Báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng, Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, Việt Nam đã khởi tố 228 vụ với 492 bị can về tội tham nhũng, có sự cấu kết giữa cán bộ nhà nước và doanh nghiệp, đặc biệt nguy cơ tội phạm kinh tế, tham nhũng có tổ chức, xuyên quốc gia, một số tội phạm kinh tế, tham nhũng ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Trong khi đó, các thế lực thù địch trong và ngoài nước tiếp tục gia tăng các hoạt động chống phá Việt Nam trên nhiều lĩnh vực. Mặc dù đã có Luật An ninh mạng, nhưng tình trạng lộ bí mật nhà nước trên không gian mạng ngày càng nghiêm trọng.
Việt Nam đã khởi tố 228 vụ với 492 bị can phạm tội tham nhũng
Sáng 14/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam họp phiên thứ 48 tiến hành lắng nghe loạt báo cáo công tác năm 2020 của Tòa án Nhân dân Tối cao, Báo cáo của Chính phủ về về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, thi hành án và phòng, chống tham nhũng năm 2020, đồng thời, Ủy ban Tư pháp Quốc hội cũng có báo cáo thẩm tra về vấn đề này.
Thượng tướng Lê Quý Vương - Thứ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền trình bày Báo cáo công tác phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2020 (từ ngày 1/10/2019 đến ngày 31/7/2020).
Theo Báo cáo của Thứ trưởng Bộ Công an, năm 2020, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có những diễn biến phức tạp mới, đặt ra nhiều khó khăn, thách thức lớn, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo các bộ, ngành xây dựng thể chế, hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, các chính sách nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn hệ thống chính trị và toàn dân.
Trong đó, Thượng tướng Lê Quý Vương nhấn mạnh, công tác phòng ngừa tội phạm được chú trọng hơn, kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội, phòng ngừa nghiệp vụ và tấn công trấn áp tội phạm, đạt kết quả tích cực.
“Bộ Công an phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương đã chủ động nắm bắt, nghiên cứu, phân tích, đánh giá, dự báo sát tình hình thế giới và khu vực để tham mưu, thực hành. trình bày các giải pháp giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ an ninh quốc gia, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động”, báo cáo của Chính phủ cho biết.
Cụ thể, Thượng tướng Lê Quý Vương nêu rõ, trong thời gian qua, lực lượng Công an đã triệt phá 2.485 băng, ổ nhóm tội phạm hình sự các loại, trấn áp mạnh mẽ tội phạm liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, tạo chuyển biến tích cực.
Báo cáo của Chính phủ khẳng định, thông qua công tác phòng ngừa, đấu tranh đã góp phần làm giảm 3,19% số vụ án hình sự so với cùng kỳ năm 2019. Đặc biệt, cơ quan chức năng phát hiện 17.887 vụ phạm tội và vi phạm pháp luật về trật tự quản lý kinh tế (tăng 25,19%).
Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, đã xử lý 228 vụ, 492 bị can về các tội danh tham nhũng, trong đó khởi tố 23 vụ, 158 bị can phạm tội về chức vụ. Có 19.682 vụ vi phạm pháp luật về môi trường bị phát hiện, đồng thời, Cơ quan điều tra đã khởi tố 347 vụ, 357 bị can.
Đối với tội phạm ma túy, ngành Công an đã phá 24.842 vụ với 40.461 đối tượng, thu giữ trên 580kg hêrôin, gần 3,2 tấn và gần 1,7 triệu viên ma túy tổng hợp.
“Tuy nhiên, tội phạm về ma túy vẫn diễn biến phức tạp. Hoạt động của tội phạm ma túy xuyên quốc gia, có yếu tố nước ngoài giảm nhưng ma túy tổng hợp từ Lào, Campuchia vận chuyển vào Việt Nam tiếp tục có chiều hướng gia tăng”, Báo cáo Chính phủ nêu rõ.
Tội phạm kinh tế, tham nhũng có tổ chức, nhiều vụ lộ bí mật nhà nước trên mạng
Mặc dù đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên, Báo cáo của Chính phủ cũng thừa nhận, tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn diễn biến phức tạp. Công tác phòng ngừa tội phạm chưa đem lại hiệu quả thực chất, phòng ngừa xã hội ở một số địa phương còn mang tính hình thức, trong khi đó phòng ngừa nghiệp vụ chưa đạt hiệu quả cao.
Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước trên nhiều lĩnh vực còn một số tồn tại, hạn chế, chưa theo kịp diễn biến của tình hình, còn sơ hở để tội phạm lợi dụng hoạt động. Để xảy ra vi phạm trong điều tra, xử lý tội phạm.
Đặc biệt, trong khi đó, Thứ trưởng Lê Quý Vương nhấn mạnh, các thế lực thù địch trong và ngoài nước tiếp tục gia tăng các hoạt động chống phá trên nhiều lĩnh vực. Tình trạng lộ bí mật nhà nước trên không gian mạng ngày càng nghiêm trọng. Các hoạt động nhập cảnh bất hợp pháp diễn ra phức tạp, đặc biệt là trong thời gian dịch Covid-19 bùng phát trở lại.
Trong Báo cáo của Chính phủ cũng nêu rõ, tội phạm, vi phạm về tham nhũng, kinh tế vẫn chủ yếu xảy ra ở một số lĩnh vực kinh tế trọng điểm, nhạy cảm với các thủ đoạn như lợi dụng chức vụ, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, lợi dụng sơ hở trong quy định, buông lỏng quản lý, giám sát để thực hiện hành vi phạm tội.
Đặc biệt, Thượng tướng Lê Quý Vương nhấn mạnh có sự câu kết, câu kết giữa cán bộ có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan quản lý nhà nước với những người trong doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước.
Ngoài ra, theo đại diện Bộ Công an, nguy cơ tội phạm kinh tế, tham nhũng có tổ chức, xuyên quốc gia, một số tội phạm kinh tế, tham nhũng ngoài lãnh thổ Việt Nam.
Về phương hướng đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng trong thời gian tới, Thượng tướng Lê Quý Vương cho biết, cơ quan công an sẽ mở các đợt cao điểm đấu tranh, trấn áp tội phạm.
Theo đó, lực lượng Công an sẽ tập trung đấu tranh với tội phạm có tổ chức, tội phạm hoạt động theo kiểu “xã hội đen”, liên quan đến “tín dụng đen”, tội phạm sử dụng vũ khí, vật liệu nổ để gây án, tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.
Báo cáo của Chính phủ nhấn mạnh, Bộ Công an sẽ chủ động phát hiện, đấu tranh có hiệu quả với tội phạm kinh tế, buôn lậu, tham nhũng, chức vụ, tội phạm môi trường, ma túy, tội phạm sử dụng công nghệ cao, tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Cũng trong báo cáo của mình, Chính phủ tiếp tục đề nghị Quốc hội tiếp tục tổ chức giám sát tối cao các chuyên đề về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả công tác này.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nhấn mạnh, Ủy ban Tư pháp đề nghị Chính phủ cần có đánh giá cụ thể về hiệu quả của công tác phòng ngừa với các loại tội phạm này, các nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm và có giải pháp để đấu tranh hiệu quả trong thời gian tới.
“Công tác quản lý xuất nhập cảnh, công tác quản lý người nước ngoài cư trú trên địa bàn nhất là ở cấp cơ sở còn nhiều hạn chế, xuất hiện nhiều đường dây đưa người nước ngoài vào nước ta trái phép để thu lợi bất chính, có vụ việc người nước ngoài đã cư trú trái phép trong thời gian dài mới bị phát hiện”, bà Lê Thị Nga chỉ rõ.
Cũng theo Ủy ban Tư pháp, việc lợi dụng mạng viễn thông, mạng Internet, mạng xã hội để làm mất an ninh trật tự, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tổ chức đánh bạc vẫn diễn ra tràn lan nhưng chưa được ngăn chặn hiệu quả. Điều này cho thấy công tác quản lý mạng xã hội, mạng viễn thông, mạng Internet vẫn còn nhiều bất cập.
Tham nhũng ở Việt Nam được kiềm chế, có chiều hướng giảm?
Trong sáng 14/9, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng năm 2020 trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Tiến hành trình bày báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án và phòng, chống tham nhũng năm 2020, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khải cho biết, năm 2020, với những nỗ lực không ngừng nghỉ kể từ đầu nhiệm kỳ Đại hội Đảng XII, công tác phòng, chống tham nhũng có những bước tiến mạnh mẽ, đạt nhiều kết quả quan trọng.
Theo đó, nạn tham nhũng được kiềm chế, từng bước được ngăn chặn và đang có chiều hướng thuyên giảm.
“Công tác phòng chống tham nhũng không những không chững lại hay chùng xuống, mà tiếp tục được duy trì, đẩy mạnh, khẳng định mạnh mẽ quyết tâm chống tham nhũng 'không có vùng cấm, không có ngoại lệ' của Đảng, Nhà nước”, ông Lê Minh Khái nhấn mạnh.
Thực tế này được cán bộ, đảng viên, nhân dân, dư luận quốc tế đồng tình ủng hộ, đánh giá cao. Qua đó, góp phần quan trọng giữ vững ổn định, chính trị, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, làm trong sạch bộ máy và hỗ trợ, phục vụ tốt cho công tác nhân sự đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, củng cố thêm niềm tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.
Tuy nhiên, Báo cáo của Chính phủ do Tổng Thanh tra Lê Minh Khái trình bày cũng nêu rõ, trong quá trình đấu tranh, phòng chống tham nhũng gặp một số khó khăn, vướng mắc do một số đơn vị, địa phương chưa nghiêm túc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng tại cơ quan, đơn vị mình.
Báo cáo về phòng chống tham nhũng nói đến kiểm soát xung đột lợi ích
Điểm mới trong báo cáo phòng chống tham nhũng năm nay của Chính phủ chính là việc đề cập đến nội dung “kiểm soát xung đột lợi ích”.
Theo Tổng Thanh tra Lê Minh Khái, các tình huống xung đột lợi ích là một thực tế luôn tồn tại trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị và tiềm ẩn hành vi tham nhũng.
“Nếu kiểm soát tốt sẽ góp phần quan trọng phòng ngừa, giảm thiểu các biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, vụ lợi cá nhân”, báo cáo của Chính phủ nhấn mạnh.
Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, trong kỳ báo cáo này, có hai cá nhân bị tạm đình chỉ và một người bị đình chỉ công vụ được giao do có xung đột lợi ích.
Trong báo cáo của Chính phủ, liên quan đến việc thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ, các cơ quan chức năng đã tiến hành 2.944 cuộc kiểm tra và phát hiện 335 vụ, 467 đối tượng vi phạm (tăng 37,7% số vụ và 74,7% số vụ việc). người vi phạm so với năm 2019).
Theo đó, có 56 người đã bị xử lý kỷ luật, 64 người bị xử lý hình sự, kiến nghị thu hồi và bồi thường gần 43 tỷ đồng, đã được thu hồi và bồi thường gần 23 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, việc thực hiện nộp lại quà tặng tiếp tục được chỉ đạo nghiêm, quán triệt mạnh mẽ. Theo đó, năm 2020, chỉ có 3 trường hợp nộp lại quà tặng với tổng trị giá 31,8 triệu đồng, trong khi cùng kỳ năm trước, Thanh tra Chính phủ không ghi nhận trường hợp nào.
Ngoài ra, Báo cáo của Chính phủ chỉ rõ, qua 4.706 cuộc thanh tra hành chính và 150.560 cuộc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành, lực lượng thanh tra đã phát hiện vi phạm về kinh tế 64.551 tỷ đồng, 7.077 ha đất, kiến nghị thu hồi 26.007 tỷ đồng và hơn 1.174 ha đất.
Về kết thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Thanh tra Chính phủ cũng cho biết, có trên 89.915 quyết định xử phạt vi phạm hành chính các tổ chức, cá nhân với số tiền 6.423 tỷ đồng đã được tiến hành, đồng thời chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự 124 vụ, 118 đối tượng. Riêng Thanh tra Chính phủ, chuyển cơ quan điều tra 14 vụ việc.
Ngoài ra, qua giải quyết khiếu nại, tố cáo, các cơ quan hành chính nhà nước các cấp đã kiến nghị xử lý vi phạm 541 người (đã xử lý 386 người), chuyển cơ quan điều tra 12 vụ, 13 đối tượng.
Đáng chú ý, Kiểm toán Nhà nước cũng chuyển hồ sơ 4 vụ việc có dấu hiệu tội phạm được phát hiện sang Cơ quan Cảnh sát điều tra; 2 vụ việc báo cáo Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Công an điều tra, xử lý.
Thanh tra Chính phủ cũng cung cấp 101 báo cáo kiểm toán và các tài liệu có liên quan theo yêu cầu của các cơ quan chức năng để phục vụ điều tra, kiểm tra, giám sát và thực hiện tố tụng.
Báo cáo chống tham nhũng của Chính phủ có tên ông Nguyễn Đức Chung
Đặc biệt, trong Báo cáo về phòng, chống tham nhũng của Chính phủ nêu rõ các biện pháp chế độ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị trong phòng, chống tham nhũng.
Trong đó có việc áp dụng biện pháp tạm đình chỉ công tác, tạm thời điều động sang vị trí công tác khác. Các cấp, các ngành đã tập trung thực hiện các quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng về việc tạm đình chỉ công tác, tạm thời chuyển sang vị trí công tác khác đối với các trường hợp cần điều chỉnh theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng và Nghị định 59/2019.
Báo cáo của Thanh tra Chính phủ cũng cho hay, có nhiều trường hợp cán bộ bị tạm đình chỉ công tác để phục vụ công tác điều tra các vụ án, trong đó có cả cán bộ thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý như Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung (với ba vụ án hình sự liên quan đến đại án Nhật Cường, mua chế phẩm xử lý nước ô nhiễm ở Hà Nội Redoxy-3C…), Phó Chủ tịch UBND TP. HCM Trần Vĩnh Tuyến.
Về xử lý trách nhiệm người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng, Thanh tra Chính phủ khẳng định, có 81 trường hợp người đứng đầu thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng, đã xử lý kỷ luật 62 người (tăng 66,1% so với năm 2019). Đồng thời, 12 trong số đó bị xử lý hình sự khi để xảy ra hành vi tham nhũng trong cơ quan, tổ chức, đơn vị do mình quản lý, quản lý.
Báo cáo của Chính phủ cũng “điểm mặt, chỉ tên” các địa phương dẫn đầu danh sách có số người bị kỷ luật là Bình Thuận với 23 người. Tiếp đến là An Giang 6 người, Thái Nguyên 5 người, Bộ Xây dựng 4 người.
Các tỉnh Hòa Bình, Thái Nguyên, Tiền Giang mỗi nơi 3 người. Kiên Giang, Cao Bằng, Sơn La mỗi nơi 2 người. Bộ Tài chính, Bảo hiểm xã hội, Hải Phòng, Thái Bình, Gia Lai, Đồng Tháp, mỗi nơi kỷ luật 1 người.
Về quá trình tố tụng, ông Lê Minh Khải thông tin, các cơ quan điều tra của lực lượng Công an đã thụ lý điều tra 508 vụ, 1.186 bị can về tội tham nhũng, 231 vụ, 650 bị can bị đề nghị khởi tố. Cơ quan chức năng cũng tiến hành đình chỉ điều tra 29 vụ, 55 nghi can, đình chỉ điều tra 8 vụ án, 2 bị can.
Xử lý nghiêm minh tham nhũng trong Quân đội
Báo cáo do Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái trình bày cũng nêu rõ, tại Bộ Quốc phòng, quá trình điều tra, xử lý tham nhũng cho thấy có một vụ án tham nhũng đã được điều tra, xử lý với số tiền thiệt hại khoảng 27,7 tỷ đồng.
Số tiền thu hồi trong giai đoạn điều tra là hơn 2,1 tỷ đồng. Đã khởi tố, điều tra 4 vụ với 4 bị can, chuyển Viện kiểm sát đề nghị truy tố 3 vụ với 3 bị can. Vụ việc còn lại đang trong giai đoạn điều tra.
Theo Tổng Thanh tra Chính phủ, tình hình tội phạm tham nhũng có liên quan đến Quân đội cơ bản được phát hiện kịp thời, xử lý nghiêm minh, góp phần giữ nghiêm kỷ cương, pháp luật, nâng cao sức mạnh sẵn sàng chiến đấu của Quân đội.
Để công tác phòng, chống tham nhũng ngày càng hiệu quả, năm 2021, Chính phủ kiến nghị Quốc hội nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách, nhất là trong quản lý, sử dụng cán bộ, tăng cường hoạt động giám sát phòng, chống tham nhũng, giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ; kiểm soát tài sản, thu nhập, giải quyết khiếu nại, tố cáo phục vụ cho công tác nhân sự Đại hội Đảng các cấp.
Chính phủ cũng đề nghị Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, các cơ quan tố tụng tiếp tục tập trung công tác thu hồi tài sản tham nhũng, tài sản bị chiếm đoạt, thất thoát qua hoạt động. tố tụng, kiểm toán nhà nước.
Bên cạnh đó Chính phủ chỉ đạo tăng cường kiểm tra, thanh tra, kiểm toán các lĩnh vực có nhiều nguy cơ và dư luận về tiêu cực, tham nhũng như các dự án đầu tư lớn, quản lý, sử dụng đất đai, cổ phần hóa, thoái vốn, tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước, việc mua bán, chuyển nhượng tài sản công, các dự án mua sắm lớn từ tài sản Nhà nước Thu hồi tài sản thi hành án 74,539 tỷ đồng.
Đồng thời, Chính phủ cũng chỉ đạo xác minh, điều tra làm rõ hành vi tham nhũng, chiếm đoạt trong các vụ án, vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, sai phạm về kinh tế, khắc phục các khó khăn, vướng mắc trong công tác giám định, định giá tài sản, xử lý dứt điểm các vụ án đã khởi tố, điều tra.
Đã thu hồi được bao nhiêu tài sản thi hành án liên quan đến tham nhũng?
Báo cáo về kết quả kiểm soát tài sản, thu nhập, ông Lê Minh Khái cho biết theo Luật Phòng chống tham nhũng năm 2018, việc kê khai tài sản lần đầu phải hoàn thành trước 31/12/2019 nhưng do Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết về kiểm soát tài sản, thu nhập chưa được ban hành nên việc kê khai tài sản, thu nhập chưa thực hiện được.
“Tuy nhiên, việc kê khai tài sản, thu nhập liên quan đến nhân sự chủ chốt phục vụ Đại hội đảng bộ các cấp đã được thực hiện nghiêm túc”, Tổng Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.
Theo đồng chí Lê Minh Khái, dự thảo Nghị định về kiểm soát tài sản, thu nhập đã được trình Chính phủ, nhưng Thủ tướng xét thấy có nội dung cần xin ý kiến của Ban Bí thư. Vì vậy, Thanh tra Chính phủ đang phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để xin ý kiến theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Đối với thống kê số tài sản đã thu hồi được, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khải cho biết, về kết quả thi hành án liên quan đến thu hồi tài sản tham nhũng có 2.584 việc đã thi hành xong, chiếm 61,95% tổng số việc có điều kiện thi hành.
So với 9 tháng năm 2019, tăng 1.782 việc, tăng 222% với số tiền hơn 11.390 tỷ đồng (chiếm 23,25% tổng số có điều kiện thi hành, tăng 5.217 tỷ đồng, tỷ lệ 84,51% so với 9 tháng của năm 2019).
Riêng các vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo, đến hết tháng 7/2020, các cơ quan thi hành án địa phương đã tổ chức thi hành 58 vụ việc, trong đó 15 vụ việc đã tổ chức thi hành án xong.
Tổng số tiền phải thi hành là hơn 74,539 tỷ đồng. Số đã thi hành xong là hơn 19.261 tỷ đồng, đang thi hành 55.278 tỷ đồng.
Riêng các tháng đầu năm 2020 đã thực hiện được hơn 10.442 tỷ đồng, bằng 54% tổng số tiền đã hoàn thành đến nay.
