Hơn 40 quốc gia sử dụng, hàng chục cuộc chiến và xung đột vũ trang, đặc điểm kỹ thuật và chiến thuật nổi bật - 70 năm trước, vào ngày 1 tháng 2, nguyên mẫu máy bay chiến đấu tiền tuyến MiG-17 của Liên Xô đã thực hiệm chuyến bay đầu tiên. Liên Xô đã chế tạo tám nghìn máy bay này, gần ba nghìn máy bay nữa đã được sản xuất theo giấy phép ở nước ngoài. MiG-17 là loại máy bay đáng tin cậy, có tính cơ động cao, mang theo vũ khí mạnh mẽ. Sau đây là bài của Sputnik về những nơi máy bay này đã từng tham gia chiến đấu.
Bảo vệ bầu trời
Những chiếc MiG-17 đầu tiên đã được chuyển giao cho quân đội vào năm 1951 và ngay lập tức được đưa vào hệ thống phòng không cùng với những chiếc MiG-15. Khi đó, Liên Xô chưa có đủ phương tiện phòng không, và máy bay trinh sát của đối phương đã có khả năng thường xuyên xâm phạm không phận nước này. Tất nhiên, Liên Xô hết sức cố gắng bắn hạ các máy bay này.
MiG-17 đã giành chiến thắng đầu tiên vào ngày 29 tháng 7 năm 1953. Oanh tạc cơ trinh sát RB-50G của Mỹ đã xâm phạm không phận của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Kazakhstan. Chiệc máy bay Mỹ đã được phát hiện kịp thời, và ngay lập tức hai chiếc máy bay tiêm kích đã cất cánh từ sân bay Nikolaevka. Sau khi thấy được MiG-17, phi cơ Mỹ đã khai hỏa bằng súng máy 12,7mm. Một máy bay tiêm kích đã bị hư hại, sau đó các máy bay đánh chặn đã bắn hạ RB-50 bằng súng máy 23mm. Trong số 17 người trên máy bay Mỹ, chỉ có một người sống sót. Người này đã bị bắt giữ trên mặt đất.
Vào mùa hè năm 1954, theo yêu cầu của Sofia, Matxcơva đã chuyển giao cho Bulgaria nhóm máy bay MiG-17PF. Vào thời điểm đó, Bulgaria rất khó chịu trước việc chiếc máy bay B-26 Invader của Mỹ gần như mỗi đêm bay vào không phận nước này. Những máy bay đánh chặn của Bulgaria không thể đuổi kịp B-26, nó lẩn trốn ngay sau khi các phi cơ đánh chặn bay lên trời. Còn máy bay tiêm kích của Liên Xô bay với tốc độ cao hơn. MiG-17 đã tuần tra trên bầu trời Bulgaria vào ban đêm. Có một lần, phi công Anatoly Zhdanovich đã phát hiện chiếc B-26. Máy bay Mỹ bắt đầu lẩn trốn, nhưng Zhdanovich vẫn có thể đuổi kịp nó gần biên giới với Hy Lạp, đã khai hỏa và bắn hạ chiếc B-26 .
Vào ngày 1 tháng 7 năm 1968, năm chiếc MiG-17 của trung đoàn máy bay chiến đấu 308 đã đánh chặn chiếc máy bay DC-8 của Mỹ xâm phạm không phận Liên Xô trên quần đảo Kuril. Máy bay Mỹ không trả lời tín hiệu truy vấn và cố gắng trốn thoát bằng cách lên độ cao mà MiG không thể tiếp cận. Một trong những máy bay tiêm kích đã khai hỏa bằng ba súng máy theo hướng di chuyển của DC-8 và một lần nữa phát mệnh lệnh về việc thực hiện cuộc hạ cánh. Chiếc máy bay Mỹ đã hạ cánh tại một sân bay nhỏ trên đảo Iturup.
Trên máy bay có 214 lính Mỹ bay đến Việt Nam, trong đó có ba vị tướng. Sân bay không có đủ nhân viên để theo dõi tất cả mọi người. Tuy nhiên, các quân nhân Thủy quân lục chiến Mỹ cho thấy kỷ luật sắt và đã tuân lệnh của các binh sĩ Liên Xô trong mọi thứ. Cuối cùng, Hoa Kỳ đã xin lỗi vì vụ vi phạm không phận, và sau ba ngày chiếc DC-8 đã được thả tự do. Nhưng trước đó, các sĩ quan của cơ quan đặc nhiệm Liên Xô đã cẩn thận kiểm tra máy bay, xem có thiết bị trinh sát đặc biệt nào không.
