Vì sao Mỹ bắt đầu tấn công kinh tế chống lại Việt Nam?

© Ảnh : TTXVN - Phạm Thị HậuBộ Tài chính họp báo Quý I năm 2025
Bộ Tài chính họp báo Quý I năm 2025 - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.04.2025
Đăng ký
Thời gian qua, Việt Nam đã rất nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp tổng thể về chính trị, ngoại giao, kinh tế, đến giao lưu nhân dân để cân bằng quan hệ với Mỹ.
Tuy nhiên, việc chính quyền Donald Trump tung đòn thuế quan chưa từng có với mức thuế đối ứng 46% chống lại Việt Nam cho thấy cạnh tranh thương mại đang diễn ra rất gay gắt và khó đoán định.
Hiện vẫn chưa rõ cơ sở nào để Mỹ áp thuế quan cao như vậy với Việt Nam và Hà Nội sẽ tìm cách gì để thuyết phục Washington hài hòa lợi ích đôi bên cùng có lợi trong thời gian tới.

Vì sao Mỹ áp thuế Việt Nam tới 46%?

Chiều nay (3/4), tại cuộc họp báo thường kỳ quý 1 của Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, đoàn công tác của Chính phủ sắp sang Mỹ làm việc về vấn đề áp thuế 46% với hàng Việt Nam mà Tổng thống Donald Trump công bố sáng nay.
“Hiện chúng ta tin tưởng mức thuế công bố là mức tối đa, mức cụ thể còn được xem xét. Chúng ta trao đổi với nước bạn thì nước bạn lắng nghe, hỗ trợ”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump  - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.04.2025
Chuyên gia Nga: Tác động của các loại thuế quan mà Mỹ áp đặt lên Việt Nam sẽ rất lớn
Trước đó, Việt Nam đã triển khai chiến dịch thuyết phục chính quyền Trump bằng cách cắt giảm thuế nhập khẩu với một số hàng hóa và cam kết mua thêm rất nhiều hàng của Mỹ.

“Tuy nhiên, những động thái này đã không thể ngăn chặn một trong những mức thuế cao nhất do Nhà Trắng công bố”, Bloomberg lưu ý ngày 3 tháng 4.
Theo chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis Hongkong Trinh Nguyen: “Đây là cú sốc lớn đối với Việt Nam”.
Chia sẻ với báo giới sáng nay, bà Dương Thị Ngọc Dung, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam tại TPHCM cũng chia sẻ:
“Thật sự là quá sốc. Sáng nay khi mở mắt ra, tôi hoàn toàn sững sờ. Mức thuế 46% này vượt xa mọi dự đoán của chúng tôi”, bà nói và bày tỏ lo ngại liệu người tiêu dùng Hoa Kỳ có còn mua hàng Việt khi giá hàng hóa sẽ bị đẩy lên cao.
Như Sputnik đưa tin, tại cuộc họp do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì sáng nay, Chính phủ đã yêu cầu lập tổ phản ứng nhanh do Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đứng đầu, giao Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc chủ trì, chỉ đạo các bộ ngành, tổ chức lắng nghe ý kiến các doanh nghiệp, nhất là các doanh nghiệp xuất khẩu lớn.
Trả lời tại cuộc họp báo hôm nay ở Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, Việt Nam đã chủ động rà soát điều chỉnh mặt hàng nhập khẩu để tăng kim ngạch nhập khẩu, hướng đến cân bằng thương mại.
“Ai cũng muốn hướng đến cân bằng thương mại và phát triển, tức là kim ngạch lớn hơn. Chúng tôi kiên trì tìm ra giải pháp chia sẻ với đối tác Mỹ, hướng tới cân bằng thương mại theo hướng phát triển, vừa tăng kim ngạch, vừa không tăng thuế để người tiêu dùng của cả Mỹ và Việt Nam đều được hưởng lợi”, ông Chi nói.
Việt Nam - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.04.2025
Mỹ muốn “huỷ diệt” Việt Nam?
Theo ông Trương Bá Tuấn – Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý, giám sát chính sách thuế, phí và lệ phí, Bộ Tài chính, việc Mỹ đánh thuế lên tới 46% là cao nhất so với mức hiện hành.
Đại diện Bộ Tài chính cũng thắc mắc việc Mỹ công bố mức thuế Việt Nam áp dụng 90% mặt hàng của Mỹ là điều bất ngờ.
Điều này, theo ông, sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngành sản xuất của Việt Nam, nhất là các ngành sản xuất linh kiện, điện tử, nông nghiệp, dệt may, da giày… Theo ông Tuấn, thời gian qua, Bộ Tài chính đã thực hiện rà soát các mức thuế nhập khẩu, từ đó, tham mưu chính phủ điều chỉnh phù hợp. Gần đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 73 giảm thuế suất nhập khẩu với nhiều mặt hàng của các đối tác thương mại lớn, trong đó có Hoa Kỳ.

“Với việc điều chỉnh thuế nhập khẩu, Việt Nam cố gắng cân bằng cải thiện với đối tác lớn, đặc biệt là các đối tác chiến lược toàn diện và giúp người tiêu dùng tiếp cận hàng hoá giá thấp hơn”, đại diện Bộ Tài chính bày tỏ cần làm rõ căn cứ khiến Mỹ áp thuế đối ứng 46% với hàng Việt Nam.

