ Mỹ để kiểm soát hoạt động “transshipping” – tức là hàng hóa từ Trung Quốc được xuất qua Việt Nam để né thuế.
Trong một bài đăng trên X, Lutnick nhấn mạnh: “Nếu một quốc gia khác bán hàng hóa của họ thông qua các sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam đến Mỹ, họ sẽ phải chịu mức thuế 40%”.
Mặc dù Việt Nam đã thể hiện thiện chí qua đề nghị gỡ bỏ thuế quan nhưng rõ ràng Mỹ không đáp lễ tương ứng.
