Cờ đã đến tay TPHCM: “Phải đi thực tế, đừng ngồi bàn giấy nữa”
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn GiangThủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ chủ trì Hội nghị lần thứ 4.
© Ảnh : TTXVN - Dương Văn Giang
Đăng ký
Sáng 10/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự hội nghị đánh giá kết quả triển khai Nghị quyết số 98/2023/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách phát triển TPHCM.
Tại đây, Thủ tướng yêu cầu, các bộ ngành, TPHCM cần quyết tâm và nỗ lực, làm việc có trọng tâm với tinh thần "việc nào dứt điểm việc đó, có kết quả, đừng để cái gì cũng dở dang", đặc biệt, cần đi thực tế để có đầu ra, đừng ngồi bàn giấy nữa.
Cứ luẩn quẩn đối chiếu pháp luật hiện hành
Nghị quyết số 98/2023/QH15 quy định thí điểm 6 nhóm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM về (i) quản lý đầu tư; (ii) tài chính, ngân sách nhà nước; (iii) quản lý đô thị, tài nguyên, môi trường; (iv) ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố; (v) quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; (vi) tổ chức bộ máy của chính quyền Thành phố và TP. Thủ Đức.
Báo cáo về tình hình phát triển kinh tế - xã hội thể hiện, GRDP của thành phố 6 tháng đầu năm 2024 tăng 6,46%, cao hơn cùng kỳ năm 2023 (3,55%). Trong 7 tháng, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) được kiểm soát tốt, tăng 3,29%, thấp hơn so với cùng kỳ và bình quân chung cả nước.
Tổng mức bán lẻ hàng hóa đạt 661.000 tỷ đồng, tăng 10,3% so với cùng kỳ. Tổng thu du lịch ước đạt 108.000 tỷ đồng, tăng 15,4% so với cùng kỳ, đạt 67,5% kế hoạch.
Thu hút FDI đạt 1,545 tỷ USD; dư nợ tín dụng tăng 11,8%; thu ngân sách nhà nước đạt trên 308.000 tỷ đồng, đạt 63,94% dự toán, tăng 13,96% so với cùng kỳ. Thành phố đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án trọng điểm như: Dự án đường Vành đai 3; Dự án giao thông An Phú, Thủ Đức... Chuyển đổi số, triển khai Đề án 06 được đẩy mạnh. Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được chú trọng. Chính trị - xã hội ổn định; trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Nói về hạn chế khi thực hiện Nghị quyết 98, Bí thư Thành uỷ TPHCM Nguyễn Văn Nên bày tỏ việc phân cấp ủy quyền cho TP.HCM với tinh thần "phân cấp tối đa" nhưng thực tế triển khai còn nhiều vướng mắc.
Theo đó, cơ chế Thủ tướng Chính phủ trực tiếp làm trưởng Ban chỉ đạo cơ chế chính sách đặc thù của một địa phương làm cơ chế đặc thù, nói lên được tinh thần trách nhiệm và quyết liệt hành động của Chính phủ. Nhiệm vụ của Thủ tướng không phải trực tiếp triển khai thực hiện nghị quyết 98 mà để phát hiện những vấn đề, nhu cầu đòi hỏi từ thực tiễn để có kết luận chỉ đạo thực hiện.
Tuy nhiên, thay vì khi Thủ tướng chỉ đạo, các bộ ngành và thành phố phải nhanh chóng thực hiện thủ tục pháp lý đảm bảo thực hiện thì lại cứ luẩn quẩn đi đối chiếu với pháp luật hiện hành để đảm bảo tính an toàn cho số cơ quan, số bộ ngành.
“Đây là nguyên nhân của sự chậm trễ, của việc phân cấp chưa tối đa khiến nhiều vấn đề kéo dài”, người đứng đầu Thành uỷ cho hay.
Bí thư Nên lưu ý cần làm tốt hơn nữa công tác phối hợp hành động và phát huy cơ chế trưởng Ban chỉ đạo với tinh thần "Thủ tướng đến đây để nhìn rõ hơn, nhận diện rõ hơn những nhu cầu, đòi hỏi của cuộc sống. Bộ Chính trị đã nhìn thấy điều này khi ban hành nghị quyết 31 và kết luận 14".
Vấn đề cải cách hành chính, chuyển đổi số còn hạn chế, còn gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp, Bí thư Nên cho rằng, nhân lực thực thi nhiệm vụ tại TP.HCM và số bộ ngành đang quá tải, chịu nhiều áp lực, có nơi chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Do vậy, ông đề nghị Ban chỉ đạo nghị quyết 98 và Thủ tướng Chính phủ có kết luận theo tinh thần TP.HCM và các bộ ngành tiếp tục đưa ra những vướng mắc tồn tại, hạn chế để đề nghị Thủ tướng chỉ đạo tháo gỡ.
