Bị Mỹ đe doạ, Việt Nam siết hàng Trung Quốc đội lốt Made in Vietnam

© AP Photo / Hau DinhNgành dệt may tại Việt Nam
Ngành dệt may tại Việt Nam - Sputnik Việt Nam, 1920, 13.07.2025
Đăng ký
Trước sức ép từ phía Mỹ về tình trạng gian lận xuất xứ, Việt Nam đang khẩn trương hoàn thiện khung pháp lý mới nhằm ngăn chặn tình trạng đội lốt hàng “Made in Vietnam” và duy trì ổn định quan hệ thương mại với đối tác lớn nhất thế giới.
Bộ Công Thương đang lấy ý kiến hoàn thiện dự thảo Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa.
Có thể thấy, đây là động thái mạnh mẽ nhằm kiểm soát tình trạng hàng hóa nước ngoài, đặc biệt là từ Trung Quốc, có thể lợi dụng Việt Nam làm điểm trung chuyển để né thuế tại các thị trường như Mỹ, EU.

Nghị định mới ngăn hàng đội lốt "Made in Việt Nam" để trung chuyển

Theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), dự thảo mở rộng phạm vi điều chỉnh, cập nhật hàng loạt khái niệm mới như “hàng hóa không thay đổi xuất xứ”, “giấy chứng nhận xuất xứ giáp lưng” và “vật liệu giống nhau và có thể thay thế cho nhau”.
Lần đầu tiên, dự thảo phân định rõ giữa hàng hóa “thuần túy” (sản xuất hoàn toàn tại một nước) và “không thuần túy” (gia công từ nguyên liệu nhập khẩu), đồng thời bổ sung các tiêu chí kỹ thuật như chuyển đổi mã HS, tỷ lệ giá trị nội địa hóa để xác định xuất xứ.
Đặc biệt, dự thảo siết chặt quy định với hàng hóa trung chuyển, đưa vào khái niệm C/O giáp lưng – giấy chứng nhận xuất xứ trong các trường hợp hàng hóa đi qua nhiều nước trong chuỗi cung ứng. Đồng thời, cơ chế tự chứng nhận xuất xứ cũng được hoàn thiện, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp tận dụng ưu đãi thuế quan, vừa nâng cao trách nhiệm và tính minh bạch.
Ông Eric Trump, phó chủ tịch Tập đoàn Trump Organization, phát biểu tại lễ khởi công dự án tỉ USD ở Hưng Yên - Sputnik Việt Nam, 1920, 12.07.2025
Trump bỏ túi 5 triệu USD từ dự án đẳng cấp ở Việt Nam, Kinh Bắc nắm quyền kiểm soát
Bà Trịnh Thị Thu Hiền, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu cho biết, Việt Nam hiện đã có nhiều quy định liên quan đến xuất xứ hàng xuất khẩu, nhưng với hàng hóa lưu thông nội địa thì vẫn còn thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng.
Điển hình như Samsung là thương hiệu của Hàn Quốc, song họ đặt nhà máy gia công tại Việt Nam. Điều đó có nghĩa đây là sản phẩm điện thoại của Hàn Quốc, chứ không phải điện thoại của Việt Nam.
Theo bà Hiền, xét quy định liên quan đến bộ tiêu chí xuất xứ mà Việt Nam tham gia trong khuôn khổ các FTA, điện thoại Samsung được sản xuất tại Việt Nam từ những linh kiện được sản xuất tại Việt Nam hoặc linh kiện nhập khẩu từ các nước. Sau khi trải qua quá trình gia công, chế biến đầy đủ tại Việt Nam, biến đổi bản chất, những linh kiện đó trở thành sản phẩm điện thoại cuối cùng.
Nơi làm ra sự thay đổi về mặt bản chất, từ linh kiện đến điện thoại, được xác định là nơi xuất xứ của hàng hóa, do đó, cần phân biệt rõ khái niệm hàng hóa có xuất xứ của Việt Nam, có giấy chứng nhận xuất xứ Việt Nam theo các khuôn khổ hiệp định mà Việt Nam tham gia, thể hiện rõ với các khái niệm ghi nhãn “Made in Vietnam”, “Product of Vietnam” hay các khái niệm liên quan đến việc là hàng Việt Nam hay hàng Hàn Quốc.

