Thủ tướng ra “tối hậu thư” cho 2 siêu dự án đường sắt của Việt Nam
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn GiangThủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt

© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Đăng ký
Mục tiêu không thay đổi là phải khởi công dự án Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và khởi công tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Lãnh đạo Chính phủ nêu rõ phải chuyển giao và làm chủ công nghệ hiện đại; quản trị khoa học, thông minh, đào tạo nhân lực chất lượng cao. Các tập đoàn như VNPT, Viettel nghiên cứu tiếp nhận, phát triển, làm chủ công nghệ hệ thống thông tin, tín hiệu và hệ thống điều khiển của các dự án đường sắt.
Cần cơ chế đặc thù cho 2 đại dự án đường sắt
Theo báo Chính phủ, sáng 26/4, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban chỉ đạo các công trình, dự án trọng điểm quốc gia lĩnh vực đường sắt, đã chủ trì Phiên họp lần thứ 2.
Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng nhắc lại mục tiêu không thay đổi là phải khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Đại diện các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo tình hình thực hiện các dự án: tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; tuyến đường sắt Hà Nội - Lạng Sơn và Hải Phòng - Móng Cái; tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam; cùng các dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM.
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn GiangThủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt

Thủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Nhằm đẩy nhanh tiến độ các dự án, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, Bộ sẽ trình Quốc hội dự án Luật Đường sắt mới - đạo luật chuyên ngành cho lĩnh vực này. Đồng thời, ông đề xuất Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm cơ chế đặc thù, đặc biệt cho các dự án đường sắt.
Theo Bộ trưởng, phạm vi điều chỉnh Nghị quyết thí điểm này mang tính chất đa ngành, liên quan đến huy động vốn, giải phóng mặt bằng, đất đai... Do vậy, vấn đề cấp bách hiện tại là cần có Luật Đường sắt chuyên ngành song song với Nghị quyết thí điểm để áp dụng ngay.
Chia sẻ kinh nghiệm thực tế, đại diện UBND thành phố Hải Phòng cho biết địa phương đã thành lập Ban Chỉ đạo, huy động các lực lượng và bố trí đầy đủ nguồn kinh phí để đẩy nhanh giải phóng mặt bằng.
Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh đề xuất tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập để thuận tiện triển khai. Ông cũng kiến nghị hoàn thiện bộ quy chuẩn, tiêu chuẩn, thiết kế tổng thể và chi tiết thống nhất cho các tuyến đường sắt đô thị.
Nhất quyết không đổi mục tiêu
Kết luận phiên họp, Thủ tướng ghi nhận những nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương và yêu cầu tiếp tục chủ động, tích cực, tập trung triển khai đồng bộ các dự án. Với khí thế của những ngày tháng 4 lịch sử cách đây 50 năm - giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - Thủ tướng nhấn mạnh lại mục tiêu khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng trong năm 2025 và tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trong năm 2026.
Về nguồn vốn triển khai, Thủ tướng chỉ đạo tập trung huy động các nguồn vốn tự có từ địa phương, Trung ương, vốn phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy hợp tác công tư (PPP) và các hình thức như BOT, BT, TOD.
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn GiangThủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt

Thủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Thủ tướng giao Bộ Xây dựng và Bộ Tư pháp khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị quyết thống nhất các cơ chế đặc thù cho tất cả dự án đường sắt, trình Chính phủ trong tháng 4 và trình Quốc hội trước ngày khai mạc Kỳ họp thứ 9.
Bộ Xây dựng cũng được giao xây dựng Nghị định về thiết kế tổng thể kỹ thuật và các cơ chế đặc thù, cùng Nghị định về tiêu chí lựa chọn doanh nghiệp đặt hàng cung cấp dịch vụ, hàng hóa.
Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng Nghị định về phát triển khoa học công nghệ trong lĩnh vực đường sắt. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng Nghị định về tạm sử dụng và hoàn trả rừng. Các nghị định này phải hoàn thành trong tháng 5/2025.
Đối với phát triển công nghiệp đường sắt phục vụ mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Thủ tướng yêu cầu tập trung chuyển giao, làm chủ công nghệ hiện đại; đẩy mạnh quản trị khoa học, thông minh; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Bộ Xây dựng và Bộ Giáo dục và Đào tạo được giao xây dựng kế hoạch đào tạo ngắn hạn, trung hạn, dài hạn cho các trình độ từ công nhân kỹ thuật đến kỹ sư, tiến sĩ.
Bộ Công Thương xây dựng Đề án phát triển công nghiệp đường sắt, đồng thời huy động các tập đoàn, doanh nghiệp Nhà nước và tư nhân có năng lực công nghệ, sản xuất tham gia.
Với dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương căn cứ các mốc tiến độ tổng thể và nhiệm vụ được giao để xây dựng kế hoạch chi tiết, bảo đảm khởi công chậm nhất trong tháng 12/2026.
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn GiangThủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt

Thủ tướng chủ trì Phiên họp thứ hai BCĐ các công trình quan trọng lĩnh vực đường sắt
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Riêng dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan tiếp tục làm việc, thúc đẩy phía Trung Quốc sớm hoàn tất đàm phán hiệp định vay, bảo đảm tiến độ dự án.
Về giải phóng mặt bằng, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu các địa phương chủ động, học tập mô hình thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng như Hải Phòng, do Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban, huy động toàn bộ lực lượng tham gia.
Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu công tác giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng phải hoàn thành trong tháng 9/2025, để có thể bàn giao mặt bằng và khởi công trong tháng 12.
“Tinh thần tái định cư là phải tốt hơn nơi ở cũ, trường hợp cần thiết phải ứng trước kinh phí để thuê nhà cho người dân”, Thủ tướng nói.
Đối với các dự án đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục tinh thần phân cấp, vận dụng tối đa các cơ chế, chính sách đặc thù đã có. UBND TP. Hà Nội và TP.HCM được giao xây dựng kế hoạch chi tiết, tiến độ thực hiện các cơ chế chính sách theo Nghị quyết số 188, đồng thời ban hành kế hoạch riêng theo thẩm quyền.
Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng đi qua địa phận 9 tỉnh, thành phố và có chiều dài tuyến chính hơn 390km; 3 tuyến nhánh dài khoảng 27,9km.
Dự án được đầu tư theo hình thức đầu tư công với nguồn vốn sơ bộ khoảng 203.231 tỷ đồng (khoảng 8,369 tỷ USD).
Còn dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài 1.541km, tốc độ thiết kế 350km/h. Sơ bộ tổng mức đầu tư hơn 1,7 triệu tỷ đồng (khoảng 67,34 tỷ USD).