https://kevesko.vn/20250925/tien-hoc-le-hau-hoc-van-be-khong-vin-ca-gay-canh-38552013.html

Tiên học lễ, hậu học văn. Bé không vin, cả gãy cành

Tiên học lễ, hậu học văn. Bé không vin, cả gãy cành

Sputnik Việt Nam

“Việc duy trì "tiên học lễ" không chỉ củng cố giá trị gia đình - nhà trường mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội, nơi tri thức đi đôi với đạo... 25.09.2025, Sputnik Việt Nam

2025-09-25T16:14+0700

2025-09-25T16:14+0700

2025-09-26T21:13+0700

quan điểm-ý kiến

chuyên gia

tác giả

giáo dục

việt nam

xã hội

bộ giáo dục và đào tạo

giáo viên

https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/09/19/38552639_0:0:2923:1645_1920x0_80_0_0_a82cf03dd239e48f31480a735fe6690d.jpg

Sự việc một nam sinh lớp 7 tại Trường THCS Đại Kim (quận Hoàng Mai, Hà Nội) có hành vi túm tóc, đè đầu và quật ngã cô giáo chủ nhiệm ngay trong lớp học đã gây chấn động dư luận Việt Nam. Vụ việc xuất phát từ việc cô giáo thu giữ một món đồ chơi sắc nhọn của học sinh, dẫn đến phản ứng bạo lực từ em này.Nhà báo Vũ Mạnh Cường, đã đưa ra một số bình luận và ý kiến về vụ việc trên, cũng như về những vấn đề của nền giáo dục Việt Nam hiện nay trong cuộc trả lời phỏng vấn cho Sputnik.Phản ánh những vấn đề lớn hơn trong hệ thống giáo dục và xã hộiSputnik: Chào ông Vũ Mạnh Cường! Vụ việc nam sinh lớp 7 tại Trường THCS Đại Kim (quận Hoàng Mai, Hà Nội) có hành vi túm tóc, đè đầu và quật ngã cô giáo chủ nhiệm ngay trong lớp học đã khi cô giáo thu giữ một món đồ chơi sắc nhọn của học sinh đang làm dậy sóng dư luận ở Việt Nam.Xin ông chia sẻ với Sputnik Việt Nam những suy nghĩ và phân tích của mình về vụ việc này không?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Sự cố này nếu theo dõi dư luận trong những ngày qua hẳn mọi người đều đã rõ. Điều đáng chú ý là trong quá trình xảy ra, cô giáo đã đề nghị các học sinh khác “ngồi yên” để tránh can thiệp và bị thương, một hành động đáng khen ngợi của cô giáo vì thể hiện sự bình tĩnh và ưu tiên an toàn cho học trò trong tình huống nguy hiểm.Xét một cách khách quan, vụ việc không chỉ là hành vi cá nhân của một học sinh mà còn phản ánh những vấn đề lớn hơn trong hệ thống giáo dục và xã hội. Trước hết, cần thừa nhận rằng hành vi bạo lực đối với giáo viên là hoàn toàn không thể chấp nhận được, bất kể lý do gì. Cô giáo, với vai trò người truyền đạt kiến thức và hình mẫu đạo đức, xứng đáng được bảo vệ về thể chất lẫn tinh thần.Việc học sinh lớp 7 – độ tuổi đang trong giai đoạn dậy thì, dễ bị ảnh hưởng bởi cảm xúc – có thể phản ứng đến mức gây thương tích cho người lớn cho thấy sự thiếu kiểm soát hành vi cơ bản. Điều này đặt ra câu hỏi về trách nhiệm của gia đình, nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục kỹ năng quản lý cảm xúc từ sớm.Cần tăng cường hướng dẫn học sinh các kỹ năng xử lý tình huống trong cuộc sốngSputnik: Ông có bình luận gì về việc các học sinh khác trong lớp ngồi im lặng, không can thiệp hay báo cáo cho người lớn biết?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Việc các em học sinh đã tuân thủ một cách máy móc yêu cầu “ngồi yên” của cô giáo, không ai chạy đi báo bảo vệ hay các thầy cô khác để kịp thời hỗ trợ, thậm chí một số em còn kéo rèm cửa sổ để che giấu sự việc khỏi tầm nhìn từ bên ngoài, khiến tình hình càng thêm phức tạp, vô tình làm chậm trễ sự can thiệp từ bên ngoài, đặt cô giáo vào nguy hiểm lâu hơn.Qua sự việc này có thể thấy rõ cần tăng cường hướng dẫn học sinh các kỹ năng xử lý tình huống trong cuộc sống, kỹ năng thoát khỏi các mối nguy hiểm, chứ không chỉ tập trung truyền đạt đơn thuần kiến thức các môn học.Giáo dục hiện đại tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức phức tạp hơnSputnik: Nhiều tiếng nói cho rằng, vụ việc này cho chúng ta thấy hệ quả của nền giáo dục Việt Nam hiện đại, như quá nuông chiều trẻ em, truyền thống tôn sư trọng đạo bị dìm xuống, thay vào đó là những tuyên truyền quá mức về quyền trẻ em. Ông có thể cho biết ý kiến của mình về điều này?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Tôi nghĩ rằng vụ việc này cũng khiến không ít người đặt ra câu hỏi: phải chăng chúng ta đang quá nuông chiều học sinh, quá tôn trọng quyền trẻ em, không còn dạy nguyên tắc “tiên học lễ, hậu học văn”? Nguyên tắc “tiên học lễ hậu học văn” – nhấn mạnh đạo đức và lễ nghi trước kiến thức – là giá trị cốt lõi của truyền thống giáo dục Việt Nam, được khắc sâu qua hàng thế kỷ.Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện đại, việc tôn trọng quyền trẻ em theo Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền Trẻ em (mà Việt Nam đã phê chuẩn từ năm 1990) không đồng nghĩa với nuông chiều. Nó nhằm bảo vệ trẻ khỏi lạm dụng, khuyến khích sự tham gia và phát triển toàn diện, chứ không phải dung túng cho hành vi sai trái.Giáo dục hiện đại tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức phức tạp hơn. Truyền thống "tiên học lễ hậu học văn" vẫn có giá trị cốt lõi, nhưng cần được điều chỉnh để phù hợp với bối cảnh xã hội hiện đại, nơi học sinh tiếp cận nhiều thông tin và tư tưởng tự do. Việc nhấn mạnh quyền trẻ em không phải là nguyên nhân trực tiếp làm suy yếu tôn sư trọng đạo, mà là cách hiểu và áp dụng ở chỗ này hay chỗ kia chưa đúng, dẫn đến sự lạm dụng hoặc thiếu cân bằng trong giáo dục đạo đức.Chú ý cân bằng giữa kỷ luật và hỗ trợ tâm lýSputnik: Theo ông, có thể nói, vụ việc này phản ánh hệ quả của nền giáo dục Việt Nam hiện đại như thế nào?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Thực tế, các nghiên cứu và báo cáo gần đây cho thấy hệ thống giáo dục Việt Nam vẫn duy trì kỷ luật nghiêm ngặt, với hình thức kỷ luật như trừ điểm hạnh kiểm hay đình chỉ học, nhưng đôi khi thiếu cơ chế hỗ trợ tâm lý kịp thời cho học sinh gặp vấn đề.Mặt khác, không thể phủ nhận rằng sự việc này có thể là hệ quả của những bất cập trong cách tiếp cận giáo dục hiện nay. Một số ý kiến trên mạng xã hội và báo chí cho rằng việc quá nhấn mạnh “quyền lợi” mà thiếu giáo dục trách nhiệm có thể dẫn đến sự thiếu tôn trọng người lớn, đặc biệt ở lứa tuổi thiếu niên dễ bị ảnh hưởng bởi văn hóa bạo lực từ mạng xã hội hoặc môi trường gia đình.Ví dụ, nếu học sinh không được dạy rõ ràng về hậu quả của hành vi bạo lực từ nhỏ, hoặc nếu nhà trường thiếu chương trình giáo dục kỹ năng sống (như kiểm soát giận dữ và ứng phó khẩn cấp), thì những sự cố như thế này có thể lặp lại. Một số nước nước có hệ thống giáo dục tiến bộ như Phần Lan hay Canada cũng ưu tiên quyền trẻ em nhưng vẫn chú ý cân bằng giữa kỷ luật và hỗ trợ tâm lý.Nên để các chú công an ngồi nói chuyện nhẹ nhàng và nghiêm khắc với cậu bé nàySputnik: Theo quan điểm của ông, cần phải giải quyết vụ việc này như thế nào cho thấu đáo, hợp lý, mang tính răn đe và giáo dục?