Theo ông Tuấn, ngoài yếu tố thuế, lý do gì mà Hoa Kỳ cân nhắc đưa vào ra con số 90% để áp Việt Nam mức thuế lên tới 46% cần xem xét lại.
Cũng theo đại diện Bộ Tài chính, mức thuế suất bình quân của biểu thuế của Việt Nam chỉ là 9,4%. Phần lớn các mặt hàng của Mỹ khi xuất khẩu sang Việt Nam cũng chịu mức thuế khoảng 15%, ngoại trừ một số ít mặt hàng.
Một công thức được lan truyền rộng rãi cho rằng mức thuế Mỹ áp lên Việt Nam được xác định bằng thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ chia cho tổng xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ.
Cụ thể, theo Đại sứ Hoàng Anh Tuấn, Tổng lãnh sự Việt Nam tại San Francisco, nhận định chính quyền ông Trump đã áp dụng công thức sau: Thuế quan = (Thâm hụt thương mại song phương)/(Tổng giá trị nhập khẩu từ nước đó).
Ví dụ, trong năm qua, Việt Nam xuất khẩu 136,6 tỷ USD hàng hóa sang Mỹ nhưng chỉ nhập khẩu 13,1 tỷ USD từ Mỹ, tạo ra thâm hụt thương mại 123,5 tỷ USD. Nếu chia con số này cho tổng kim ngạch thương mại song phương, kết quả là khoảng 90%. Mỹ coi đây là mức "thuế thực tế" mà Việt Nam đang áp lên hàng hóa Mỹ, do đó quyết định áp thuế nhập khẩu 46% - tức một nửa con số này (90%/2).
Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp về mức áp thuế mới của Hoa Kỳ đối với hàng hoá nhập khẩu từ Việt Nam. - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.04.2025
Chính phủ Việt Nam họp khẩn sau đòn tấn công thuế quan của Trump
Một điểm khác trong quyết định lần này là việc chính quyền Trump sử dụng Đạo luật IEEPA 1977 (International Emergency Economic Powers Act - Đạo luật về quyền kinh tế khẩn cấp quốc tế) để tuyên bố tình trạng khẩn cấp kinh tế quốc gia.
Theo đạo luật này, Mỹ sẽ áp mức thuế 10% đối với tất cả các quốc gia từ ngày 5/4, đồng thời áp thuế đối ứng cao hơn với những nước mà Mỹ có thâm hụt thương mại lớn nhất từ ngày 9/4.

Bình tĩnh ứng phó

Như Sputnik đề cập, hôm 31/3, Việt Nam đã cắt giảm thuế quan đối với nhiều mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm, khí tự nhiên hóa lỏng và ô tô đến các sản phẩm nông nghiệp khác nhau, trong nỗ lực giảm căng thẳng thương mại với Mỹ.
Tuy nhiên, trao đổi với Bloomberg, nhà phân tích Trinh Nguyen cho rằng, việc mua thêm hàng hóa đắt đỏ từ Mỹ là một thách thức đối với các nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam.
Trong ngắn hạn, theo vị chuyên gia, Việt Nam không còn nhiều dư địa để giảm thiểu “cú sốc tiêu cực” từ mức thuế này thông qua chính sách tiền tệ và tỷ giá.
Trong một diễn biến liên quan, đồng USD hôm nay đã vượt mốc 26.000 đồng, mức cao nhất từ trước đến nay trước động thái mới nhất của chính quyền Hoa Kỳ.
Như Sputnik đề cập, phản ứng bất ngờ về mức thuế 46% mà Mỹ áp với Việt Nam, TS. Trần Toàn Thắng - Trưởng ban Quốc tế và Chính sách hội nhập, Viện Chiến lược và Chính sách kinh tế - tài chính cho rằng:
“Đây là con số gây sốc với giới nghiên cứu. Mức thuế mới này ở mức độ nào đó mang tính hủy diệt vì quá cao”.
Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán thương mại, Trưởng cơ quan Thương vụ Việt Nam tại Hoa Kỳ cho hay, sắc lệnh thuế lần này phản ánh quan điểm nhất quán của chính quyền Trump khi coi thâm hụt thương mại không chỉ là vấn đề kinh tế mà còn là tình trạng khẩn cấp quốc gia, đe dọa an ninh, đời sống người dân.
Mức thuế sẽ duy trì đến khi Tổng thống Trump đánh giá mối đe dọa đã được giải quyết hoặc giảm thiểu.
Để ứng phó, theo ông Hưng, Việt Nam cần triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, thỏa thuận song phương với Mỹ như các hiệp định TIFA (Hiệp định khung về Thương mại và Đầu tư), BTA (Hiệp định thương mại song phương). Ngoài ra, cần cụ thể hóa việc tăng nhập khẩu một số mặt hàng sản phẩm là thế mạnh của Mỹ phù hợp với nhu cầu của Việt Nam.
Một góc Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất (Quảng Ngãi) đang được hoạt động hết công suất. - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.04.2025
Ông Hồ Đức Phớc đi Mỹ trong căng thẳng Trump áp thuế nhằm vào Việt Nam
Cùng với đó là thu hút doanh nghiệp Mỹ đầu tư vào những lĩnh vực, sản phẩm chiến lược phía Mỹ có lợi thế và Việt Nam có nhu cầu, tăng hàm lượng và tỷ lệ nguồn gốc thành phần Mỹ trong sản phẩm.
Tham tán cũng gợi ý kiểm soát chiến lược kinh doanh khi xuất khẩu sang Mỹ để tránh tăng đột biến. Khai thác hiệu quả, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu của Việt Nam, tận dụng các FTA mà Việt Nam đã ký kết với các nước để mở rộng xuất khẩu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng yêu cầu các bộ ngành phải thật sự “bình tĩnh” và có bản lĩnh, có đối sách chủ động linh hoạt, kịp thời, hiệu quả với mọi diễn biến, khó khăn, vướng mắc, những cú sốc bên ngoài như cách Việt Nam đã từng làm để vượt qua đại dịch, xung đột và đứt gãy chuỗi cung ứng.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала