https://kevesko.vn/20250606/viet-nam-di-day-giua-my-va-trung-quoc-giai-van-co-can-nao-36538641.html

Việt Nam ‘đi dây’ giữa Mỹ và Trung Quốc: Giải ván cờ cân não

Việt Nam ‘đi dây’ giữa Mỹ và Trung Quốc: Giải ván cờ cân não

Sputnik Việt Nam

Không nghiêng về Mỹ, không cúi trước Trung - Việt Nam “như đi trên dây” giữa áp lực cân bằng quan hệ với 2 cường quốc, cần thật trung dung, cẩn trọng làm sao... 06.06.2025, Sputnik Việt Nam

2025-06-06T22:10+0700

2025-06-06T22:10+0700

2025-06-06T22:11+0700

việt nam

trung quốc

hoa kỳ

đông nam á

kinh tế

thế giới

thông tin

quan điểm-ý kiến

tác giả

chính trị

https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/04/0e/35575188_0:97:2000:1222_1920x0_80_0_0_64051ba03ab858edc1521ddb0b186d52.jpg

Đến thời điểm này, cách Hà Nội ứng xử khéo léo và nghệ thuật cân bằng tinh tế giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn đang chứng minh được hiệu quả và là kinh nghiệm đáng để nhiều nước học hỏi.Việt Nam và nghệ thuật cân bằng tinh tế giữa Mỹ và Trung QuốcTháng 4 năm 2025, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới thăm Việt Nam nhằm thắt chặt quan hệ song phương trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang.Giới quan sát nhìn nhận, chuyến công du Đông Nam Á của Chủ tịch Tập Cận Bình khởi đầu tại Việt Nam vào tháng 4/2025 là phản ứng chiến lược của Bắc Kinh trước sự thay đổi nhanh chóng trong bối cảnh thương mại toàn cầu.Chuyến thăm diễn ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Trump tạm thời dừng một phần loạt thuế "đối ứng", thu hẹp trọng tâm cuộc chiến thương mại vào Trung Quốc. Trong bài viết trên báo Nhân Dân, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch Tập cảnh báo rằng "chiến tranh thương mại và chiến tranh thuế quan sẽ không mang lại người chiến thắng".Việt Nam, vốn là quốc gia phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ và chuỗi cung ứng từ Trung Quốc hiện cũng đang phải đối mặt với rủi ro kinh tế nghiêm trọng trước nguy cơ bị Tổng thống Donald Trump áp thuế đến 46% với cáo buộc Việt Nam là tuyến đường trung chuyển hàng hoá Trung Quốc qua Mỹ nhằm né thuế.Trong khi thúc đẩy hợp tác kinh tế sâu rộng hơn với Bắc Kinh, Hà Nội đồng thời cũng tăng cường quan hệ thương mại và an ninh với Washington, bao gồm hợp tác quốc phòng và các hợp đồng thương mại có giá trị rất lớn.Lý giải vì sao nhiều nước trên thế giới nên học hỏi Việt Nam, Asher Ellis nhấn mạnh rằng, việc theo đuổi và kiên định đường lối cân bằng khéo léo, Việt Nam tránh các liên minh quân sự chính thức, đồng thời chủ động hợp tác chiến lược với cả hai cường quốc.Hà Nội đang phải đối mặt với bài toán cân bằng phức tạp. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Việt Nam đã hưởng lợi lớn từ làn sóng dịch chuyển sản xuất, nhưng hiện nay lại có nguy cơ trở “bị vạ lây” trong cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung đang leo thang.