Liệu ông lớn Mỹ có chọn Việt Nam thế chỗ Trung Quốc?

© AP Photo / Chuck BurtonNike.
Nike. - Sputnik Việt Nam, 1920, 27.06.2025
Đăng ký
Nike sẽ mất thêm hơn 1 tỷ đô la Mỹ vì các đòn thuế quan của Hoa Kỳ, buộc một trong những ông lớn thời trang thể thao hàng đầu thế giới này phải tính đến việc chuyển dịch chuỗi cung ứng, giảm tối đa sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Trong khi Nike nỗ lực rời xa công xưởng Trung Quốc thì Việt Nam đang nổi lên là điểm đến thay thế hàng đầu trong chuỗi cung ứng của Nike.

Trung Quốc không còn là trung tâm sản xuất số một của Nike

Tập đoàn Nike, một trong những thương hiệu thời trang thể thao lớn nhất thế giới vừa công bố kết quả kinh doanh quý IV năm tài chính 2025 (kết thúc ngày 31/5/2025) với nhiều tín hiệu khá tiêu cực.
Doanh thu trong quý đạt 11,1 tỷ USD, giảm 12% so với cùng kỳ năm trước, trong khi lợi nhuận ròng lao dốc mạnh từ 1,5 tỷ USD xuống chỉ còn 211 triệu USD, mức sụt giảm tới hơn 85%.
Sự suy giảm này phản ánh rõ những khó khăn mà Nike đang đối mặt trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng cao, lượng hàng tồn kho lớn và áp lực từ chính sách thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Những yếu tố này buộc Nike phải tái cấu trúc toàn diện chuỗi cung ứng toàn cầu nhằm duy trì biên lợi nhuận và năng lực cạnh tranh.
Phát biểu trong cuộc họp với giới phân tích tài chính, ông Matt Friend, Giám đốc Tài chính của Nike cho biết hiện Trung Quốc vẫn đóng vai trò lớn trong chuỗi cung ứng của hãng, chiếm khoảng 16% sản lượng toàn cầu.
Tuy nhiên, với mức thuế lên đến 30% mà Mỹ đang áp dụng đối với giày dép và hàng dệt may nhập khẩu từ Trung Quốc, chi phí sản xuất tại thị trường này đã trở nên quá cao.
“Chúng tôi dự báo thuế nhập khẩu sẽ khiến chi phí của Nike tăng thêm khoảng 1 tỷ USD trong tài khóa 2026 (bắt đầu từ ngày 1/6)”, Giám đốc Tài chính Matt Friend cho biết.
Thủ tướng tiếp lãnh đạo một số tập đoàn lớn Trung Quốc đang hợp tác và đầu tư tại Việt Nam - Sputnik Việt Nam, 1920, 26.06.2025
Nhiều tập đoàn Trung Quốc muốn đổ hàng tỷ đô la vào Việt Nam
Nike đang từng bước rút sản xuất khỏi Trung Quốc và đặt mục tiêu giảm tỷ trọng xuống dưới 10% trước khi kết thúc năm tài chính 2026.
Đây là bước đi nằm trong chiến lược điều chỉnh tổng thể chuỗi cung ứng của Nike nhằm thích ứng với tình hình địa chính trị và thương mại toàn cầu. Hãng đồng thời lên kế hoạch làm việc chặt chẽ hơn với các nhà cung cấp và đối tác bán lẻ, cũng như có thể điều chỉnh giá bán tại một số thị trường để bù đắp chi phí gia tăng.

Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất quan trọng của Nike

Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang nổi lên là điểm đến thay thế hàng đầu trong chuỗi cung ứng của Nike.
Theo thống kê từ YaleGlobal, hiện nay khoảng 50% sản lượng giày dép và gần 29% hàng may mặc của Nike toàn cầu được sản xuất tại các nhà máy ở Việt Nam. Con số này cao hơn đáng kể so với bất kỳ quốc gia nào khác trong mạng lưới của hãng, bao gồm cả Trung Quốc, Indonesia hay Ấn Độ.
Việt Nam hiện là nơi tập trung hơn 130 nhà máy sản xuất cho Nike, với tổng số lao động trực tiếp dao động từ 460.000 đến 530.000 người. Mức này cao gấp bốn lần lực lượng lao động làm việc cho Nike tại Hoa Kỳ, theo báo cáo Manufacturing Map của Nike trước đó.
Các nhà máy này chủ yếu đặt tại TP.HCM, Đồng Nai, Bình Dương, Long An và Tây Ninh, những địa phương có hạ tầng công nghiệp phát triển, kết nối thuận lợi và lực lượng lao động dồi dào. Mức lương cơ bản của công nhân tại đây hiện dao động từ 150 đến 250 USD/tháng (khoảng 4–7 triệu đồng), chưa bao gồm các khoản phụ cấp và tiền làm thêm giờ.
Bên cạnh chi phí nhân công hợp lý, Việt Nam còn có lợi thế từ việc tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do quan trọng như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) hay Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Những hiệp định này mang lại ưu đãi thuế quan đáng kể, giúp sản phẩm sản xuất tại Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao hơn khi xuất khẩu sang các thị trường lớn.
Chính vì vậy, nhiều tổ chức phân tích quốc tế đã nhận định Việt Nam không chỉ là địa điểm sản xuất thay thế mà đang dần trở thành một mắt xích chiến lược trong kế hoạch dài hạn của Nike.
Việc hãng rút khỏi Trung Quốc là xu hướng không thể đảo ngược và Việt Nam hiện giữ vai trò then chốt trong việc đảm bảo tính ổn định của chuỗi cung ứng toàn cầu của hãng.
Hà Nội  - Sputnik Việt Nam, 1920, 26.06.2025
Rất ít quốc gia làm được như Việt Nam

Cơ hội và thách thức

Dù được xem là điểm đến hưởng lợi từ làn sóng chuyển dịch sản xuất toàn cầu, Việt Nam cũng đang phải đối mặt với không ít thách thức. Một trong số đó là nguy cơ từ các chính sách thương mại mới của Hoa Kỳ.
Theo một số phân tích từ Bloomberg và The Wall Street Journal, nếu Mỹ mở rộng chính sách thuế quan vốn từng áp lên hàng hóa Trung Quốc sang các nước khác có thặng dư thương mại cao, trong đó có Việt Nam, thì ngành sản xuất giày dép và quần áo của Việt Nam cũng sẽ không tránh khỏi bị ảnh hưởng. Trong kịch bản này, Nike có thể phải cân nhắc tăng giá bán, giảm đơn hàng, hoặc thậm chí chuyển hướng sản xuất sang các thị trường mới nổi như Bangladesh, Mexico hoặc Ấn Độ – nơi đang có nhiều chính sách thu hút FDI hấp dẫn không kém.
Một rủi ro khác đến từ yêu cầu ngày càng cao về lao động có tay nghề, minh bạch chuỗi cung ứng và tiêu chuẩn môi trường. Trong đó, Nike bị yêu cầu phải đảm bảo chuỗi cung ứng tuân thủ đầy đủ các quy định về lao động, quyền con người và phát triển bền vững.
Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết đối với các nhà máy tại Việt Nam trong việc cải thiện môi trường làm việc, minh bạch hóa hoạt động và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe.
Việc Nike giảm sản xuất tại Trung Quốc và gia tăng hiện diện tại Việt Nam mở ra cơ hội lớn cho ngành giày dép và dệt may trong nước.
Đây là thời điểm Việt Nam có thể nâng tầm vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, thu hút thêm đầu tư nước ngoài, chuyển giao công nghệ và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển vị thế này, Việt Nam cần có chiến lược dài hạn, đồng bộ trong cải thiện hạ tầng, đào tạo lao động và đảm bảo môi trường đầu tư minh bạch, ổn định.
Nếu tận dụng hiệu quả xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trong những trung tâm sản xuất lớn nhất thế giới trong ngành thời trang thể thao và hàng tiêu dùng toàn cầu. Để đạt được điều đó, sẽ cần sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà nước, doanh nghiệp và các tổ chức lao động trong việc kiến tạo một nền sản xuất hiện đại, công bằng và bền vững hơn.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp lãnh đạo một số tập đoàn hàng đầu Trung Quốc - Sputnik Việt Nam, 1920, 25.06.2025
Tập đoàn Trung Quốc đề xuất đầu tư tỷ USD vào Việt Nam
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала