https://kevesko.vn/20251201/lua-dao-cong-nghe-ngay-cang-cong-nghiep-hoa-viet-nam-nen-ung-pho-ra-sao-39850547.html
Lừa đảo công nghệ ngày càng công nghiệp hoá, Việt Nam nên ứng phó ra sao?
Lừa đảo công nghệ ngày càng công nghiệp hoá, Việt Nam nên ứng phó ra sao?
Sputnik Việt Nam
Campuchia đang trở thành điểm nóng của các mô hình lừa đảo công nghệ quy mô lớn, hoạt động tinh vi và xuyên biên giới. Trao đổi với Sputnik, chuyên gia an ninh... 01.12.2025, Sputnik Việt Nam
2025-12-01T12:28+0700
2025-12-01T12:28+0700
2025-12-01T12:28+0700
việt nam
quan điểm-ý kiến
tác giả
tội phạm
công nghệ
asean
campuchia
lừa đảo
https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/0a/1d/39242047_0:0:2560:1441_1920x0_80_0_0_3521616bfe8290dc5b8c25bfbfe02d7d.jpg
Công nghiệp hóa quy mô lừa đảoÔng Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp Xã hội Chống Lừa Đảo, nhận định rằng hình thức đáng lo ngại nhất hiện nay không còn là những cuộc gọi hay tài khoản lẻ, mà là các “scam compound”. Đây là những tổ hợp tội phạm kết hợp lừa đảo tài chính, mua bán người và cưỡng bức lao động.Từ các compound này, băng nhóm tội phạm triển khai nhiều hình thức lừa đảo nhắm vào người Việt. Theo chuyên gia Hiếu, các hình thức phổ biến bao gồm: Ba thách thức lớn với Việt NamСhuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cho biết , Việt Nam đang đối mặt với ba khó khăn nổi bật trong xử lý các đường dây lừa đảo xuyên biên giới từ Campuchia, và cả ba đều có tính chất liên quan chặt chẽ, khiến việc điều tra trở nên phức tạp hơn.Thách thức đầu tiên là vướng mắc pháp lý và tài phán. Do tổ chức vận hành của các đường dây đặt tại nước ngoài, còn nạn nhân lại xuất hiện ở nhiều quốc gia, quá trình hợp tác điều tra giữa các lực lượng thường kéo dài. Ông Ngô Minh Hiếu chỉ ra:Khó khăn thứ hai nằm ở hạ tầng tài chính - viễn thông phân mảnh, khi tội phạm tận dụng nhiều tầng nấc trung gian nhằm né tránh truy vết.Bên cạnh đó, yếu tố con người tiếp tục là điểm nghẽn lớn. Nhiều nạn nhân ngần ngại trình báo vì xấu hổ hoặc lo ngại hệ quả pháp lý.Tận dụng khung hợp tác mới để nâng cao năng lực ứng phóViệt Nam và ASEAN vừa ký Công ước Hà Nội - Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng vào cuối tháng 10/2025. Công ước Hà Nội được xem là nền tảng quan trọng để tăng cường phối hợp xuyên biên giới.Tuy nhiên, theo chuyên gia Ngô Minh Hiếu, hiệu quả thực sự chỉ đến khi các cơ chế được triển khai đồng bộ và có trách nhiệm rõ ràng. Một trong những ưu tiên hàng đầu là thiết lập các đội điều tra chung và đường dây nóng khu vực.Song song với đó, Việt Nam cần xây dựng cơ chế khẩn cấp bảo toàn chứng cứ và phong tỏa tài sản để hạn chế thiệt hại trong các vụ việc diễn biến nhanh. Chuyên gia Ngô Minh Hiếu phân tích:Để triệt phá các đường dây ở tầng sâu hơn, ông Hiếu đề xuất đánh vào dòng tiền và hạ tầng viễn thông - hai “mạch máu” của hoạt động lừa đảo xuyên biên giới. Ông nói:Một vấn đề khác không thể bỏ qua là tình trạng người Việt bị cưỡng bức lao động tại các compound. Theo ông Hiếu, cần sớm tăng cường phối hợp cứu nạn và hỗ trợ hồi hương:Ở góc độ phòng ngừa dài hạn, chuyên gia Ngô Minh cho rằng việc nâng cao năng lực tự bảo vệ của người dân là yếu tố không thể thiếu. Ông đề nghị:Campuchia đang trở thành một mắt xích quan trọng trong mạng lưới lừa đảo xuyên biên giới, đòi hỏi mức độ phối hợp sâu hơn giữa các quốc gia trong khu vực. Việt Nam đứng trước cơ hội nâng cao năng lực bảo vệ người dùng nếu các cam kết trong Công ước Hà Nội được triển khai đúng hướng. Việc hành động sớm và đồng bộ sẽ quyết định khả năng kiềm chế mô hình lừa đảo công nghiệp hóa đang lan rộng trong ASEAN.
https://kevesko.vn/20251024/tong-vien-kiem-sat-nhan-dan-lb-nga-den-viet-nam-de-ky-cong-uoc-lhq-ve-chong-toi-pham-mang-39139078.html
https://kevesko.vn/20251106/khoang-70-nguoi-viet-roi-myanmar-sang-thai-lan-sau-chien-dich-truy-quet-lua-dao-39374248.html
https://kevesko.vn/20251129/viet-nam-bat-nhip-hop-tac-trong-ky-nguyen-bung-no-game-mobile-tai-moskva-39830901.html
https://kevesko.vn/20251016/campuchia-bat-8-nguoi-viet-nghi-lien-quan-duong-day-lua-dao-truc-tuyen-38965177.html
https://kevesko.vn/20251101/tai-sao-cong-uoc-ha-noi-rat-quan-trong-doi-voi-viet-nam-39291495.html
https://kevesko.vn/20251025/doanh-nghiep-an-ninh-mang-viet-nam-cong-uoc-ha-noi-mo-ra-co-hoi-vuon-tam-quoc-te-39148396.html
https://kevesko.vn/20251024/le-ky-cong-uoc-ha-noi-nhan-manh-vi-the-quoc-te-cua-viet-nam-39120539.html
campuchia
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2025
Taras Ivanov
https://cdn.img.kevesko.vn/img/921/33/9213389_0:189:511:700_100x100_80_0_0_45fe7a54df37496801dfdab04a46c8a3.jpg
Taras Ivanov
https://cdn.img.kevesko.vn/img/921/33/9213389_0:189:511:700_100x100_80_0_0_45fe7a54df37496801dfdab04a46c8a3.jpg
tin thời sự
vn_VN
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik Việt Nam
moderator.vn@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Taras Ivanov
https://cdn.img.kevesko.vn/img/921/33/9213389_0:189:511:700_100x100_80_0_0_45fe7a54df37496801dfdab04a46c8a3.jpg
việt nam, quan điểm-ý kiến, tác giả, tội phạm, công nghệ, asean, campuchia, lừa đảo
việt nam, quan điểm-ý kiến, tác giả, tội phạm, công nghệ, asean, campuchia, lừa đảo
Lừa đảo công nghệ ngày càng công nghiệp hoá, Việt Nam nên ứng phó ra sao?
Campuchia đang trở thành điểm nóng của các mô hình lừa đảo công nghệ quy mô lớn, hoạt động tinh vi và xuyên biên giới. Trao đổi với Sputnik, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cho rằng các mạng lưới này đã “công nghiệp hóa”, đặt ra yêu cầu Việt Nam phải tăng cường ứng phó sau khi ký Công ước Hà Nội 2025.
Công nghiệp hóa quy mô lừa đảo
Ông Ngô Minh Hiếu, Giám đốc Công ty TNHH Doanh nghiệp Xã hội Chống Lừa Đảo, nhận định rằng hình thức đáng lo ngại nhất hiện nay không còn là những cuộc gọi hay tài khoản lẻ, mà là các “scam compound”. Đây là những tổ hợp tội phạm kết hợp lừa đảo tài chính, mua bán người và cưỡng bức lao động.