Mỹ cảnh báo áp thuế 46% lên hàng Việt

Động thái hoàn thiện pháp lý về xuất xứ của Việt Nam diễn ra trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ gia tăng.
Đầu tháng 4 năm nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã tuyên bố áp mức thuế 46% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, với lập luận rằng Việt Nam đang bị lợi dụng làm con đường trung chuyển cho hàng hóa Trung Quốc để né thuế.
Tỷ phú Howard Lutnick, Bộ trưởng Thương mại Mỹ đương nhiệm, đồng thời là cố vấn thân cận của ông Trump cũng từng lên tiếng phàn nàn Việt Nam đang là con đường trung chuyển hàng hoá của Trung Quốc. Điều trần trước Quốc hội Mỹ, Lutnick còn từng tuyên bố sẽ không có chuyện miễn thuế 0-0 cho Việt Nam nếu Hà Nội không kiểm soát triệt để gian lận xuất xứ.
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn gặp Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tại Kuala Lumpur, Malaysia hôm 11/7 - Sputnik Việt Nam, 1920, 12.07.2025
Thái độ của các đối tác hàng đầu với Việt Nam
Tuyên bố cứng rắn của ông Trump và Lutnick lập tức tạo ra làn sóng lo ngại trong cộng đồng doanh nghiệp FDI tại Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất hàng điện tử, may mặc và đồ gỗ – những ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn vào Mỹ.
Trước sức ép này, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực ngoại giao chủ động. Là một trong những lãnh đạo nước ngoài điện đàm với Tổng thống Trump sớm nhất, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh thiện chí của Việt Nam trong việc kiểm soát gian lận thương mại, đồng thời đề nghị hai bên tìm giải pháp cân bằng.
Ở cuộc điện đàm mới nhất với người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Trump tuyên bố tạm thời hạ mức thuế xuống 20% cho hàng Việt Nam, tuy nhiên Mỹ vẫn giữ mức thuế 40% đối với các mặt hàng có dấu hiệu “trung chuyển bất hợp pháp” - tức hàng hóa có nguồn gốc từ Trung Quốc, chỉ qua Việt Nam để né thuế.
Để tránh nguy cơ bị áp thuế cao, Việt Nam đã triển khai chiến dịch truy xuất nguồn gốc hàng hóa trên diện rộng, đặc biệt tại các khu công nghiệp có nhiều doanh nghiệp FDI mới. Hải quan tăng cường kiểm tra chứng từ xuất xứ, trong khi Bộ Công Thương yêu cầu các hiệp hội ngành hàng rà soát nội bộ, công bố minh bạch tỷ lệ nội địa hóa.
Theo ông Nguyễn Anh Sơn – Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, các quy định mới trong dự thảo Nghị định sẽ giúp tăng tính minh bạch, thống nhất và khả năng phòng vệ của Việt Nam trong bối cảnh quốc tế đang siết chặt kiểm tra gian lận thương mại.
“Việc Mỹ cảnh báo thuế cao không chỉ ảnh hưởng đến một số mặt hàng, mà có thể kéo theo điều tra diện rộng. Chúng ta cần chủ động ứng phó để bảo vệ lợi ích quốc gia và uy tín thương hiệu Việt Nam”, ông Sơn nói.
Đến nay, hai bên đã trải qua ba vòng đàm phán cấp kỹ thuật và cấp cao, từ tháng 5 đến giữa tháng 7 bao gồm các cuộc họp trực tiếp tại Washington DC (9–12 6) và điện đàm cấp cao giữa Bộ trưởng Công thương Nguyễn Hồng Diên với ông Lutnick. Dự kiến, hai nước sẽ ký kết một Bản ghi nhớ hợp tác về chống gian lận thương mại và xác minh xuất xứ trong tháng 8 tới đây.
Trong khi các quy định mới đang được hoàn thiện, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lớn cho biết đang chủ động rà soát lại chuỗi cung ứng để đảm bảo đủ điều kiện cấp C/O theo các FTA mà Việt Nam tham gia.
Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ 8 của Mỹ, với kim ngạch song phương vượt 120 tỷ USD vào năm 2024. Trong khi đó Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.
Trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị và các biện pháp bảo hộ ngày càng tăng, các chuyên gia nhận định Việt Nam không còn con đường nào khác ngoài việc xây dựng hệ thống xuất xứ hàng hóa minh bạch, nhất quán và theo chuẩn quốc tế.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump  - Sputnik Việt Nam, 1920, 08.07.2025
Mỹ nên hành xử quân tử với Việt Nam
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала