Có những chương trình huấn luyện các loài động vật như vậy ở cả Nga và Hoa Kỳ. Bài viết của Sputnik kể về khả năng của những “vận động viên bơi lội chiến đấu” đặc biệt này.
Lưỡi lê và máy ảnh
Những con voi, con ngựa, chó, lợn, côn trùng, thậm chí cả chuột và rắn, được huấn luyện đặc biệt đã đóng góp đáng kể vào sự phát triển khoa học quân sự. Các loài giáp xác có vị trí nổi bật: về trí thông minh, chúng vượt hơn loài chó, trong đó nhiều loài dễ huấn luyện và nắm vững đặc thù của chiêu thức kỹ thuật-chiến thuật. Đương nhiên, con người khôn ngoan không bỏ lỡ cơ hội sử dụng trí thông minh của những loài động vật này để phục vụ cho lợi ích của mình.
Tại Liên Xô ngay từ những năm 60 đã bắt đầu nghiên cứu khả năng sử dụng cá heo mũi chai (Tursiops truncatus) cho mục đích quân sự. Ở khu vực bờ Biển Đen đã thành lập trung tâm khoa học-nghiên cứu, và năm 1975, những “vận động viên bơi lội chiến đấu” đầu tiên đã được đưa vào đội ngũ phục vụ. Qua quá trình nghiên cứu đã xác minh được rằng hóa ra các loài động vật có vú ở biển có khả năng chiến đấu không thua kém gì các đồng nghiệp trên cạn, thậm chí cả chính huấn luyện viên của chúng.
Các con vật được dạy cách truy tìm và tiêu diệt những tên biệt kích phá hoại dưới nước bằng cách sử dụng cái lưỡi lê trên đầu chúng. Cá heo dưới nước phát triển tốc độ cực lớn và gần như không thể tránh được - trong môi trường nước, cá heo mũi chai hành động nhanh hơn và cơ động hơn nhiều so với một người, kể cả là người có thể lực tốt nhất.
Hơn nữa, cá heo có thể phá hủy hoặc gây hư hại nghiêm trọng cho tàu chiến – có những loại mìn đặc biệt với khóa dán từ tính đã được sáng chế dành cho mục đích này. Đạn được gắn trên lưng con vật. Cá heo mũi chai chỉ cần bơi lên và tựa mình vào thân tàu để «món quà tử thần» bám chặt vào vỏ thép. Một lỗ thủng bên dưới mực nước không đảm bảo phá huỷ con tàu nhưng buộc chiến hạm phải ngừng hoạt động một thời gian dài.
Cả ở Hoa Kỳ cũng đào tạo các con vật có vú dưới nước chuẩn bị cho nhu cầu quân sự, đó là tại căn cứ ở San Diego. Cùng đội với cá heo mũi chai là sư tử biển California (Zalophus californianus), có khả năng thực hiện những nhiệm vụ chiến đấu còn phức tạp hơn cả cá heo. Ví dụ, người Mỹ đã lắp đặt máy quay video trên cái chân mái chèo của chúng, cho phép giám sát từ xa nhiều chủ thể dưới nước khác nhau - từ tàu ngầm cho đến những con tàu bị đắm. Điểm trừ duy nhất là mỗi con vật đều có tính cách riêng và không phải lúc nào nó cũng làm được những gì con người cần hoặc là ngoan ngoãn chấp hành mệnh lệnh chứ không «giở chứng». Ngoài ra, đào tạo các «chiến binh đặc biệt» này là công việc rất tốn kém.
Sự hài lòng đắt giá
TSKH Sinh học Alexei Babchenko cho biết: “Chỉ những nước rất giàu mới có thể chi trả cho một chương trình đào tạo phức tạp như vậy. Trước kia là Hoa Kỳ và Liên Xô. Tôi đã đọc về các thí nghiệm với cá heo, cá voi beluga và sư tử biển. Về nguyên tắc, chúng không đóng vai trò quan trọng nào trong các cuộc xung đột vũ trang. Theo tin đồn, người Mỹ đã sử dụng những con hải cẩu-sư tử biển trong thời gian cuộc chiến Iraq để kiểm tra hiện diện của những đối tượng biệt kích-phá hoại dưới nước. Nhưng chúng ta có thể chưa nghe nói về nhiều thứ. Cá heo và động vật chân màng có khả năng học tập cao, nhưng việc huấn luyện dù chỉ một cá thể cũng rất tốn kém và về nguyên tắc là không cần thiết. Tôi nhắc lại, thực hiện được việc này phải là các nước rất giàu và phát triển, có đủ phương tiện kỹ thuật để tiến hành nhiệm vụ tương tự".
Giờ đây, chương trình huấn luyện động vật có vú dưới biển cả của Hoa Kỳ và Nga đều thuộc loại tuyệt mật. Không hề có dữ liệu chính thức nào về việc sử dụng cá heo, sư tử biển hoặc cá voi beluga cho mục đích quân sự. Tuy nhiên, năm ngoái, truyền thông phương Tây liên tục đưa tin rằng Nga sử dụng những con cá heo đã qua huấn luyện để bảo vệ căn cứ Hạm đội Biển Đen ở Sevastopol. Cụ thể, tin này nêu trên cổng thông tin Navalnews. Nhưng không có xác nhận chính thức về kiểm chứng tin này.
Tư liệu đáng tin cậy cho biết rằng khi Liên Xô tan rã và phân chia Hạm đội Biển Đen, đơn vị quản lý cá heo thuộc về Ukraina, nơi người ta thực sự không còn chăm lo gì nữa cho những đại biểu động vật dưới nước đó. Năm 2014, Crưm và Sevastopol nhập vào thành phần Nga, căn cứ quay trở lại và công việc được đẩy mạnh. Tháng 3 năm 2016, Bộ Quốc phòng Nga đã đặt mua 5 con cá heo mũi chai Biển Đen với tổng chi phí là 1,7 triệu rúp.
Theo dữ liệu từ cổng thông tin về các đơn đặt hàng Nhà nước, cá heo dành cho cơ quan quân sự phải đáp ứng những yêu cầu sau: tỷ lệ con cái so với con đực là 2/3, độ tuổi tối thiểu là 3 tuổi, tối đa là 5 tuổi, tổng chiều dài cơ thể tối thiểu là 2,3 mét, tối đa là 2,7 mét, tình trạng da toàn thân không có tổn thương rõ ràng.
Dành cho cuộc chiến tranh hiện đại
Huấn luyện cá heo cho mục đích quân sự là đề xuất do Emmanuel Nobel, cháu trai của nhà phát minh nổi tiếng, nêu ra ngay từ thế kỷ 19. Tuy nhiên, mãi sau này ý tưởng đó mới được công nhận. Năm 1915, chuyên viên dạy thú Vladimir Durov đã thỉnh cầu Bộ Tổng tham mưu Hải quân Đế chế Nga, ông đề nghị dùng sự trợ giúp của hải cẩu đề vô hiệu hóa mìn rải dưới nước. Bộ Chiến tranh của Đế chế quan tâm đến ý kiến này và sau ba tháng, có hai chục con vật đã được đào tạo ở Vịnh Balaklava.
Trong quá trình tập luyện trình diễn, những con hải cẩu dễ dàng phát hiện mô hình mìn chống hạm dưới nước và đánh dấu bằng phao đặc biệt, thế nhưng vẫn chưa lần nào kiểm tra được công việc của hải cẩu trong điều kiện thực chiến. Tại Hoa Kỳ, các công trình nghiên cứu về động vật có vú ở biển dành cho mục đích quân sự chỉ bắt đầu vào những năm 50. Theo dữ liệu từ các nguồn mở, công việc này vẫn tiếp nối cho đến nay - ví dụ, năm 2007, Hải quân Hoa Kỳ đã chi 14 triệu USD cho nghiên cứu này. Cụ thể, họ nghiên cứu khả năng sử dụng cá heo để chống các tàu biển cỡ nhỏ.
Không loại trừ là Hải quân Nga cũng đang tiến hành hoạt động nghiên cứu-đào tạo tương tự. Tuy nhiên, đề tài «chiến binh cá heo» luôn thuộc loại tuyệt mật nên rất khó đoán định.