Sau đó Chính phủ nghiên cứu ban hành quyết định đủ mạnh để tháo gỡ toàn bộ những việc thuộc thẩm quyền.
“Việc gì vượt thẩm quyền thì báo cáo Quốc hội, Bộ Chính trị chỉ đạo. TP.HCM sẽ tiếp tục phối hợp các bộ ngành để thực hiện tốt các nhiệm vụ”, Bí thư Thành uỷ nhấn mạnh.
Bộ Chính trị đã chọn TP.HCM là nơi thí điểm nhiều cơ chế, chính sách mới để nhân rộng cho cả nước, thế nên cần nỗ lực thực hiện trên tinh thần phát huy kết luận 14 bảo vệ, khuyến khích bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm.
“TP.HCM chờ kết luận đủ mạnh từ Thủ tướng để chúng tôi thực hiện hiệu quả nghị quyết 98”, Bí thư Nguyễn Văn Nên nói.
Vướng mắc ở dự án cảng trung chuyển Cần Giờ
Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, hiện các bộ ngành đã hoàn thành 8/18 nhiệm vụ nghị quyết 98.
Sau một năm Nghị quyết 98 triển khai nhanh đạt được một số kết quả nhất định nhưng còn tồn tại một số hạn chế. Cụ thể ở một số nội dung các bộ, ngành phối hợp, triển khai chậm, các ý kiến tham gia chưa rõ, chưa kịp thời nên Thủ tướng chưa đủ cơ sở để quyết định.
Đề cập dự án phát triển Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay thành phố đang chờ Bộ Tài nguyên và Môi trường đánh giá về vấn đề môi trường; hướng dẫn, kiểm tra việc giao đất, giao mặt biển, chuyển đổi mục đích sử dụng đất; việc bảo vệ môi trường, bảo vệ di sản thiên nhiên, đa dạng sinh học tại Khu dự trữ sinh quyền rừng ngập mặn Cần Giờ.
Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết đã chỉ đạo cơ quan chuyên môn phối hợp nhưng đang thiếu kế hoạch sử dụng đất của TP HCM và huyện Cần Giờ.
“Dự án thuộc vùng đệm của Khu dự trữ sinh quyển Cần Giờ cần tuân thủ các quy định quản lý, bảo vệ rừng, muốn chuyển mục đích thì dự án phải có ý nghĩa quan trọng về an ninh, quốc phòng hoặc được Thủ tướng phê duyệt”, Thứ trưởng Thành nói hiện mới đang ở bước chủ trương nên Bộ chưa có đầy đủ thông tin về đánh giá về môi trường.
Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa có hướng dẫn UBND TP HCM và nhà đầu tư quy trình, thủ tục đối với việc chuyển đổi mục đích sử dụng rừng. Bộ Giao thông Vận tải cần xây dựng tiêu chí công nghệ sử dụng đối với dự án trong quá trình lựa chọn nhà đầu tư; thẩm định về các vấn đề liên quan công nghệ khi lựa chọn nhà đầu tư, đánh giá khả năng kết nối giao thông...
Thủ tướng: Đi thực tế để có đầu ra, đừng ngồi bàn giấy nữa
Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ, sinh thời, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn đau đáu về sự phát triển của TPHCM.
“Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm cũng rất quan tâm và đã có kế hoạch làm việc với Thành phố trong thời gian tới”, ông nói.
Thủ tướng cho rằng TPHCM là đầu tàu của cả nước về kinh tế, tài chính, là hạt nhân của vùng kinh tế trọng điểm phía nam, chiếm khoảng 17% GDP của cả nước (theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, nếu GRDP của TPHCM tăng trưởng 1% thì GDP cả nước tăng thêm 0,18%), thu ngân sách nhà nước chiếm trên 27% cả nước.
TPHCM cũng là địa phương tiên phong triển khai các mô hình mới cho phát triển như phát triển khu chế xuất, khu công nghiệp; sở giao dịch chứng khoán, hệ thống ngân hàng, quỹ đầu tư phát triển; công viên phần mềm, khu công nghệ cao…
Với Nghị quyết 98, lãnh đạo Chính phủ nhìn nhận, Nghị quyết đã mang lại những kết quả bước đầu rất cơ bản, tích cực, tạo tiền đề, nền tảng để phát triển TPHCM nhanh, mạnh, bền vững.
Về hạn chế, lãnh đạo Chính phủ chỉ rõ, sự phối hợp giữa các bộ, ngành và TPHCM có lúc còn thiếu chủ động, chặt chẽ, thiếu linh hoạt.
Ông đề nghị TPHCM phải nỗ lực hơn nữa trong khai thác tiềm năng, lợi thế, phát triển kết cấu hạ tầng, giải ngân vốn đầu tư công, cải cách hành chính, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, bảo đảm nhu cầu của nhân dân về bệnh viện, trường học, nhà ở, hệ thống phúc lợi xã hội.
“Cần tiếp tục phát huy tinh thần "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm, chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương hành chính; đề cao trách nhiệm người đứng đầu; không để tình trạng né tránh, đùn đẩy, sợ trách nhiệm; bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung”, Thủ tướng chỉ đạo.
Đối với vấn đề được nêu ở cuộc làm việc, Thủ tướng cho biết các cuộc họp đã giao việc, dự án thể hiện trong Nghị quyết 98. Do đó, ông nói thẳng, “giờ bộ còn nói về chủ trương thì đến bao giờ thực hiện? Lần nào cũng nhắc chủ trương sẽ hết nhiệm kỳ. Ông cũng bày tỏ không chấp nhận ý kiến của Bộ Tài nguyên và Môi trường là dự án giờ mới ở bước lập hồ sơ để xin chủ trương.
Ở các hội thảo, Thủ tướng đã chỉ đạo, giao việc, chuyên gia có ý kiến. Việc của anh là phải làm, vướng ở đâu gỡ ở đó, phải có đầu ra, giải pháp, Thủ tướng dẫn ví dụ nếu thực hiện Dự án cảng trung chuyển Cần Giờ sẽ làm thiếu rừng, vậy trồng bù được không, các vấn đề về rác thải, môi trường xử lý ra sao...
“Đi thực tế để có đầu ra, đừng ngồi bàn giấy nữa”, Thủ tướng yêu cầu Văn phòng Chính phủ ghi vào biên bản, gia hạn cho Bộ Tài nguyên và Môi trường một tuần sau phải trả lời các nội dung với tinh thần không để ra khỏi cuộc họp thì vấn đề lại nguội lạnh.
6 tiên phong
Về công tác thời gian tới trong triển khai Nghị quyết 98, Thủ tướng nhấn mạnh, "suy nghĩ đã chín, tư tưởng đã thông, cơ chế đã có, cờ đã đến tay", phải có quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn nữa, "chỉ bàn làm, không bàn lùi", làm việc có trọng tâm, trọng điểm hơn nữa, làm việc nào dứt điểm việc đó để lấy động lực, cảm hứng làm việc tiếp theo, phát huy hơn nữa tư tưởng tấn công, khuyến khích, bảo vệ người dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới sáng tạo, dám đột phá vì lợi ích chung.
Thủ tướng yêu cầu, thành phố vừa làm vừa mở rộng dần, không cầu toàn, không nóng vội, chú trọng sơ kết, tổng kết, đúc rút kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm hiệu quả để tiếp tục phát huy, nhân rộng, tạo sức lan tỏa cao.
Tăng cường phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm người đứng đầu đi đôi với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; có biện pháp kiểm tra, giám sát việc triển khai của từng cấp.
Thủ tướng yêu cầu TPHCM phải quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, hành động quyết liệt hơn, phát huy các cơ chế, chính sách đặc thù hiệu quả hơn với tinh thần 6 "tiên phong".
Trong đó gồm tiên phong trong đổi mới tư duy phát triển đồng bộ, tổng thể, bao trùm, hiệu quả, bền vững, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể; tiên phong trong chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh, phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ; tiên phong trong phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ, thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; tiên phong trong phát triển các ngành dịch vụ giá trị gia tăng cao; tiên phong trong phát triển nhân lực chất lượng cao, chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực trọng tâm; tiên phong trong thực hiện chính sách xã hội, an sinh xã hội, không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội, môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần, không bỏ ai lại phía sau.
Nhân dịp này, TP HCM kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo sớm giải quyết các vấn đề của Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) và Vạn Thịnh Phát để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội thành phố; chấp thuận chủ trương cho phép thực hiện Dự án xây dựng Vành đai 2 đoạn từ cầu Phú Hữu đến Võ Nguyên Giáp và đoạn từ Võ Nguyên Giáp đến Phạm Văn Đồng với các cơ chế tương tự như Vành đai 3; chỉ đạo hoàn thiện sớm thông qua quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ; Đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị; Trung tâm Tài chính quốc tế Việt Nam tại TP HCM.