“Chúng hoạt động tại các đặc khu, casino và khu phức hợp ở Sihanoukville, Phnom Penh, Bavet, Bokor… như những “nhà máy lừa đảo” với tổ chức bài bản, KPI, kịch bản sẵn, đội ngũ vận hành chuyên nghiệp”, chuyên gia Ngô Minh Hiếu cho biết.
Từ các compound này, băng nhóm tội phạm triển khai nhiều hình thức lừa đảo nhắm vào người Việt. Theo chuyên gia Hiếu, các hình thức phổ biến bao gồm:
Lừa đầu tư tài chính/crypto (“pig-butchering”): xây dựng nhân vật ảo, nuôi quan hệ lâu dài rồi dụ vào sàn giao dịch giả. Thiệt hại mỗi nạn nhân thường lớn.
Giả mạo công an, viện kiểm sát, ngân hàng: sử dụng VoIP, số quốc tế, deepfake giọng nói/hình ảnh để đe dọa và ép chuyển tiền.
Call center xuyên biên giới: vận hành bằng hạ tầng viễn thông nước ngoài, sử dụng SIM/đầu số quốc tế, Telegram, WhatsApp… để tránh bị truy vết.
“Điểm nguy hiểm nhất là tính công nghiệp hóa của các hình thức lừa đảo này. Khi một kịch bản giảm hiệu quả, chúng lập tức chuyển sang kịch bản mới: từ đầu tư, vay vốn, tuyển dụng, deepfake thiên tai, từ thiện giả… Người dùng chỉ nhìn thấy một tài khoản hay một cuộc gọi, nhưng phía sau là cả dây chuyền tội phạm cực kỳ tối ưu hóa”, chuyên gia Ngô Minh Hiếu nhấn mạnh.
Ba thách thức lớn với Việt Nam
Сhuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu cho biết ,
Việt Nam đang đối mặt với ba khó khăn nổi bật trong xử lý các đường dây lừa đảo xuyên biên giới từ Campuchia, và cả ba đều có tính chất liên quan chặt chẽ, khiến việc điều tra trở nên phức tạp hơn.
Thách thức đầu tiên là vướng mắc pháp lý và tài phán. Do tổ chức vận hành của các đường dây đặt tại nước ngoài, còn nạn nhân lại xuất hiện ở nhiều quốc gia, quá trình hợp tác điều tra giữa các lực lượng thường kéo dài. Ông Ngô Minh Hiếu chỉ ra:
“Đầu não và nhân sự vận hành nằm ngoài lãnh thổ Việt Nam, trong khi nạn nhân và dòng tiền lại ở nhiều nước khác nhau. Quy trình tương trợ tư pháp, dẫn độ và chia sẻ dữ liệu thường mất nhiều thời gian, khiến nhiều vụ việc “nguội” trước khi đủ căn cứ điều tra”.
Khó khăn thứ hai nằm ở hạ tầng tài chính - viễn thông phân mảnh, khi tội phạm tận dụng nhiều tầng nấc trung gian nhằm né tránh truy vết.
“Dòng tiền đi qua tài khoản cá nhân thuê/mượn, ví điện tử, tiền ảo, ngân hàng ngầm. Hạ tầng viễn thông dùng SIM nhiều quốc gia, IP ẩn danh, VPN, thậm chí cả internet vệ tinh như Starlink trong các khu phức hợp. Điều này gây khó khăn lớn trong việc xác định đối tượng cốt lõi”, chuyên gia trên chỉ ra.
Bên cạnh đó, yếu tố con người tiếp tục là điểm nghẽn lớn. Nhiều nạn nhân ngần ngại trình báo vì xấu hổ hoặc lo ngại hệ quả pháp lý.
