Hà Nội hạn chế xe xăng vào nội đô năm 2030: Bước tiến hay trở ngại?

Tuy nhiên, việc thực hiện có khả thi khi hệ thống giao thông công cộng của thành phố vẫn còn nhiều bất cập?

Thực trạng hiện tại

Theo báo cáo, Hà Nội hiện có khoảng 8 triệu phương tiện giao thông, bao gồm 1,2 triệu ô tô. Sự gia tăng này đã góp phần làm ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng.

Dự thảo cụ thể hóa Luật Thủ đô cho thấy thành phố dự kiến sẽ hạn chế ô tô và xe máy chạy xăng tại 5 khu vực phát thải thấp. Phương tiện muốn vào các khu vực này sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt hoặc trả phí cao.

Hiện UBND Hà Nội đang lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự và thủ tục xác định vùng phát thải thấp trên địa bàn, nhằm cụ thể hóa Luật Thủ đô năm 2024.

Hà Nội dự kiến sẽ hạn chế ô tô và xe máy chạy xăng tại 5 khu vực phát thải thấp

Hà Nội đưa ra 6 tiêu chí để xác định khu vực hạn chế phát thải. 12 quận nội thành gồm Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai, Tây Hồ, Long Biên, Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Đông dự kiến sẽ nằm trong khu vực này.

5 quận dự kiến thành lập trong giai đoạn 2020-2025 là Đông Anh, Gia Lâm, Thanh Trì, Hoài Đức, Đan Phượng và thành phố phía Bắc (Đông Anh, Mê Linh, Sóc Sơn), thành phố phía Tây (Hòa Lạc, Xuân Mai) dự kiến cũng được đưa vào khu vực hạn chế phát thải.

Dự kiến Hà Nội sẽ thí điểm mô hình vùng phát thải thấp và hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm từ đầu năm 2025. Đến năm 2030, Hà Nội dự kiến sẽ phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy, tiến tới dừng hoạt động xe máy ở các quận theo nghị quyết số 04 của HĐND thành phố từ năm 2017.

Bẻ gãy ‘cần câu cơm’ người lao động?

Xe máy không chỉ là phương tiện đi lại mà còn là chiếc "cần câu" mưu sinh của biết bao người dân, là trụ cột duy trì cuộc sống của nhiều gia đình ở Hà Nội hiện nay. Ông Hoàng Văn Thái (50 tuổi, quê Hưng Yên), làm nghề giao hàng từ chợ đầu mối Long Biên gần 20 năm nay, chia sẻ với Sputnik:

“Vì hoàn cảnh khó khăn nên bất đắc dĩ tôi mới phải rời quê lên Hà Nội kiếm sống. Nhà có 4 miệng ăn trông chờ cả vào chiếc xe Wave cũ này. Xe nhiều lúc hỏng cũng chỉ biết sửa lại những chỗ ấy. Một ngày kiếm được khoảng 300.000 đồng, ngày nào mưa gió chạy ít thì chả được bao nhiêu. Nếu thành phố cấm xe máy chạy xăng cũ như của tôi thì tôi không biết làm gì, cũng có tuổi rồi, mà về quê thì làm nông không được bao nhiêu”.

Sở Giao thông vận tải Hà Nội thông tin về tiến độ xây cầu Tứ Liên

1 Tháng Mười, 09:37

Cùng hoàn cảnh như ông Thái, chị Nguyễn Thị Lợi (40 tuổi) ngày nào cũng đi từ Bắc Giang sang Hà Nội để buôn bán hoa quả.

“Mình bán rong khắp Hà Nội thế này, nếu có lệnh hạn chế xe cũ vào mấy quận nội đô thì cũng phải chấp nhận thôi, chẳng biết làm thế nào. Giá như có cách nào hỗ trợ đổi xe trả góp hoặc tạo điều kiện cho những người như tôi thì tốt”, chị Lợi lo lắng về tương lai.

Sinh sống tại Vinhomes Ocean Park, anh Đàm Quang Trung hàng ngày di chuyển bằng xe bus vào nội đô để làm việc. Theo anh, xe bus không đảm bảo được 100% nhu cầu đi lại của người dân.

“Tôi ủng hộ việc hạn chế ô tô, xe máy chạy xăng vào nội đô. Nhưng thực tế, phương tiện công cộng như xe bus chỉ đáp ứng được 60% nhu cầu của người dân. Tôi đi làm cố định nên mới sử dụng xe bus, nhưng nếu muốn đi chơi trong nội thành rõ ràng phải sử dụng các dịch vụ xe công nghệ hoặc taxi. Các tuyến metro thì vẫn đang xây dựng…chưa tính tới cả việc tắc đường. Cuộc sống người dân Hà Nội và các vùng ven vẫn phụ thuộc rất nhiều vào xe máy”, anh Trung chia sẻ với Sputnik.

MAUR đề xuất mô hình tổng công ty đường sắt đô thị

17 Tháng Mười, 10:06

Giải pháp nào vẹn cả đôi đường?

Có thể thấy, việc Hà Nội thí điểm mô hình vùng phát thải thấp và hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm từ đầu năm 2025 là hướng đi đúng đắn. Tuy nhiên, bài toán này đang gặp phải vấn đề đi lại, vận chuyển hàng hóa, dịch vụ và cả kế mưu sinh của người dân. Một chuyên gia về quy hoạch đô thị nhận định với Sputnik:

“Hạn chế xe máy sẽ khó khả thi khi hàng triệu người đang dùng phương tiện này để di chuyển và mưu sinh. Việc cấm sẽ đụng chạm đến miếng cơm manh áo của nhiều người, nhìn rộng hơn sẽ là các ngành dịch vụ”.

Hà Nội sẽ cần hơn 55 tỷ USD để làm metro đến 2045

1 Tháng Bảy, 14:48

Theo chuyên gia trên, để chủ trương đạt được hiệu quả và tiến xa hơn, cần có những giải pháp hỗ trợ hợp lý nhằm tái thiết cuộc sống cho người dân.

“Giải pháp cấp thiết nhất hiện nay là hoàn thiện hệ thống giao thông công cộng, quy hoạch lại các khu đô thị và giao thông một cách bài bản hơn. Hà Nội hiện đang tích cực triển khai chuyển đổi xe bus xăng sang xe bus điện, phù hợp với tiêu chuẩn khí thải Euro 5. Hệ thống tàu điện ngầm, đường sắt đô thị đang được xây dựng khẩn trương. Khi người dân sử dụng giao thông công cộng thuận tiện, mọi người sẽ thay đổi, không cần cấm. Ngoài ra, cũng nên có quy định khác dành riêng cho các xe chạy dịch vụ”, chuyên gia đề xuất.

Mục tiêu kiểm định khí thải xe máy, tiến tới cấm xe máy vào nội đô không hẳn là bất khả thi với Hà Nội. Nhưng mục tiêu này cần những điều kiện cần và đủ, mà tiên quyết là một hệ thống giao thông công cộng đủ sức hấp dẫn, giúp người dân không còn phải sử dụng phương tiện cá nhân.