Chính phủ Thái Lan có cứu nổi “con gà đẻ trứng vàng”?
17:02 11.09.2025 (Đã cập nhật: 18:04 11.09.2025)
© Sputnik / Pavel Lvov
/ Đăng ký
Bangkok đang tung ra những chiêu bài chiến lược để vực dậy ngành "công nghiệp không khói", trong bối cảnh lượng khách quốc tế sụt giảm đáng báo động và hình ảnh quốc gia bị lung lay bởi bất ổn chính trị và căng thẳng biên giới.
Du lịch Thái Lan: Đằng sau những con số
Từng là biểu tượng thành công của du lịch châu Á, Thái Lan đã ghi nhận gần 40 triệu lượt khách quốc tế vào năm 2019. Nhưng sau cơn bão đại dịch, dấu hiệu phục hồi đang chững lại một cách đáng lo ngại.
Tính đến tháng 8/2025, Thái Lan chỉ đón khoảng 21,9 triệu lượt khách, giảm 7,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, thị trường Trung Quốc, “nguồn sống” lớn nhất của du lịch Thái, dự báo sẽ sụt giảm tới 40% trong năm nay.
Không còn là câu chuyện của dịch bệnh hay kinh tế toàn cầu, du lịch Thái Lan đang phải đối mặt với những tổn thương từ bên trong: các vụ bạo lực tại Bangkok, căng thẳng biên giới với Campuchia và một môi trường chính trị ngày càng nhạy cảm. Hình ảnh “vùng đất nụ cười” đang nhòe đi trong mắt du khách quốc tế.
Nhận định về bối cảnh du lịch Thái Lan thời gian gần đây với Sputnik, PGS.TS Phạm Trung Lương, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Du lịch, Thành viên Tổ chuyên gia Tư vấn Quy hoạch Quốc gia cho biết:
“Thái Lan từ trước đến nay luôn là quốc gia đi đầu trong khu vực về việc thu hút khách du lịch quốc tế. Tuy nhiên, thời gian gần đây, họ cũng gặp phải một số yếu tố ảnh hưởng đến dòng khách này, chẳng hạn như sự bất ổn trong nội bộ và đặc biệt là mối quan hệ ngoại giao với Campuchia. Những yếu tố mang tính chất ‘nhạy cảm’ như vậy chắc chắn đã tác động đến hình ảnh của Thái Lan trên trường quốc tế. Vì vậy, trong thời gian gần đây, lượng khách quốc tế đến Thái Lan có phần chững lại, dù hiện tại họ vẫn giữ vị trí dẫn đầu trong khu vực, với hơn 22 triệu lượt khách chỉ trong vòng 8 tháng đầu năm, tính đến tháng 8”.
Chiến lược "chất lượng hơn số lượng" của Tổng cục Du lịch Thái Lan, với kỳ vọng thu hút nhóm khách chi tiêu cao vẫn chưa mang lại kết quả rõ rệt. Nhiều khách sạn tại Thái Lan buộc phải giảm giá phòng để duy trì công suất, dù giá trung bình đã tăng gấp đôi so với năm 2021. Ngành khách sạn, theo đánh giá của Tris Rating, đang đối mặt áp lực lớn lần đầu tiên sau 4 năm.
Trong bối cảnh nền kinh tế Thái Lan tăng trưởng chậm và còn phụ thuộc lớn vào du lịch (chiếm 14,71% GDP và gần 12% việc làm), các chương trình kích cầu đang trở thành công cụ chính trị để củng cố niềm tin vào chính phủ đương nhiệm.
Chính phủ có đủ phép màu?
Trước nguy cơ mất đà phục hồi, Bangkok tung ra sáng kiến "Mua vé quốc tế, tặng vé bay nội địa miễn phí”. Mục tiêu: thu hút 200.000 lượt khách quốc tế, với ngân sách hơn 21 triệu USD, trong thời gian từ tháng 9 đến tháng 11, mùa cao điểm du lịch.
Đây được xem là động thái táo bạo nhất trong loạt chính sách kích cầu gần đây, bên cạnh miễn visa cho du khách Trung Quốc, cấp visa dài hạn cho lao động từ xa, và thậm chí cân nhắc mở casino.
Theo PGS.TS Phạm Trung Lương, để khắc phục tình trạng bất ổn chính trị và duy trì vị thế du lịch hàng đầu trong khu vực, đây là bước đi mạnh mẽ tiếp theo của Chính phủ Thái Lan nhằm phục hồi lại hình ảnh quốc gia và tiếp tục duy trì sức hút đối với khách du lịch quốc tế sau chính sách miễn thị thực cho một số quốc gia.
“Đây là một bước đi chiến lược, góp phần tạo thêm sự thuận tiện và hấp dẫn cho du khách khi lựa chọn điểm đến. Bởi lẽ, đối với khách quốc tế, yếu tố thuận tiện, chi phí hợp lý và sự dễ dàng trong việc tiếp cận điểm đến là rất quan trọng. Chính sách miễn visa này đồng nghĩa với việc họ trao thêm một ‘quyền lựa chọn’ cho du khách, một hình thức ưu đãi trực tiếp <...> Nó có thể tạo ra lợi thế cạnh tranh đối với phân khúc khách quốc tế phổ thông, những người ưu tiên sự thuận tiện và chi phí hợp lý khi lựa chọn điểm đến. Việc tặng vé máy bay nội địa cũng có thể giúp du khách quốc tế có thêm lựa chọn khi di chuyển trong Thái Lan, từ đó tăng khả năng tiêu dùng và lưu trú”, PGS.TS Phạm Trung Lương nhìn nhận.