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo xử lý nghiêm trong vụ việc này. Nhưng thế nào là “nghiêm”? Theo quy định hiện hành là Thông tư 32/2020/TT-BGDDT thì hình thức kỷ luật cao nhất là “tạm dừng học có thời hạn”. Nhưng thông tư mới nhất có hiệu lực từ 31/10/2025 lại quy định hình thức kỷ luật: nhắc nhở, phê bình, kiểm điểm.Trong trường hợp này, học sinh đã xin lỗi trước lớp, và gia đình đề nghị nghỉ 10 ngày để tự giáo dục, được nhà trường chấp thuận. Nếu hành vi được xác định có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự (như cố ý gây thương tích theo Điều 134 Bộ luật Hình sự), công an có thể can thiệp để xử lý theo quy trình tư pháp dành cho trẻ em dưới 14 tuổi, tập trung vào giáo dục và giám sát thay vì hình phạt nặng, nhằm tạo cơ hội sửa chữa sai lầm.Cá nhân tôi thấy rằng, trong trường hợp nếu không xác định được dấu hiệu vi phạm pháp luật, thì cũng nên để các chú công an ngồi nói chuyện nhẹ nhàng và nghiêm khắc với cậu bé này, chỉ cho cháu thấy những hệ quả nguy hiểm từ hành động manh động của mình. “Bé không vin, lớn gãy cành” các cụ nhà ta đã dạy rồi. Cách tiếp cận này vừa để răn đe, vừa mang tính nhân văn, tránh đẩy học sinh vào con đường lệch lạc hơn.Cần một cách tiếp cận công tâm hơnSputnik: Và cuối cùng, theo ông, vụ việc này nhắc nhở tất cả chúng ta, toàn xã hội về điều gì?Nhà báo Vũ Mạnh Cường:Sự cố đau lòng tại Trường THCS Đại Kim nhắc nhở chúng ta cần một cách tiếp cận công tâm hơn – kết hợp nguyên tắc truyền thống “tiên học lễ” với các công cụ hiện đại như tư vấn tâm lý, giáo dục kỹ năng sống và quyền lợi có trách nhiệm – để ngăn chặn những bi kịch tương tự.Trong bối cảnh giáo dục hiện đại tại Việt Nam, truyền thống tôn sư trọng đạo vẫn là nền tảng đạo đức, giúp học sinh xây dựng sự tôn trọng và biết ơn đối với thầy cô, góp phần giảm thiểu các vấn đề như bạo lực học đường và thiếu trách nhiệm. Nguyên tắc "tiên học lễ hậu học văn" nhắc nhở rằng giáo dục không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn rèn luyện nhân cách, giúp thế hệ trẻ phát triển toàn diện trong môi trường số hóa nhanh chóng.Việc áp dụng truyền thống này hỗ trợ xây dựng môi trường học tập lành mạnh, nơi học sinh học cách lắng nghe và hợp tác, nâng cao hiệu quả giảng dạy và chất lượng nguồn nhân lực quốc gia. Trong thời kỳ hội nhập quốc tế, tôn vinh thầy cô qua truyền thống giúp bảo tồn bản sắc văn hóa Việt Nam, đồng thời tạo động lực cho giáo viên sáng tạo và cống hiến hơn. Cuối cùng, việc duy trì "tiên học lễ" không chỉ củng cố giá trị gia đình - nhà trường mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội, nơi tri thức đi đôi với đạo đức.Sputnik: chân thành cảm ơn ông đã dành thời gian cho Sputnik.

https://kevesko.vn/20250920/bo-giao-duc-va-dao-tao-chi-dao-khan-vu-nam-sinh-lop-7-tan-cong-co-giao-chu-nhiem-38451182.html

https://kevesko.vn/20250909/viet-nam-truong-hoc-gay-xon-xao-voi-tranh-luat-nhan-qua-38222867.html

https://kevesko.vn/20250925/co-hay-khong-bang-vinh-danh-phu-huynh-kim-cuong-vang-bac-o-thpt-yen-my-hung-yen-38550821.html

https://kevesko.vn/20250905/le-khai-giang-dac-biet-cua-gan-26-trieu-hoc-sinh-sinh-vien-viet-nam-38138669.html

2025

tin thời sự

vn_VN

quan điểm-ý kiến, chuyên gia, tác giả, giáo dục, việt nam, xã hội, bộ giáo dục và đào tạo, giáo viên