Vượt tường âm thanh: Kỷ niệm 120 năm ngày sinh của người sáng tạo ra máy bay MiG huyền thoại

© Sputnik / RIA NovostiNhà thiết kế máy bay Artem Mikoyan
Nhà thiết kế máy bay Artem Mikoyan - Sputnik Việt Nam, 1920, 17.08.2025
Đăng ký
Ngành hàng không và sản xuất máy bay của Nga vừa kỷ niệm một ngày quan trọng: 120 năm ngày sinh của nhà thiết kế máy bay Artem Mikoyan, người sáng tạo ra hàng loạt máy bay chiến đấu.
Artem Mikoyan sinh ngày 5 tháng 8 năm 1905 tại một ngôi làng ở miền núi Armenia. Năm 1925, Artem đến Matxcơva và làm việc tại một nhà máy. Sau khi phục vụ trong quân đội, ông vào Học viện Không quân. Sau khi tốt nghiệp, ông làm việc với tư cách là đại diện quân sự tại một trong những nhà máy sản xuất máy bay. Năm 1939, ông được điều đến Cục Thiết kế của nhà thiết kế máy bay chiến đấu Nikolai Polikarpov và đứng đầu bộ phận máy bay tiêm kích hai tầng cánh I-153 "Chaika". Nhưng loại máy bay này rõ ràng đã lỗi thời vào cuối những năm 1930.
© Sputnik / Alexander KapustyanskiyNhà thiết kế máy bay Alexander Sergeevich Yakovlev (trái) và Artem Ivanovich Mikoyan xem một tạp chí.
Nhà thiết kế máy bay Alexander Sergeevich Yakovlev (trái) và Artem Ivanovich Mikoyan xem một tạp chí. - Sputnik Việt Nam, 1920, 11.08.2025
Nhà thiết kế máy bay Alexander Sergeevich Yakovlev (trái) và Artem Ivanovich Mikoyan xem một tạp chí.

Máy bay đánh chặn phòng không đầu tiên của Liên Xô

Cục thiết kế của Polikarpov đã có một số dự án về máy bay mới. Ví dụ, máy bay chiến đấu với động cơ V12 làm mát bằng nước. Tình cờ thay, không phải Artem Mikoyan, mà là phó của ông - Mikhail Gurevich – đã giới thiệu dự án này với ủy ban nhà nước. Kết quả là, một cục thiết kế mới được thành lập: Mikoyan và Gurevich. Kết quả là đã xuất hiện mô hình thử nghiệm của MiG-1 và máy bay MiG-3 được sản xuất hàng loạt. Trên thực tế, đây là máy bay chiến đấu đánh chặn phòng không tầm cao đầu tiên của Liên Xô. MiG-3 đã đóng một vai trò quan trọng trong giai đoạn đầu của Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại chống lại sự xâm lược của Đức Quốc xã.
Ví dụ, một phi đội đặc nhiệm gồm những phi công thử nghiệm Liên Xô giàu kinh nghiệm nhất đã được thành lập để bảo vệ Matxcơva khỏi các cuộc không kích của Đức. Họ đã lái MiG-3.

Thời đại máy bay phản lực

Năm 1945, Cục Thiết kế Mikoyan và Gurevich được giao nhiệm vụ phát triển máy bay chiến đấu phản lực sử dụng động cơ BMW và Jumo thu được từ Đức. Mùa xuân năm 1946, máy bay MiG-9 hai động cơ đã thực hiện chuyến bay đầu tiên, và một năm sau được đưa vào biên chế.
Истребитель украинской армии МИГ-29 с новым пилоном - Sputnik Việt Nam, 1920, 12.05.2024
Chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraina
Bộ Quốc phòng Nga: Phòng không Nga bắn rơi MiG-29 của Ukraina
Năm 1946, một phái đoàn các nhà sản xuất máy bay Liên Xô đã đến thăm Vương quốc Anh. Họ đã mua được giấy phép sử dụng động cơ Rolls-Royce: Derwent V, Nene I và Nene II. Cuối năm 1947, nguyên mẫu của máy bay chiến đấu MiG-15 được trang bị phiên bản "nội địa hóa" của động cơ Nene I - VK-1 đã thực hiện chuyến bay đầu tiên. MiG-15 trở thành máy bay chiến đấu phản lực sản xuất hàng loạt đầu tiên của Liên Xô. Và ngay sau đó, nó đã xuất trận lần đầu trong Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953). Khi đó, MiG-15 đã đối đầu thành công với F-86 Sabre, F-80 Shooting Star và F-84 Thunderjet của Mỹ. Trong hơn 3 năm trên bầu trời Triều Tiên, các phi công Liên Xô trên MiG-15 đã thực hiện 1.872 trận không chiến, bắn hạ 1.106 máy bay Mỹ và mất 335 máy bay của mình. Sau đó đã xuất hiện MiG-17 và MiG-19 - máy bay chiến đấu đánh chặn siêu thanh đầu tiên của Liên Xô.
Một sự thật thú vị là MiG-21 đã được sản xuất hàng loạt từ năm 1959 đến năm 1985, và phiên bản sao chép MiG-21 được cấp phép của Trung Quốc là Chengdu J-7 cho đến năm 2017. Máy bay này đã phục vụ tại 49 quốc gia, được sử dụng trong hàng chục cuộc xung đột cục bộ trên khắp thế giới, bắt đầu từ Kháng chiến lần thứ hai ở Việt Nam, Chiến tranh Ấn Độ-Pakistan năm 1971, Chiến tranh Ả Rập-Israel năm 1973, Chiến tranh Angola và kết thúc bằng Nội chiến Syria những năm 2010.
© Sputnik / Vladimir Perventsev  / Chuyển đến kho ảnhMáy bay MiG-21
Máy bay MiG-21 - Sputnik Việt Nam, 1920, 11.08.2025
Máy bay MiG-21
Trong khi MiG-21 phục vụ và chiến đấu, Cục Thiết kế Mikoyan tiếp tục phát triển các loại máy bay mới. Đó là MiG-23 - máy bay tiêm kích cánh cụp cánh xòe thế hệ thứ ba và MiG-27 - máy bay tiêm kích-ném bom có khả năng mang vũ khí hạt nhân chiến thuật. Cả hai máy bay này đều đã phục vụ tại 27 quốc gia và tham gia chiến đấu chống lại Phantom, F-15, F-111, Mirage, đã tấn công các mục tiêu mặt đất.

"Foxbat" chống lại "Blackbird"