Chính phủ Thái Lan kỳ vọng rằng các chương trình kích cầu mới sẽ giúp tái phân bổ dòng khách khỏi những điểm đến quá tải như Bangkok hay Phuket, đồng thời thúc đẩy mô hình du lịch bền vững và lan tỏa lợi ích đến nhiều địa phương hơn trên cả nước.
Dù vậy, nguyên Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Du lịch nhấn mạnh rằng, chính sách này không thể là “cây đũa thần” để thay đổi toàn bộ cục diện. Bởi ngân sách có giới hạn và hiệu quả chủ yếu đến từ việc giảm chi phí cho du khách, chứ chưa chạm vào những yếu tố cốt lõi để xây dựng hình ảnh điểm đến bền vững như an toàn, trải nghiệm đặc trưng và môi trường ổn định.
“Theo tôi, đây là một chính sách mang tính ngắn hạn. Thứ nhất, khả năng Thái Lan duy trì lâu dài chính sách này sẽ gặp không ít khó khăn, cả về ngân sách lẫn hiệu quả điều hành. Thứ hai, như tôi đã phân tích, chính sách này không thực sự gắn với một chiến lược phát triển du lịch bền vững. Nếu nói rằng miễn visa để thu hút khách đến những điểm đến hoang sơ, chưa từng được khám phá, thì điều đó không thực sự hợp lý. Bởi lẽ, những điểm đến có sân bay, vốn được ưu tiên trong chính sách này, thường đã khá phổ biến và quen thuộc với du khách. Còn những điểm thực sự mới mẻ, hoang sơ thì lại không được hưởng lợi từ chính sách, bởi chúng thường không có điều kiện hạ tầng giao thông như sân bay. Do đó, tôi cho rằng đây là chính sách ngắn hạn, và tác động chính cũng chỉ nằm ở phân khúc khách phổ thông, chứ không vươn được tới nhóm trung - cao cấp”.
Vị chuyên gia cũng nói thêm, với phân khúc khách cao cấp hoặc trung cấp trở lên, chi phí bay nội địa không phải là yếu tố mang tính quyết định. Với họ, điều quan trọng hơn là hình ảnh điểm đến, sự an toàn, ổn định và trải nghiệm du lịch trọn vẹn.
Vì thế, chính sách này của Thái Lan có thể có hiệu quả trong ngắn hạn, tác động chủ yếu đến nhóm khách phổ thông, nhưng không có tác dụng lâu dài hay sâu rộng đối với các phân khúc khách cao hơn. Đồng thời, vẫn thiếu tính logic khi gắn với mục tiêu phân bổ khách đến các điểm du lịch mới.
Không phải mô hình nào Việt Nam cũng có thể học hỏi
Thái Lan không đơn độc trong cuộc đua giành lại du khách. Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore đều đã triển khai các chương trình hỗ trợ vé bay, miễn visa, hoặc kết hợp du lịch với chiến dịch "xanh hóa".
Tại châu Âu, nhiều quốc gia khuyến khích du khách đến vùng quê, thị trấn nhỏ, không chỉ để giảm tải hạ tầng mà còn tạo trải nghiệm khác biệt, thân thiện với môi trường.
Để nói về học hỏi kinh nghiệm, PGS.TS Phạm Trung Lương chia sẻ, không phải mô hình nào cũng có thể “copy & paste” vào Việt Nam hay khu vực.
“Nhiều chính sách du lịch thành công ở Thái Lan hay Malaysia dựa trên nền tảng thể chế và văn hóa cởi mở. Việt Nam không thiếu ý tưởng, nhưng vẫn vướng rào cản từ chính sách visa, giới hạn thể chế và chuẩn mực văn hóa,” ông Lương chia sẻ.
Ví dụ, các yếu tố như casino, show diễn đậm tính giải trí hay tự do hóa hoạt động du lịch đêm vốn là "mỏ vàng" tại Thái Lan, lại không dễ dàng triển khai tại Việt Nam. Chính sách visa, một rào cản lớn đối với du khách quốc tế, dù đã có cải thiện, nhưng vẫn chưa đủ mạnh để tạo đột phá.
“Nói cách khác, Việt Nam không phải không nhìn thấy các mô hình hay, nhưng cái khó là làm sao để biến những mô hình đó thành chính sách phù hợp trong bối cảnh riêng của mình. Tức là phải có một lối đi riêng, dựa trên những điều kiện và đặc điểm thực tế của Việt Nam”, chuyên gia nói thêm với Sputnik.
Quay trở lại câu chuyện du lịch Thái Lan, dù được kỳ vọng sẽ tạo ra đột phá, chương trình tặng vé bay miễn phí vẫn đang chờ sự phê duyệt chính thức từ nội các mới của Chính phủ Thái Lan. Trong lúc đó, du khách quốc tế được khuyến cáo nên theo dõi thông tin cập nhật trước khi lên kế hoạch du lịch tới quốc gia Đông Nam Á này.
Thế nhưng, chính sách khuyến mãi dù có hấp dẫn đến đâu cũng không thể thay thế được những yếu tố cốt lõi, tạo nên sức hút lâu dài của một điểm đến.
Thái Lan có thể tặng vé, nhưng không thể tặng cảm giác yên tâm. Có thể giảm giá, nhưng không thể mua được sự trung thành của du khách.
Khi thế giới du lịch ngày càng cạnh tranh, vấn đề không chỉ là khách có đến mà là họ có quay lại hay không.