“Nhiều người mất tiền nhưng ngại trình báo vì xấu hổ, vì liên quan tới các nội dung nhạy cảm, hoặc sợ rắc rối pháp lý. Thiếu dữ liệu từ nạn nhân khiến công tác điều tra gặp nhiều hạn chế, trong khi các đường dây hoạt động với quy mô rất lớn trong khu vực”, ông Hiếu cho biết thêm.
Tận dụng khung hợp tác mới để nâng cao năng lực ứng phó
Việt Nam và ASEAN vừa ký
Công ước Hà Nội - Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng vào cuối tháng 10/2025. Công ước Hà Nội được xem là nền tảng quan trọng để tăng cường phối hợp xuyên biên giới.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Ngô Minh Hiếu, hiệu quả thực sự chỉ đến khi các cơ chế được triển khai đồng bộ và có trách nhiệm rõ ràng. Một trong những ưu tiên hàng đầu là thiết lập các đội điều tra chung và đường dây nóng khu vực.
“Việt Nam cần phối hợp với Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanmar lập các đội điều tra chung để xử lý compound scam và mua bán người. Khi có vụ việc lớn, các nước có thể đồng thời phong tỏa tài khoản, bắt giữ đối tượng, yêu cầu bảo toàn dữ liệu”, ông Hiếu nhấn mạnh.
Song song với đó, Việt Nam cần xây dựng cơ chế khẩn cấp bảo toàn chứng cứ và phong tỏa tài sản để hạn chế thiệt hại trong các vụ việc diễn biến nhanh. Chuyên gia Ngô Minh Hiếu phân tích:
“Thiết lập đầu mối 24/7 tiếp nhận yêu cầu khẩn cấp từ lực lượng điều tra và các nền tảng số. Triển khai cơ chế “cảnh báo – trì hoãn – điều tra” trong các giao dịch đáng ngờ liên quan lừa đảo đầu tư và chiếm đoạt tài sản”.
Để triệt phá các đường dây ở tầng sâu hơn, ông Hiếu đề xuất đánh vào dòng tiền và hạ tầng viễn thông - hai “mạch máu” của hoạt động lừa đảo xuyên biên giới. Ông nói:
“Siết chặt thuê/mượn tài khoản ngân hàng, hạn chế các “tài khoản vận chuyển tiền”. Hợp tác với nhà mạng, nền tảng OTT để gắn cảnh báo, chặn các đầu số, domain, ứng dụng có dấu hiệu lừa đảo nhắm tới người Việt và chia sẻ dữ liệu cảnh báo nội khối ASEAN”.
Một vấn đề khác không thể bỏ qua là tình trạng người Việt bị cưỡng bức lao động tại các compound. Theo ông Hiếu, cần sớm tăng cường phối hợp cứu nạn và hỗ trợ hồi hương:
“Cần cơ chế tiếp nhận thông tin của gia đình, phối hợp điều tra và hỗ trợ hồi hương, trị liệu tâm lý, việc làm. Điều này giúp cắt giảm nguồn nhân lực cưỡng bức cho các “nhà máy lừa đảo”.
Ở góc độ phòng ngừa dài hạn, chuyên gia Ngô Minh cho rằng việc nâng cao năng lực tự bảo vệ của người dân là yếu tố không thể thiếu. Ông đề nghị:
“Xây dựng chiến dịch truyền thông dài hạn về nhận diện lừa đảo, đưa kỹ năng số và kỹ năng kiểm chứng thông tin vào trường học, cộng đồng và nhóm lao động dễ bị tổn thương, đặc biệt là nhóm trung niên có tiền nhàn rỗi và người chơi crypto”.
Campuchia đang trở thành một mắt xích quan trọng trong mạng lưới lừa đảo xuyên biên giới, đòi hỏi mức độ phối hợp sâu hơn giữa các quốc gia trong khu vực. Việt Nam đứng trước cơ hội nâng cao năng lực bảo vệ người dùng nếu các cam kết trong Công ước Hà Nội được triển khai đúng hướng. Việc hành động sớm và đồng bộ sẽ quyết định khả năng kiềm chế mô hình lừa đảo công nghiệp hóa đang lan rộng trong
ASEAN.