Đề xuất áp thuế 46% lên hàng hóa Việt Nam của chính quyền Trump dù tạm thời được hạ xuống 10% trong lúc đàm phán nhưng vẫn là mối đe dọa hiện hữu đối với mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam.Cần lưu ý rằng, xuất khẩu sang Mỹ hiện chiếm khoảng 30% GDP của Việt Nam – tỷ lệ cao nhất trong số các đối tác thương mại của Mỹ.Trong khi đó, sự phụ thuộc kinh tế vào Trung Quốc cũng ngày càng sâu sắc, với kim ngạch thương mại song phương đạt 205 tỷ USD trong năm 2024 và các doanh nghiệp Trung Quốc cung cấp hơn một nửa nguyên vật liệu nhập khẩu cho ngành dệt may vốn là trụ cột xuất khẩu của Việt Nam.Nghệ thuật ngoại giao đỉnh cao của Việt NamHà Nội vẫn luôn sử dụng hiệu quả chiến lược “ngoại giao cây tre” để giữ vững tự chủ giữa uy lực của nước láng giềng và các đế quốc hùng mạnh.Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lần đầu tiên đưa ra khái niệm này vào năm 2016, với hình ảnh cây tre có rễ sâu và thân mềm dẻo tượng trưng cho nguyên tắc kiên định về chủ quyền cùng khả năng thích ứng linh hoạt trước những cơn gió địa chính trị đổi chiều. Ngày nay, Hà Nội đang tận dụng tính linh hoạt chiến lược đó thông qua chính sách hợp tác kinh tế thực dụng với cả hai siêu cường.Theo Asher Ellis, không giống như nhiều quốc gia Đông Nam Á khác, tính toán chiến lược của Việt Nam còn bị chi phối bởi mối quan hệ đặc biệt giữa Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) và Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), tạo nên các kênh đối thoại ưu tiên mà phương Tây khó tiếp cận.Các cuộc trao đổi thường xuyên giữa các trường Đảng, cơ quan lý luận và các cán bộ cấp cao của hai Đảng tạo thành một kênh ngoại giao song song bên cạnh quan hệ nhà nước chính thức. Tuy các mối liên kết hệ này đều tạo được nền tảng giá trị chính trị chung, nhưng lịch sử cả ngàn năm phải chịu ách áp đặt từ Trung Quốc cùng di chứng từ các cuộc xung đột đã giúp Hà Nội đủ tinh tế để nhận ra rằng không bao giờ được phép lệ thuộc hoàn toàn vào Bắc Kinh.Theo giới quan sát quốc tế, Trung Quốc đã nhanh chóng tận dụng căng thẳng Mỹ – Việt để mở rộng ảnh hưởng. Trong chuyến thăm của ông Tập, hai nước đã ký 45 thỏa thuận hợp tác liên quan đến chuỗi cung ứng, phát triển đường sắt và các công nghệ mới nổi. Việt Nam cũng phê duyệt việc mua máy bay chở khách do Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC) sản xuất để sử dụng trong các chuyến bay nội địa, đây được xem là một thắng lợi lớn cho Bắc Kinh vốn đang chật vật tìm kiếm khách hàng quốc tế cho dòng máy bay này.Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng thực hiện các biện pháp nhằm xoa dịu lo ngại của Mỹ về hành vi lẩn tránh thuế quan. Hà Nội đang siết chặt kiểm soát thương mại với Trung Quốc, áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm thép Trung Quốc và đã phê duyệt dịch vụ vệ tinh Starlink của Mỹ. Đây đều là những động thái làm hài lòng Washington nhưng có thể khiến Bắc Kinh phật ý.Cách tiếp cận đầy thực tế của Việt Nam đối với chính quyền Trump đã mang lại nhiều thành tựu đáng kể. Các doanh nghiệp Việt Nam cam kết mạnh mẽ với thị trường Mỹ, điển hình là hãng hàng không Vietjet đặt mua 100 máy bay của Boeing. Đồng thời, Việt Nam cũng mở rộng hợp tác với Tập đoàn Trump trong các dự án bất động sản và sân golf.Ngay sau khi Tổng thống Trump tuyên bố tạm dừng áp thuế, Hà Nội và Washington đã bắt đầu đàm phán một thỏa thuận thương mại song phương – bước đi thông minh để đạt được một hiệp định thương mại tự do mà hai bên đều kỳ vọng từ trước.Câu hỏi then chốtDù vậy, thách thức cốt lõi của Việt Nam là cân bằng giữa quan hệ kinh tế sâu sắc với Trung Quốc và mối quan hệ an ninh ngày càng mở rộng với Mỹ bởi đây là thế cân bằng kép dễ gây nghi ngờ từ cả hai phía.Kể từ năm 2017, Mỹ đã viện trợ an ninh và chuyển giao thiết bị quân sự trị giá hơn 180 triệu USD cho Việt Nam – mối quan hệ được nâng lên tầm Đối tác Chiến lược Toàn diện vào năm 2023.Hợp tác an ninh này song song với quyết tâm giữ vững tự chủ chiến lược của Hà Nội, dựa trên chính sách quốc phòng “bốn không” lâu nay – không liên minh quân sự, không liên kết với nước này để chống nước kia, không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự và không sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.Độ mở trong chính sách và chiến lược này cho phép Việt Nam thực hiện hợp tác có giới hạn nhưng có ý nghĩa, chẳng hạn như tham gia các cuộc tập trận RIMPAC do Mỹ tổ chức.Chuyên gia cũng giữ quan điểm rằng, Việt Nam cần theo đuổi chiến lược đa hướng thận trọng nhằm củng cố chuỗi cung ứng, giải quyết các lo ngại của Mỹ, giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu đầu vào từ Trung Quốc và tăng cường hợp tác với các đối tác như Hàn Quốc, Nhật Bản và Úc.Hà Nội cũng nên thành lập một tổ công tác liên ngành cấp cao chuyên trách ứng phó căng thẳng Mỹ – Trung, có thẩm quyền điều phối các sáng kiến thương mại, quốc phòng và ngoại giao.Cách tiếp cận của Việt Nam trong việc quản lý cạnh tranh giữa các cường quốc mang đến những bài học giá trị cho khu vực Đông Nam Á. Việt Nam cho thấy rằng vẫn có thể duy trì hợp tác kinh tế với cả hai bên trong khi từng bước xây dựng quan hệ an ninh – mà không cần ký kết các liên minh chính thức – để mở rộng không gian chiến lược và khả năng đàm phán.Thông qua việc khéo léo hiệu chỉnh chính sách “bốn không” và duy trì sự cởi mở trong chiến lược, Việt Nam cho thấy những nguyên tắc lâu dài vẫn có thể được bảo tồn, đồng thời thích nghi với bối cảnh địa chính trị mới.Câu hỏi then chốt là liệu Việt Nam có thể biến vị thế dễ tổn thương giữa hai gã khổng lồ thành một lợi thế chiến lược hay không.Cần phải nhấn mạnh rằng, sự thành công hay thất bại trong việc tránh bị cuốn vào liên minh có thể sẽ định hình tương lai của toàn bộ khu vực Đông Nam Á trong một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương ngày càng phân cực.

https://kevesko.vn/20250606/viet-nam-va-trung-quoc-tang-cuong-ket-noi-hang-khong-36528355.html

https://kevesko.vn/20250522/viet-nam--trung-quoc-dong-y-khoi-phuc-doan-tau-khach-lien-van-36284192.html

https://kevesko.vn/20250606/my-cong-bo-bao-cao-tien-te-viet-nam-nam-trong-danh-sach-giam-sat-36527153.html

https://kevesko.vn/20250605/my-muon-bop-nghet-viet-nam-toi-cung-36510725.html

trung quốc

đông nam á

bắc kinh

washington

hà nội

2025

tin thời sự

vn_VN

việt nam, trung quốc, hoa kỳ, đông nam á, kinh tế, thế giới, thông tin, quan điểm-ý kiến, tác giả, chính trị, bắc kinh, washington, hà nội