Những kinh nghiệm của Việt Nam
Vào những năm 1960, Liên Xô đã cung cấp MiG-17 cho miền Bắc Việt Nam. Chính những chiếc máy bay này đã tham gia đa số trận không chiến với máy bay Mỹ. Trong những năm chiến tranh, các phi công Việt Nam lái MiG-17 đã bắn rơi 143 máy bay địch, và đã mất 75 chiếc MiG. Vào ngày 4 tháng 4 năm 1965, MiG-17 đã giành chiến thắng đầu tiên trên bầu trời Việt Nam. Bốn phi công Việt Nam đã tấn công tám máy bay chiến đấu F-105 Thunderchief của Mỹ trên bầu trời Thanh Hóa. MiG-17 vượt qua máy bay Mỹ về khả năng cơ động, nhờ đó các phi công Việt Nam dễ dàng bắn hạ hai chiếc Thunderchif. Ngày 4/4/1965 về sau được lấy làm ngày thành lập Không quân Nhân dân Việt Nam.
Ngoài những chiến thắng trước F-105 và Phantom, các phi công Việt Nam lái MiG-17 đã bắn hạ một máy bay trinh sát của Mỹ.
Vào ngày 29 tháng 7 năm 1966, chiếc RC-47D của Mỹ đã thực hiện chuyến bay trinh sát gần thị xã Sầm Nưa ở Lào. Trên đường bay, chiếc máy bay Mỹ đã vượt qua biên giới Bắc Việt ở tỉnh Hòa Bình, nhưng, đã bị phát hiện từ mặt đất và thông tin này đã được truyền đến sân bay quân sự gần nhất. MiG-17F đã cất cánh để đánh chặn. Phi công Lưu Hòa Bình đã bắn hạ chiếc máy bay địch cách thành phố Hoà Bình 35 km.
MiG-17 thường được sử dụng để tấn công các mục tiêu trên bộ và trên biển. Ví dụ, vào ngày 19 tháng 4 năm 1972, hai máy bay tiêm kích đã đột kích các tàu chiến của Hải quân Hoa Kỳ bắn phá khu vực bờ biển gần thành phố Đồng Hới. Hai chiếc MiG-17 mang bom 250 kg đã tiếp cận hai tàu khu trục của Hải quân Hoa Kỳ mà không bị phát hiện vì trốn trong các đám mây. Một chiếc MiG đã dùng bom tấn công tàu USS Higbee khiến nó bốc cháy hư hại nặng, và tàu USS Oklahoma City bị thương. Đây là cuộc không kích đầu tiên vào tàu chiến Mỹ kể từ Thế chiến II.
Không có mất mát
Các nước Ả Rập đã sử dụng rộng rãi những chiếc MiG-17 trong nhiều cuộc xung đột vũ trang ở Trung Đông. Máy bay tiêm kích Liên Xô đã xuất hiện lần đầu trong cuộc khủng hoảng Suez năm 1956. Không quân Ai Cập chủ yếu được trang bị MiG-15bis, nhưng, có cả 12 chiếc MiG-17F. Đối thủ chính của máy bay Liên Xô trong cuộc xung đột này là các máy bay chiến đấu MD-454 Mystere và MD-450 Ouragan của Không quân Israel. Các chiếc MiG-17 tự tin giành được một số chiến thắng trên không mà không bị tổn thất. Trong trận không chiến trên sân bay Cabrit, ba chiếc Mig-17 đã bắn hạ ba chiếc Mystere của Israel.
Đầu những năm 1960, Liên Xô đã cung cấp một số MiG-17 cho CHDCND Triều Tiên. Vào ngày 20 tháng 4 năm 1961, phi cơ chiến đấu F-86 của Không quân Hàn Quốc, do cố vấn quân sự Mỹ Delin Anderson lái, đã xâm phạm không phận Bắc Triều Tiên. Hai chiếc MiG-17 rất nhanh chóng đuổi kịp nó. Chiếc “Saber” đã bị thương trong trận không chiến ngắn. Nó đã cố gắng hạ cánh khẩn cấp xuống căn cứ không quân Kunsan, nhưng đã bị rơi. Và vào ngày 27 tháng 4 năm 1965, hai chiếc MiG-17PF đã đánh chặn thành công một máy bay trinh sát RB-47 của Không quân Hoa Kỳ. Chiếc máy bay Mỹ đã bị hư hại nặng do đạn pháo 23mm, nhưng, phi hành đoàn đã khai hỏa bằng súng máy đuôi. Máy bay trinh sát đã hạ cánh ở Nhật Bản, nhưng, do thiệt hại nặng nó không được khôi phục.
Nhân tiện, CHDCND Triều Tiên là quốc gia duy nhất vẫn sử dụng các máy bay chiến đấu MiG-17F, hay đúng hơn là máy bay J-5 – phiên bản MiG-17 của Trung Quốc. Loại máy bay đã thực hiện chuyến bay đầu tiên 70 năm trước vẫn có khả năng chiến đấu.
.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}