MiG-25 (mã NATO - Foxbat) đã thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 1964 và được đưa vào biên chế năm 1970. Đây là loại máy bay hoàn toàn khác biệt so với các máy bay Mikoyan trước đó. Nhiệm vụ chính của MiG-25 là đánh chặn các máy bay ném bom chiến lược của đối phương ở độ cao lớn và tốc độ cao. Nhiệm vụ thứ hai là máy bay trinh sát và tiêm kích đánh chặn siêu thanh.
Một trong những lý do cho sự ra đời của MiG-25 là các chuyến bay của máy bay trinh sát chiến lược SR-71 Blackbird của Mỹ dọc biên giới Liên Xô. Blackbird có khả năng đạt độ cao 24-26 km và tốc độ 3.300-3.500 km/h. Thời bấy giờ, những chiếc máy bay này vẫn là mục tiêu khó bị đánh chặn đối với tên lửa phòng không Liên Xô. Người Mỹ đã tin chắc rằng, không một máy bay chiến đấu nào có thể đánh chặn được Blackbird. Tuy nhiên, MiG-25 có thể vượt trội hơn máy bay Mỹ về độ cao, tốc độ và cả tốc độ leo cao.
© Sputnik / Skrirnikov / Chuyển đến kho ảnhMiG-25
MiG-25 - Sputnik Việt Nam, 1920, 11.08.2025
MiG-25
Ngoài ra, đã có một lần khi MiG-25 ngăn chặn được một cuộc xung đột hạt nhân cục bộ: vào ngày 5 tháng 10 năm 1973 đã bùng nổ cuộc chiến tranh Ả Rập-Israel. Ban đầu nó có nguy cơ dẫn đến thảm họa ở Israel, và Thủ tướng Israel Golda Meir đã ra lệnh chuẩn bị cho cuộc tấn công hạt nhân vào Cairo và Damascus. Tuy nhiên, vào ngày 13 tháng 10, chiếc MiG-25 đã cất cánh từ một sân bay ở vùng Astrakhan và đã bay đến Tel Aviv trong vòng chưa đầy 2 giờ. Những chiếc Mirage và Phantom của Israel hông thể đánh chặn chiếc máy bay đang bay ở độ cao 23 km, điều mà họ không thể đạt được và bay với tốc độ gấp đôi tốc độ của họ. MiG-25 đã bay 6 vòng trên thủ đô Israel và rời đi. Phía Israel đã hiểu được ý nghĩa ẩn chứa đằng sau chuyến bay này và đã từ chối tiến hành cuộc tấn công hạt nhân vào người Ả Rập. Và phi công của chiếc MiG-25 đó đã được trao tặng danh hiệu Anh hùng Liên Xô.
MiG-31 là phiên bản phát triển từ MiG-25. Loại máy bay này đã trải qua quá trình hiện đại hóa vào thời hậu Xô Viết, nó vẫn đang được Không quân Vũ trụ Nga sử dụng làm máy bay tiêm kích đánh chặn siêu thanh thế hệ 4+ để thực hiện các nhiệm vụ phòng không và phòng thủ tên lửa và là phương tiện mang tên lửa, bao gồm cả tên lửa siêu thanh Kinzhal.
© Sputnik / Evgeny Biyatov / Chuyển đến kho ảnhMáy bay chiến đấu đa năng MiG-31 với tên lửa siêu thanh "Kinzhal"
Máy bay chiến đấu đa năng MiG-31 với tên lửa siêu thanh Kinzhal - Sputnik Việt Nam, 1920, 11.08.2025
Máy bay chiến đấu đa năng MiG-31 với tên lửa siêu thanh "Kinzhal"
Làm việc đến kiệt sức trong nỗ lực không ngừng để chế tạo những chiếc máy bay tốt hơn yêu cầu của khách hàng, các vụ tai nạn máy bay và cái chết của phi công đã làm suy yếu sức khỏe của Artem Mikoyan. Ông lên cơn đau tim đầu tiên sau khi một chiếc MiG-9 rơi ngay trước mắt ông vào tháng 7 năm 1946. Một cú sốc nghiêm trọng khác là vụ tai nạn của chiếc MiG-15 huấn luyện vào tháng 3 năm 1968: Yuri Gagarin, nhà du hành vũ trụ đầu tiên của thế giới, và phi công Vladimir Seregin đã thiệt mạng khi chiếc máy bay huấn luyện MiG-15 của họ gặp nạn trong một chuyến bay huấn luyện thường lệ. Một vụ tai nan khác vào mùa xuân năm 1969 của chiếc MiG-25P thử nghiệm đã dẫn đến cơn đau tim thứ hai. Vào ngày 8 tháng 12 năm 1970, một ca phẫu thuật tim đã được thực hiện, nhưng ngày hôm sau Artem Mikoyan đã qua đời ở tuổi 65.

Sự nghiệp thiết kế máy bay của Mikoyan vẫn tiếp tục phát triển

Các công việc của nhà thiết kế được các đồng nghiệp tiếp nối. Ngày 6 tháng 10 năm 1977, nguyên mẫu của máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không hạng nhẹ thế hệ thứ 4 - MiG-29 đã thực hiện chuyến bay đầu tiên. Năm 1983, nó đã được đưa vào biên chế và cho đến nay, cả phiên bản cơ bản lẫn các biến thể hiện đại của MiG-29 vẫn đang phục vụ tại hơn 30 quốc gia. Trong những năm 2010, máy bay tiêm kích-ném bom hạng nhẹ đa năng thế hệ 4++ MiG-35 đã được chế tạo dựa trên nền tảng MiG-29.
Thỉnh thoảng, giới truyền thông đưa tin về một phát triển mới nhất của công ty RSK MiG (tiền thân là Cục Thiết kế Mikoyan) - MiG-41 hay PAK DP là tiêm kích đánh chặn tầm xa siêu thanh thế hệ thứ 6. Rõ ràng, nó được thiết kế để thay thế MiG. Tuy nhiên, vẫn chưa có thông tin cụ thể nào về MiG-41. Đây chưa phải là lúc để tiết lộ tất cả các thông tin.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала